Réttur - 01.04.1984, Blaðsíða 41

töpuöu þróunarlöndin vegna minnkandi
innflutnings til háþróuðu landanna vegna
kreppu þar og 80 milljörðum dollara
töpuðu þau vegna verðhruns á framleiðslu-
vörum sínum. Aðeins fimmtungur hinna
auknu lána er því á valdi þróunarland-
anna til að ráðstafa vel eða illa. (Mikið af
þessum tölum byggist á áliti William
Cline hjá „Institute for International Ec-
onomics“ í Washington, mikilsvirtri
stofnun.)
Svo komu „Shylock“-ráðstafanir auð-
drottna Norðursins eftir 1980, er þeir sáu
hvert stefndi. Franski fjármálaráðherr-
ann Jacques Delors lýsti ástandinu svo á
UNCTAD-ráðstefnu í Belgrad: 1980 var
hagvöxtur þeirra þróunarlanda, er ekki
framleiða olíu, 4,4%, — en raunvextir til
langs tíma voru 0,6%. — Síðan ger-
breyttist þetta þannig að 1982 hafði hag-
vöxtur þessara landa lækkað niður í
1,8%, — en raunvextir fyrir löng lán
hækkað upp í 7,1%.
Það er Bandaríkjaauðvaldið, sem
ræður þessu — nú áframhaldandi — vaxta-
okri, því 80% lánanna eru ýmist frá því
eða umsamin í dollurum, sem auðvaldið
hækkar í sífellu. Og hver prósenta í
hækkuðum vöxtum kostaði þróunarlönd-
in um 4 milljarða dollara. (Menn sjá því
hvað 7% hækkun kostaði þau og geta
reiknað út hækkunina síðan, sem nú er
komin upp í 12,5%.)
Hinn bandaríski Shylock er að skera
kjötpundið úr þróunarlöndunum: Vextir
og afborganir þeirra eru yfir 100 milljarð-
ar dollara á ári. Innflutningur til þeirra
hefur verið minnkaður niður í það allra
minnsta. Hagvöxturinn orðinn 0.
Lánardrottnarnir eru komnir í kreppu,
þegar skuldaþjóðirnar geta ekki greitt.
Hrun vofir yfir í fjármálum auðvalds-
heimsins, ef ekki er gripið til gagngerrar
umskipulagningar, sem yrði að miklu
leyti að vera á kostnað lánardrottnanna
— fyrst og fremst heimsokrarans mikla.
Og það eru skynsamir menn í fjármála-
heiminum farnir að sjá, — en ennþá
halda glæframenn auðvaldsins áfram að
hækka dollarann og vextina.
Læra þeir ekkert nema hrunið komi?
SKÝRINGAR:
1 „Shylock“-okrarinn alræmdi ( leikriti William
Shakespeares „Kaupmaðurinn í Feneyjum“.