Morgunblaðið - 26.02.2006, Blaðsíða 16

16 SUNNUDAGUR 26. FEBRÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
Gísli Snær Erlingsson kom fyrstfram á sjónarsviðið um miðjanníunda áratuginn sem annarumsjónarmanna dægurlaga-þáttarins Poppkorns í sjónvarp-
inu. Hann starfaði sem dagskrárgerð-
armaður í innlendri dagskrárgerð í tíð
Hrafns Gunnlaugssonar, og kom að kvik-
myndagerð, m.a. sem framkvæmdastjóri
myndar Friðriks Þórs Friðrikssonar, Skytt-
urnar. Það var reyndar með hjálp Friðriks
og Jacques Mer, þáverandi sendiherra
Frakka á Íslandi, að Gísli komst í nám í kvik-
myndagerð við FEMIS kvikmyndaskólann í
París. Hann útskrifaðist þaðan 1994. Að
námi loknu bjó Gísli um skeið í París og
Lundúnum, sem og á Íslandi. Síðastliðinn
fimm ár hefur Gísli búið ásamt fjölskyldu
sinni í Tókýó, þar sem hann starfar meðal
annars við gerð sjónvarpsauglýsinga.
Auglýsingar fyrir Yamaha
Samtal okkar Gísla fer fram á vinnustofu
hans og samstarfsfélaga hans, Dermont Kil-
loran, í Shinjuku-hverfinu í Tókýó. Fyrir-
tækið heitir Calderwood Productions og er í
eigu Killorans, sem sér um viðskiptahliðina,
en Gísli sér um framleiðslu og leikstjórn.
„Við vorum með fólk í vinnu, en það fylgdi
því svo mikið umstang að við hættum því.
Ákváðum þess í stað að vera bara tveir og
taka fá en góð verkefni,“ segir Gísli. Ekki er
annað að sjá en það gangi vel því viðskipta-
vinirnir eru stór fyrirtæki á alþjóðavett-
vangi, en þeir félagar hafa undanfarið meðal
annars unnið kynningarmyndir fyrir Braun,
Ricoh og snyrtivöruframleiðandann Kanebo
Einnig er í bígerð að þeir félagar taki að sér
að vinna allt kynningarefni fyrir Jaguar og
Rover. Stærsti viðskiptavinurinn er hins
vegar án efa Yamaha, en Gísli hefur leikstýrt
tveimur auglýsingum fyrir fyrirtækið og í bí-
gerð er að hann geri tvær til viðbótar síðar á
árinu.
„Upphaflega kom þetta þannig til að vinur
minn sem vinnur hjá framleiðslufyrirtækinu
Dentsu Tec, sem er í eigu auglýsingastof-
unnar Dentsu, sem er stærsta auglýs-
ingastofa í heimi með um sjötíu þúsund
starfsmenn, benti á mig. Dentsu var að leita
að útlendingi sem gæti gert mótorhjólaaug-
lýsingar fyrir Yamaha. Þeir höfðu prufað að
nota japanskan leikstjóra en það gekk ekki
þar sem auglýsingarnar voru ekki hugsaðar
fyrir Japansmarkað. Þeir vildu fá útlending
þar sem erlendir leikstjórar hafa aðra sýn en
þeir japönsku. Japanskir leikstjórar hafa
húmor og sýn sem passar eiginlega bara í
Japan. En allavega, þá fékk ég starfið.“
Valentino Rossi, heimsmeistari í mót-
orhjólaakstri, er aðalpersónan í báðum aug-
lýsingunum en hann var á þessum tíma
nýbúinn að skrifa undir samning við Yam-
aha. Fyrri auglýsingin var tekin á kappakst-
ursvelli í Kuala Lumpur í Malasíu.
„Okkur var sagt að við hefðum bara tíma
fram að hádegi til að taka auglýsinguna. Við
rákum upp stór augu, en félagar mínir hjá
Dentsu sögðu þetta nú lítið mál, þeir hefðu
nýlega mátt bíða eftir David Beckham í
myndveri í Madríd í níu daga þegar þeir voru
að gera auglýsingu fyrir Adidas. Allavega þá
gekk þetta allt saman upp á endanum. Hlut-
ur Rossi í auglýsingunni var tekinn upp fyrir
hádegi, en afgangurinn í Kuala Lumpur og í
Tókýó.“
Þetta var árið 2004, en á síðasta ári leik-
stýrði Gísli annarri auglýsingu fyrir Yahama,
sem var tekin á Monza-kappakstursbrautinni
á Ítalíu. Gísli segir það hafa verið mikla upp-
lifun að koma á Monza.
„Það er bara eitthvað sérstakt við að koma
á þennan völl, það var eins og maður andaði
að sér allri kappaksturssögunni. Af ein-
hverjum ástæðum vildi Valentino Rossi bara
vinna með mér, veit ekki af hverju þar sem
við vorum nú ekki í miklu sambandi. Ég
þurfti að ráða 120 manns í vinnu, því þetta
þurfti að vera alveg eins og um venjulegan
kappakstur væri að ræða. Hraðinn var
svakalegur, fór mest upp í 310 km á klukku-
stund og því þurfti að hafa sjúkraliða í hverri
beygju ef eitthvað skyldi fara úrskeiðis. Val-
entino Rossi er með tvö hjól, sem hvort um
sig kostar tæpa sjö milljarða. Bæði hjólin eru
handsmíðuð. Þeir eru svo með varahluti í það
þriðja ef á þarf að halda. Það var alveg ótrú-
legt að sjá hvað aðstoðarmennirnir voru
snöggir að taka hjólin í sundur og setja sam-
an aftur, tók bara nokkrar mínútur.“
Það kostar á milli 27 og 32 milljónir króna
að framleiða sjónvarpsauglýsingu í Japan.
Það má því ímynda sér að Gísli finni fyrir
pressu þegar svo mikið er í lagt, en hann
segir svo ekki vera.
„Það er bara ekki hægt að hugsa þannig.
Auglýsingarnar eru ekki mín börn, þau eru
börn auglýsingastofunnar og viðskiptavin-
arins. Mitt starf er að skilja hvað þeir eru að
reyna að segja með auglýsingunni og ná því
fram sem þeir vilja. Ég er búinn að gleyma
auglýsingunni um leið og búið er að ganga
frá henni. Það er munurinn á kvikmyndum
og auglýsingum. Kvikmyndin lifnar við þeg-
ar búið er að vinna hana. Hún öðlast líf í
kvikmyndahúsum, á kvikmyndahátíðum og á
myndböndum og DVD-diskum. Myndin vex
og þróast næstum því í lifandi persónu.“
Gísli tekst allur á loft þegar að talið berst
að kvikmyndagerð. Greinilegt hvar hjartað
slær þó að lifibrauðið komi að mestu af aug-
lýsingum. Gísli hefur gert þrjár kvikmyndir í
fullri lengd, Stuttur frakki (1993), Benjamín
dúfa (1995) og Ikingut (2001). Bæði Benja-
mín dúfa og Ikingut hafa unnið til fjölda
verðlauna á erlendum kvikmyndahátíðum.
Ættum að gera fáar en góðar myndir
Gísli er ekki mikið fyrir að ræða eigin
myndir, en talar þess í stað um stöðu ís-
lenskrar kvikmyndagerðar: „Þegar ég var
yngri hélt ég alltaf að vandamálið væri að fá
peninga til að framleiða myndir, en það er
nóg af peningum til. Hins vegar verður að
tryggja dreifingu myndanna því annars er
þetta ónýtur peningur. Í mörg ár hafa kvik-
myndagagnrýnendur, eins og þeir ágætu
menn Sæbjörn Valdimarsson og Arnaldur
Indriðason, bent íslenskum kvikmyndagerð-
armönnum á að ekki þýði bara að framleiða
myndir, það verður líka að selja þær. Oftar
en ekki er ráðist út í að gera bíó á Íslandi án
þess að hugsa nokkuð um markaðssetningu.
Ég held að við ættum ekki að gera dýrar
myndir, heldur fáar góðar. Það er mun erf-
iðara að gera litlar og ódýrar myndir. Í slík-
um tilvikum reynir virkilega á hæfileika leik-
stjórans og handritshöfundarins. Sem dæmi
um hvað markaðsetning er stór hluti þá getur
við til dæmis sagt að ef mynd kostar 60 millj-
ónir í framleiðslu, þá má gera ráð fyrir að það
kosti 100 milljónir að markaðssetja hana.“
Gísli hefur nýlokið við handrit að lítilli
mynd, í samvinnu við breskan félaga sinn,
sem hlotið hefur vinnuheitið Ég er hús og á
að hans sögn að vera lítil og einlæg mynd.
Hann er með þrjár hugmyndir til viðbótar í
kollinum. Segist hafa hug á að gera litla
mynd eftir sögu Auðar Ólafsdóttur, Rigning í
nóvember, auk þess sem japanskir framleið-
endur hafi komið að máli við sig um að gera
tvær myndir tengdar Íslandi á japönsku.
„Þetta er allt á hugmyndastigi enn þá, og
svo eru málin fljót að breytast í þessum
bransa. Mynd sem á að gera í dag gæti allt
eins verið dottin upp fyrir á morgun. Það tek-
ur tvö ár að skrifa handrit. Það skrifar eng-
inn maður kvikmyndahandrit á einni helgi
uppi í sumarbústað. Gullna reglan um að
kvikmynd verði ekki góð nema að handritið
sé gott stendur alltaf fyrir sínu. Eftir því sem
maður eldist og þykist vita meira, þeim mun
meira gerir maður sér grein fyrir að maður
veit í raun ekki neitt,“ segir Gísli og hlær.
Útgáfa erlendra barnamynda
Árið 2003 stofnuðu Gísli og eiginkona hans
fyrirtækið AnsurPictures og hafa þau á síð-
astliðnum þremur árum gefið út þrjár er-
lendar barnamyndir á DVD-diskum, í seríu
sem þau kalla Kodomo Cinema Collection.
Þau hjónin lögðu út í talsverðan kostnað við
að talsetja myndirnar á japönsku og fengu
þekkta japanska leikara til verksins. Fjórða
myndin í seríunni, finnska myndin „Hayflo-
wer and Quiltshoe“, var undir lok síðasta árs
sýnd í kvikmyndahúsum í Japan við góðan
orðstír. Um fimmtíu þúsund manns sáu
myndina, sem verður að teljast gott þar sem
um erlenda barnamynd er að ræða. Þau
fengu dreifingarfyrirtækið Nikatsu til liðs
við sig, en fyrirtækið á fjögur kvikmyndahús
og hefur þar að auki aðgang að um tvö þús-
und kvikmyndasölum. Myndin var sýnd í
tuttugu sölum í helstu borgum landsins,
meðal annars í Osaka, Sapporo, Kobe og
Tókýó. Í bígerð er að gefa myndina út á
DVD-diski innan skamms.
Um tildrög fyrirtækisins segir Gísli: „Hug-
myndin á bak við þetta er í raun mjög ein-
föld. Okkur langaði til þess að dóttir okkar
gæti séð heiminn og veröldina eins og hún
gerist í öðrum löndum. Hér var bara hægt að
leigja japanskar teiknimyndir, sem mér
finnst oft innihalda falda erótík, jafnvel
klám. Við erum ekki að segja teiknimynd-
unum stríð á hendur með þessu, en okkur
langar til að fólk hafi eitthvert val. Við vor-
um að safna fyrir íbúð þegar við fórum út í
þetta, íbúðin flaug fljótlega út um gluggann
og í raun erum við enn í mínus með þetta, en
við erum að gera eitthvað sem við trúum á.
Takmarkið er að gefa út eina barnamynd á
ári.“
Leikstjóralíf í Tókýó
Ljósmynd/Jónas Hallgrímsson
Gísli Snær Erlingsson býr ásamt fjölskyldu sinni í Tókýó og vinnur meðal annars við gerð auglýsinga.
Gísli Snær Erlingsson hefur ekki
verið fyrirferðarmikill á Íslandi
undanfarin misseri, en annars stað-
ar á hnettinum hefur hann látið að
sér kveða. Hann býr í Tókýó ásamt
fjölskyldu sinni, leikstýrir og fram-
leiðir auglýsingar og hefur með
konu sinni stofnað fyrirtæki, sem
gefur út og talsetur erlendar barna-
myndir. Jónas Hallgrímsson ræddi
við Gísla Snæ.
’ Þegar ég var yngri hélt ég alltaf að vandamálið væri aðfá peninga til að framleiða myndir, en það er nóg af
peningum til. Hins vegar verður að tryggja dreifingu
myndanna því annars er þetta ónýtur peningur.‘
’ Hugmyndin á bak við þetta er í raun mjög einföld.Okkur langaði til þess að dóttir okkar gæti séð heiminn
og veröldina eins og hún gerist í öðrum löndum.‘