Réttur - 01.08.1989, Page 32

yfirheyrslunum. Hvernig var þetta hægt?
Hvernig stóð á því að þessir menn gátu
farið sínu fram í meira en tvö ár, stolið og
svikið og braskað og — það sem að
margra dómi var alvarlegast — grafið
undan orðstír Kúbu, lagt óvinum bylting-
arinnar vopn í hendur? A sama tíma og
þeir unnu sín myrkraverk tóku kúbönsk
stjórnvöld virkan þátt í alþjóðlegu sam-
starfi gegn eiturlyfjasmygli og lýstu því
yfir æ ofan í æ að Kúba væri ekkert grið-
land fyrir eiturlyfjabraskara. Ein af þeim
spurningum sem lögð var fram við réttar-
höldin var: Hvað hefði gerst ef þessir
menn hefðu verið gripnir glóðvolgir er-
lendis og færðir fyrir rétt þar? Hvernig
hefði þeim gengið að sanna að þeir væru
ekki á vegum kúbanskra stjórnvalda?
Hvernig hefðu kúbönsk stjórnvöld átt að
hreinsa sig af þeirri ásökun?
Réttarhöldin í Havana leiddu í ljós
geigvænlega spillingu í Innanríkisráðu-
neytinu og þörf á að endurskipuleggja
það frá grunni. Þau leiddu líka í ljós að
þjóðhetjan Arnaldo Ochoa var sekur um
ótrúlegustu glæpi, m.a. um að hafa fé af
Sandinistum í Nicaragua og angólska
hernum. Þau sannfærðu jafnvel efasemd-
armenn um að Fidel og Raúl Castro bæru
enga ábyrgð á glæpum sakborninganna
og hefðu ekkert um þá vitað fyrr en rann-
sókn sýndi fram á staðreyndir málsins.
Dómarnir sem kveðnir voru upp að
lokum voru harðir: dauðadómar yfir Arn-
aldo Ochoa, Tony de la Guardia, Jorge
Martinez og Amado Padrón (sá síðast-
nefndi var nánasti samstarfsmaöur de la
Guardia í Innanríkisráðuneytinu), sex
voru dæmdir í 30 ára fangelsi (þ.á m. ein
kona), þrír í 25 ára fangelsi og einn í tíu
ára fangelsi. Ýmsir urðu til að biðja hin-
um dauðadæmdu griða, en Hæstiréttur og
Ríkisráð Kúbu höfnuðu þcim beiðnum
einróma.
Málinu er þó engan veginn lokið þótt
dómar hafi verið upp kveðnir og þeim
fullnægt. Kúbanir verða að horfast í augu
við mörg stór vandamál sem upp hafa ris-
ið í tengslum við þessa atburði. Pegar
hefur verið minnst á þörfina á endur-
skipulagningu Innanríkisráðuneytisins,
og sú endurskipulagning virðist nú vera í
fullum gangi. M.a. hefur nýr innanríkis-
ráðherra verið skipaður og sá gamli settur
í gæsluvarðhald. Baráttunni gegn spillingu
verður haldið áfram af auknum krafti.
Þeir sem vilja líta framtíðina björtum
augum segja að mál þetta og viðbrögð
Kúbana við því geti hugsanlega leitt til
samstarfs þeirra og Bandaríkjanna í bar-
áttunni gegn eiturlyfjasmygli á Karíba-
hafi. Bush Bandaríkjaforseti hefur að
vísu verið óvenju hatrammur í garð Kúb-
ana að undanförnu, en það er ekki alltaf
að marka — sem betur fer ráða misjafn-
lega gáfulegar ræður forsetans ekki alltaf
stefnunni, ýmislegt gerist í samskiptum
ríkjanna í trássi við þær.
Framtíðin ein getur úr því skorið hverj-
ar afleiðingar Ochoa-málið hefur. Von-
andi tekst Kúbönum að draga réttar
ályktanir af því sem gerðist og koma í veg
fyrir að það gerist nokkurntíma aftur.
128