Réttur - 01.03.1938, Page 28
Hljóðbær þögn.
Á hverju ári eykst forði íslenzkra bóka um nokkur
hundruð hestburði og við þetta bætast mörg hundruð
metra langar hrósgreinar í blöðum landsins um þennan
bókakost. Það er tilviljun ein, að maður rekist á bóka-
fregn þar sem þeim hlutföllum er raskað að verulegu
leyti að skrumyrðin séu færri en blaðsíður bókarinnar
og málamynda aðfinnslur nái hærri tölu en arkarfjöld-
inn. Svo gersamlega er almenningur sviptur allri leið-
sögn um gildi þess og verðmæti, sem á borð er borið á
íslenzkum bókamarkaði, að meginhluti þeirra ummæla,
sem blöð og útvarp flytja lesendum, eru samin í venju-
legum kvikmyndahússauglýsingastíl, þar sem allt er
jafn gott og hrífandi. Slíkt taumleysi í verzlunarskrumi
um vöru, sem á að vera andlegt viðurværi þjóðarinnar,
ber glögg einkenni þeirrar spillingar, sem andlegir leið-
togar hinnar hrörnandi borgarastéttar eru haldnir af.
Á tveim síðustu áratugum hafa þó komið fram á
sjónarsvið íslenzkra bókmennta rithöfundar, sem vald-
ið hafa þeim umskiptum, að væmni hólspekinganna hef-
ir breytzt í ofsóknarkenndar ádeilur, sem hafa verið
jafn fjærri því að geta talizt réttsýn gagnrýni sem fag-
urgali hrósgreinanna. En dómurinn yfir verkum þess-
ara manna var þá fyrst kveðinn upp, er þjóðin hafði
viðurkennt og tileinkað sér list þeirra. Þannig hefir
þjóðhylli Halldórs Kiljans og Þórbergs gersamlega
þaggað niður ofsóknar-„gagnrýni“ borgarablaðanna, og
dæmt ummæli þeirra dauð og ómerk.
Nú á síðustu árum virðast hins vegar hafa átt sér
stað þau ljósaskipti í sálarkynnum borgaralegra skrif-
finna, að þeim hefir tekizt að greina skammbeittni
þeirra vopna, sem brugðið er á loft í þeim tilgangi að
vega að íslenzkum skáldum áður en verk þeirra hafa
hlotið dóm alþýðunnar. Þeir telja sig hafa fundið ör-
28