Réttur - 01.04.1984, Qupperneq 39

Enrico Berlinguer
látinn
Enrico Berlinguer, formaður Kommúnistaflokks Ítalíu, lést í júní sl., 62 ára að
aldri. Með brotthvarfi hans missir hreyfíng kommúnista einn snjallasta, besta og
djarfasta foringja sinn. Hann þróaði áfram, eftir að hann tók við forustu flokks
síns, hina djörfu pólitík, sem Togliatti hafði byrjað á. Hann var vinsæll með af-
brigðum, svo blátt áfram og hæverskur í allri framkomu sinni, að greinilegt var
að valda- eða metnaðargirnd gat ekki spillt þessum ágæta leiðtoga.
Berlinguer var fæddur 25. maí 1922.
Aðeins 15 ára að aldri, 1937, hóf hann
haráttu gegn fasismanum og varð einn af
forustumönnum æskulýðshreyfingar
kommúnista, eftir að fasisminn féll. Allt
h'f hans var helgað baráttunni fyrir komm-
únismanum og í mars 1972 varð hann
aðalritari flokksins, en hafði þá stjórnað
honum um alllangt skeið og náði fylgi
flokksins hámarki sínu 1976, er hann fékk
34,4% allra kjósenda í landinu. Hefur
Kommúnistaflokkurinn stjórn margra
stærstu borga á Ítalíu, m.a. Róm — og er
stjórn hans rómuð fyrir ágæti sitt. — En
það reyndist þungt fyrir fæti að kljúfa ít-
ölsku borgarastéttina, einkum eftir að
Aldo Moro, einn skynsamasti og sjálf-
stæðasti leiðtogi „Kristilegra demokrata“,
dó, og hefur flokkurinn því stefnt meir að
samstarfi við sósíalistaflokkinn og önnur
lýðræðisöfl upp á síðkastið.
Berlinguer naut persónulega meiri
virðingar meðal andstæðinga sinna en ella
er títt um kommúnistaleiðtoga. Auk þess
gífurlega fjölda, yfir tveggja milljóna
'vianna, er voru við útför hans, og fulltrúa
erlendra samherja, sendu allir flokkar
Ítalíu og ríkisstjórnin fulltrúa sína við út-
för hans, í kaþólskum kirkjum var beðið
fyrir þessum kommúnista, sem að sögn
Vatikansins „lifði samkvæmt kristilegum
hugsjónum" og forseti Ítalíu hneigði
höfuð sitt við kistu hans og kyssti hana
síðan.
Við forustu flokksins tekur nú Aless-
andro Natta, áður formaður þingflokks
fulltrúadeildarinnar. (Sjá nánar um Berl-
inguer og ítalska kommúnistaflokkinn í
Rétti 1975, bls. 243-251.)
Kommúnistaflokkur Ítalíu hefur í tím-
anna rás átt hina ágætustu foringja. Grams-
ci, einhver sjálfstæðasti hugsuður marx-
ismans dó af afleiðingum hinnar löngu
dvalar í fangelsum Mussolinis, Togliatti
var einn þeirra er með Dimitroff átti
frumkvæðið að djarfri samfylkingarstefnu
gegn fasismanum, Longo var sjálfur for-
ustu maður skæruhernaðar í Ítalíu, en
líklega hefur enginn þeirra verið svo ást-
sæll sem Berlinguer, jafnvel af andstæð-
ingum sínum í pólitík. Forseti Ítalíu
syrgði hann sem hefði hann misst son.
103