Réttur - 01.02.1942, Page 45

síður finna staö í Suðurlöndum. Því að þar er hver
blettur vökvaður tárum og blóði. þótt raunar væri
synd að segja, að allt hefði það verið dýrlingablóð.
í heimsstyrjöldinni, sem nú stendur yfir, hinni
annari á þessum mannsaldri, eru tvær meginorustur
háðar: omstan um Atlanzhafið og orustan um
Miðjarðarhafið. Kannski verður þess ekki langt að
bíða, að við getum bætt við hinni þriöju: orustunni
um Kyrrahafið. í sögulegum skilningi er orustan
um Atlanzhafið ný af nálinni; hún hófst í hinni
fyrri heimsstyrjöld 1914—18. En orustan um Mið-
jarðarhafið er áþekkust hjaðningavígum: Valurinrí
er vakinn upp aö nóttu, og hinir föllnu kappar
ganga gunnreifir til víga þegar dagur rennur. Orust-
an um Miðjarðarhafið er nálega jafngömul veraldar-
sögunni. Um það hefur verið barizt eins lengi og
menn muna — og ríflega það. Þar sem minni manna
og ritaðar heimildir þrýtur, tala sviðnar rústir skíru
máli um trylltan leik, sem háður hefur verið á þeim
slóðum, er gerö verða að umtalsefni í þessinn er-
indum.
Miðjarðarhafið og Suðurlönd hafa jafnan verið
heimur út af fyrir sig, og sú var tíðin, að þau voru
heimurinn. Það var á þeim þægilegu árum í sögu-
legri tilveru mannana, er þeir þurftu ekki að ofreyna
anda sinn á hugtaki óendanleikans. En þessi Mið-
jarðarhafsheimur hefur sjaldan mátt um frjálst
höfuð strjúka fyrir áleitni þeirra þjóða, er byggðu
hin miklu upplönd Evrópu, Afríku, Arabíu og Asíu.
Að sunnan og austan komu hérskáar hjarðmanna-
þjóðir og svældu undir sig hinar frjóu byggðir;
stundum komu þær eins og steypiflóð, eins og reiði
guðs yfir land og lýð; stundum seitluðu þær í dropa-
tali. Þetta er hin linnulausa sótt hjarðmannanna
í grösugar sveitir, þar sem smjör drýpur af hverju
strái. En úr norðri komu aðrar þjóöir, skinnklæddar
45