Réttur - 01.08.1987, Qupperneq 5

1986 halli 1.856 milj. kr.
1985 halli 2.269 milj. kr.
Halli þessi tvö ár var því alls um 4 milj-
arðar á meðalverðlagi ársins 1986 og hall-
inn því alls, eða skuldaaukning ríkissjóðs
sem nemur um 7000-8000 miljónum
króna á þremur árum.
Astæðan í'yrir þessum halla er ekki sú
að ríkissjóður hafi tekið á sig aukna fé-
lagslega þjónustu. Meginástæðan er sú að
ríkissjóður hefur tapað tekjum sem nema
um 2000 milj.kr. á verðlagi þessa árs —
1987 — eða samtals um 6000 miljónum
króna á þremur árum. Önnur ástæða er
sú að ríkisstjórnin ákvað að taka þátt í
því aö ná verðbólgunni niður með því að
setja ríkissjóð í hallarekstur snemma árs
1986 þegar luin var knúin til þess að draga
úr verðbólgu með víðtækum aðgerðum í
efnahagsmálum. í kosningabaráttunni
gerði ríkisstjórnin tilraun til þess að
kenna verkalýðshreyfingunni um þennan
halla á ríkissjóði. Það er rangt því verka-
lýðshreyfingin lagði fram tillögur um
tekjuöflun í ríkissjóð í ársbyrjun 1986 til
þess að standa undir þeim kostnaði sem
hlaust af efnahagsaðgerðunum þá.
Verðbólgan
Frá því að ríkisstjórn Steingríms Her-
mannssonar tók við og þar til kosið var sl.
vor hækkaði allt verðlag í landinu um
133%. Verðbólgan fór aldrei niöur fyrir
30% milli ára þrátt fyrir stórkostlega
kaupskerðingu á miðju ári 1983 sem átti
að lækna öll mein efnahagslífsins en gerði
auðvitað ekki, hcldur aðeins illl verra.
Verðbólguhraðinn frá desember 1985 og
fram í janúar 1986 var kominn í 73,33%
— þegar verkalýðshreyfingin greip í
taumana og krafðist þcss að verðbólgu-
skriðan yrði stöðvuð og góðærið sem síð-
ar verður rakið kom til sögunnar.
Einhver kann að halda því fram að það
sé ósanngjarnt að mæla verðbólgu með
þcssum hætti. Það er nokkuð til í því, en
benda má á fullyrðingar um að verðbólg-
an hafi verið yfir — langt yfir — 100% í
tíð ríkisstjórnar Gunnars Thoroddsens.
Þær tölur styðjast að vísu einnig við
skammtímamælikvarða, en auk þess er
tvennt við þær að athuga:
1. Þessi verðbólguhraði varð mestur
eftir að ríkisstjórn Gunnars Thoroddsens
fór frá þegar ríkisstjórn Steingríms Her-
mannssonar velti stórkostlegum opinber-
um hækkunum út í verðlagið — án nokk-
urra bóta.
2. Verðhækkanir frá rniðju ári 1982 og
fram á mitt ár 1983 námu 84% — sem er
hrikalega mikið en stafaði aftur af veru-
legum efnahagslegum áföllum, djúpri
efnahagskreppu, þeirri lægstu sem þjóðin
hefur lent í frá stríðslokum.
Húsnæðiskerflð
Ríkisstjórnin státaði af húsnæðiskerf-
inu í kosningabaráttunni. Samt hafði hún
skorið framlög til húsnæðiskerfisins niður
um þriðjung frá árinu 1986 til ársins 1987.
Og þegar gamla stjórnin tók við aftur eft-
ir kosningarnar í sumar lýsti félagsmála-
ráðherrann því yfir — án athugasemda
frá Sjálfstæðisflokknum og Framsóknar-
flokknum — að húsnæðiskerfið væri að
hrynja.:
Kaupmáttur launa
Ríkisstjórnin hrósaði sér af auknum
kaupmætti launa. Staðreyndirnar eru
þessar:
Kaupmáttur kauptaxta var 94,85 í tíð
fyrri ríkisstjórna sem Alþýðubandalagið
átti aðild að (heil ár 1979-1982). Sam-
bærileg tala fyrir þrjú heil ár ríkisstjórnar
Steingríms Hermannssonar (1984-1986)
1 17