Morgunblaðið - 17.08.2006, Blaðsíða 14

14 FIMMTUDAGUR 17. ÁGÚST 2006 MORGUNBLAÐIÐ
ÚR VERINU
Engin tilvistarkreppa
hjá Dodge Charger
Bílar á morgun
Suðurlandsbraut 26
108 Reykjavík
Sími: 510 0000
Fax: 510 0001
besta@besta.is
Brekkustíg 39
260 Njarðvík
Sími: 420 0000
Fax: 420 0001
njardvik@besta.is
Miðás 7
700 Egilsstöðum
Sími 470 0000
Fax: 470 0001
egilsstadir@besta.is
Grundargötu 61
350 Grundarfirði
Sími: 430 0000
Fax: 430 0001
grund@besta.is
Kókosmottur í sumarbústaðinn
20%
AFSLÁTTUR
ÚT JÚLÍ
L
ÚT ÁGÚST
Við erum leiðandi í
framleiðslu stjórn- og
gæslubúnaðar fyrir kæli-
og frystikerfi
Skútuvogi 6 • 104 Reykjavík • Sími 510 4100 • www.danfoss.isDanfoss hf

 





   

 











  

  

 
 
 

 

!" 
# 


$

 

% 
 

   


&  

  

$ 
 

# 
' 
 

(
 
 

)  

*  
  *
  +,  

-.  

 

!

 


(  
  (!

*#  
 

 
/
  
  

0 


 

   
 

&!


1 

1






/#


 
-








   




 *
#
 



 2
* 
# 
 

3
 #


0

















 
 
 

 
 
 
 
 
   
 
!
!
!
!
!
!
!

 
 



    
"# 
$%# 
&'() *

+#( !





 
!"#  % 

&'(! ,)(-./ . (
(!$   )*+








SKÖTUSELUR heldur sig að öllu
jöfnu á sama svæði á æviskeiði sínu.
Þó eru nokkrar undatekningar frá
þeirri reglu sem sýna að skötuselur-
inn gengur á milli landa. Skötusel hef-
ur fjölgað mikið hér við land á und-
anförnum árum.
Gefin hefur verið út viðamikil rann-
sóknarskýrsla um skötusel á norð-
lægum slóðum og að hluta við allar
Evrópustrendur, en þekking á líf- og
vistfræði þessa sérstæða fisks hefur
verið takmörkuð. Skýrslan er af-
rakstur liðlega þriggja ára samvinnu
Noregs, Hjaltlands, Færeyja og Ís-
lands um rannsóknir á skötusel, sem
styrkt er af norræna ráðherraráðinu.
Í skýrslunni er dregin saman fyr-
irliggjandi þekking á líffræði skötu-
sels, vistfræði, veiðum og veiðistjórn-
un á hafsvæði fyrrgreindra landa, en
einnig er í skýrslunni töluvert af upp-
lýsingum um báðar skötuselstegund-
irnar sem finnast við Evrópustrend-
ur. Þá eru einnig kynntar niðurstöður
og áfangar rannsóknanna.
Í rannsóknunum fólust m.a. um-
fangsmiklar merkingar á skötusel.
Merkingar með venjulegum örva-
merkjum hafa sýnt að skötuselurinn
heldur sig að mestu á sama svæði og
nær öll merkin endurheimtust innan
100 km frá merkingarstað. Á þessu
voru þó undantekningar sem sýna að
skötuselur á það til að ganga milli
landa. Við suðurströnd Íslands veidd-
ist fiskur merktur við Færeyjar og
annar merktur við Hjaltland. Úr
Hjaltlandsmerkingunni fékkst einnig
fiskur við Færeyjar.
Of mikið veitt við
Noreg og Færeyjar
Fyrstu niðurstöður úr erfðarann-
sóknum sýna að mikill skyldleiki er
með skötuselnum við Ísland og Nor-
eg. Þá var merkt með rafeindamerkj-
um (DST) hér við land, sem skrá dýpi
(þrýsting) og hita þar sem fiskurinn
er staddur hverju sinni.
Í þessu samvinnuverkefni voru
stigin fyrstu skref í átt að stofnmati á
skötusel. Í Noregi, Færeyjum og á Ís-
landi var gerð fyrsta tilraun til þess
að meta heildardánartölu stofna og
afrakstur á nýliða. Fyrstu niðurstöð-
ur benda til að í tveimur fyrstnefndu
löndunum sé fiskveiðidauði of mikill
til þess að sjálfbær nýting geti átt sér
stað og aukning á núverandi sókn
muni ekki skila auknum afla á land sé
litið til langs tíma. Vísbendingar eru
um að langtímaafrakstur stofnsins
verði aðeins aukinn með því að
minnka sókn um 50–60% frá því sem
nú er ef fiskveiðimynstur helst
óbreytt. Árangursríkt skref til þess
að ná betri nýtingu út úr stofnunum
er að sótt sé sem mest í skötuselinn
með stórmöskva netum. Þannig hafa
verið leiddar líkur að því að auka megi
langtímaafrakstur norska skötusels-
stofnsins um 20–25% frá því sem nú
er með því að breyta fiskveiðimynstr-
inu og stunda veiðarnar eingöngu
með stórmöskva netum í stað bland-
aðra vörpu- og netaveiða eins og
þekkist í dag.
Skýrslan er skrifuð á ensku, með
ágripi á tungumálum landanna fjög-
urra sem að henni standa. Einar
Jónsson, fiskifræðingur við Hafrann-
sóknastofnunina, var fulltrúi Íslands
við rannsóknirnar og gerð skýrslunn-
ar.
Morgunblaðið/Alfons
 
, (
-(!. /0 
0
 *  ( . ,)(-., 1 2 #1
3
 3 3 3 3 Skötuselurinn er frek-
ar staðbundinn fiskur