Morgunblaðið - 18.05.2007, Qupperneq 6

6 FÖSTUDAGUR 18. MAÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Eftir Friðrik Ársælsson
fridrik@mbl.is
GUÐNI Ágústsson, varaformaður Framsókn-
arflokksins, segir að sú ríkisstjórn sem nú virð-
ist vera í burðarliðnum hafi verið fædd fyrir
kosningarnar. Ingibjörg Sólrún Gísladóttir hafi
staðfest það í gær sem framsóknarmenn var
farið að gruna; að baktjaldamakk ætti sér stað
milli Samfylkingar og Sjálfstæðisflokks meðan
viðræður stæðu yfir milli stjórnarflokkanna um
áframhaldandi samstarf. Staðfestingin hafi fal-
ist í játningu Ingibjargar á því að þau Geir H.
Haarde hefðu rætt saman símleiðis á miðviku-
daginn, en Geir hafi á þeirri stundu beðið
Framsóknarflokkinn um að bíða með framhald-
ið til föstudags.
„Með þessu var Geir að tryggja að hann gæti
farið til Bessastaða og gengið frá því að það
sem var að gerast í bakherbergjunum lægi fyr-
ir þegar hann kæmi til forsetans,“ segir Guðni.
Heiftarlegar árásir
Guðni rekur aðdraganda viðræðna Geirs og
Ingibjargar til þess að 100.000 eintökum af DV
hafi verið dreift á heimili landsmanna gegn
Framsóknarflokknum, til sköpunar á Viðeyj-
arstjórn Samfylkingar og Sjálfstæðisflokks. Á
þeim tíma hafi Framsóknarflokkurinn verið á
uppleið og mælst með 13-14% fylgi. „Í DV, sem
sennilega hefur kostað um 20-30 milljónir
króna, koma fram heiftarlegar árásir frá mjög
vinsælum hagfræðingum þar sem þeir kenna
framsóknarmönnum um allt illt auk þess sem
Hreinn Loftsson [stjórnarformaður Baugs]
skrifar þar mikinn leiðara um hvað nú þurfi að
gera og kemst að þeirri niðurstöðu að þessir
tveir flokkar ráði einir við það.“ Guðni telur að
framganga Geirs síðustu daga sé mjög ólík
hans persónu og hann segist ekki þekkja Geir
að því að spila svona leiki. „Við Geir erum búnir
að vera samtíðarmenn í 20 ár í þinginu, sitja
saman í ríkisstjórn í átta ár og ég þekki hann
bara sem góðan dreng. Ég átta mig hins vegar
á því að hann hefur bara verið staddur í þessu
leikriti sem upp var spilað og honum var mik-
ilvægt að andstæðingar þess innan síns flokks
sæju ekki í gegnum þetta leikrit, og þess vegna
hafi Framsóknarflokknum verið haldið inni í
myndinni,“ segir Guðni. „Ég þakka Geir
Haarde farsælt samstarf. Sjálfstæðisflokkurinn
skuldaði okkur aðeins eitt að loknu 12 ára far-
sælu samstarfi, þar sem við tókum oftast á okk-
ur erfiðleikana. Það er þetta, að vera heiðarleg-
ir og segja satt. Því miður sviku þeir það á
þessum endaspretti.“
Aðspurður hvort Framsóknarflokkurinn
hyggist ræða frekar við Samfylkinguna og
Vinstri græna, segir Guðni að um það þurfi
ekkert að ræða, búið sé að stofna ríkisstjórn
sem sé komin á lappirnar. Ingibjörg Sólrún hafi
ekki áhuga á því að verða forsætisráðherra og
hún sjálf hafi metið það sem svo að ekki gæfist
tími til þess að berjast fyrir því, eftir að Sjálf-
stæðisflokkurinn hafði séð sig fyrir í því póli-
tíska mátunarverki sem Hreinn Loftsson hafi
brugðið upp mynd af í leiðara sínum í DV.
„Steingrímur Sigfússon var jafngrimmur á því
að fara inn í Sjálfstæðisflokkinn og hún og ég
tel að hún hefði verið dauð sem pólitískur for-
ingi, hefði henni ekki tekist að næla sér í ráð-
herrastól nú,“ segir Guðni og kveður jafnframt
að Steingrímur sé mikill leiksoppur í málinu;
hann hafi látið leika á sig, sitji eftir á brúsapall-
inum með bláa slaufu um hálsinn og sárt ennið.
„Ég sá einfaldlega ekki fram
á að flokkarnir næðu saman“
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir þvertekur fyrir
að ríkisstjórnin hafi orðið til áður en kosning-
arnar áttu sér stað, ófyrirséð hafi verið hvernig
kosningum lyktaði og það þurfi ekki mikil
hyggindi til að sjá það að Samfylkingin hafi
helst viljað að ríkisstjórnin félli. Með þeim
hætti hefði Samfylkingin komist í lykilstöðu og
verið í forystuhlutverki þegar að myndun nýrr-
ar ríkisstjórnar kæmi.
Spurð um það af hverju horfið hafi verið frá
viðræðum um vinstristjórn milli Samfylkingar,
Vinstri grænna og Framsóknarflokks, segir
Ingibjörg að vegna mjög takmarkaðs áhuga á
því af hálfu Vinstri grænna að mynda ríkis-
stjórn með Framsóknarflokki, hafi forsendur
fyrir viðræðum flokkanna þriggja um myndun
nýrrar ríkisstjórnar ekki verið fyrir hendi. „Þó
að mér hafi kannski verið það ljóst fyrir kosn-
ingar og á kjördag, var atburðarásin eftir kjör-
dag líka með þeim hætti að það glæddi ekki
þær vonir. Ég sá einfaldlega ekki fram á að
flokkarnir næðu saman,“ segir hún og heldur
áfram: „Þar að auki sá ég lítinn ávinning í því
að vera í forsvari fyrir ríkisstjórn sem væri
plöguð af sundurlyndi og innbyrðis tortryggni
þessara tveggja flokka.“
Var fædd fyrir kosningar
Sakar Sjálfstæðisflokk-
inn um óheiðarleika
Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir
Guðni
Ágústsson
HERRÉTTUR í Bolling-herstöðinni í
Washingtonborg í Bandaríkjunum sýknaði
í fyrrakvöld fyrrum varnarliðsmann á
Keflavíkurflugvelli af morðákæru en mað-
urinn var ákærður fyrir að hafa orðið
konu, sem einnig þjónaði í varnarliðinu, að
bana fyrir tveimur árum. Maðurinn átti yf-
ir höfði sér dauðadóm ef hann hefði verið
fundinn sekur.
Lögmenn mannsins sögðu, að rannsókn
málsins hefði verið ábótavant og ekki væri
útilokað að unnusti konunnar hefði framið
ódæðið en vitað var að þeim varð sundur-
orða kvöldið áður en hún fannst myrt í
íbúðablokk á varnarsvæðinu.
Sýknaður af morði
á varnarstöðinni
Eftir Guðna Einarsson
gudni@mbl.is
„ÉG heyrði mikinn skarkala inni í
skipinu en bjóst ekki við að því væri
að hvolfa. Með því að beygja mig sá
ég strákana á bátapallinum. Þeir
sem áður voru fyrir neðan okkur
sem vorum á brúarvængnum voru
komnir hærra en við. Ég öskra:
Strákar, ég held hann sé að fara yfir.
Þetta heyrði enginn. Þeir voru farnir
fyrir borð. Líklega hefur alda hent
þeim fyrir borð sem gerði að verkum
að flestir sluppu betur en við Palli
heitinn [Páll Andrésson yfirstýri-
maður]. Hann fórst og það munaði
engu að ég hefði þetta ekki af. Ég
var mjög hætt kominn. Fór á bólakaf
og barðist í sífellu utan í skipið. Það
var eins og maður væri að fara niður
foss,“ segir Karl Arason skipstjóri
þegar hann rifjar upp nóttina örlaga-
ríku, 9. mars 1997, þegar Dísarfellið
fórst suðaustur af Hornafirði, milli
Íslands og Færeyja. Þar fórust tveir
skipverjar, Óskar Guðjónsson og
Páll Andrésson, en tíu var bjargað af
þyrlu Landhelgisgæslunnar.
Nýlega var kveðinn upp dómur í
Héraðsdómi Reykjavíkur þar sem
Karl er talinn hafa sýnt af sér „sak-
næmt gáleysi“ með því að hafa ekki
sent út neyðarkall fyrr en hann
gerði. Karl er ósáttur við þetta og
telur sig hafa brugðist rétt við. Þar
byggi hann á reynslu sinni af sjó-
mennsku frá 18 ára aldri og skip-
stjórnarmenntun. Hann er að verða
64 ára og enn til sjós. Því var haldið
fram, m.a. í málflutningnum, að skip-
ið hefði verið hættuleg „manndráps-
fleyta“ og útgerðinni ljóst að það
gæti sokkið hvenær sem var.
„Ég er því algjörlega ósammála,“
segir Karl. „Mér fannst þetta ágætis
skip og var ekkert hræddur við það.“
Aðspurður kveðst hann ekki hafa
vitað til þess að skipverjar hafi verið
hræddir við skipið. Hann kannast
heldur ekki við að neysluvatn um
borð hafi verið mengað. Karl bendir
á að í dóminum komi fram að allir
pappírar skipsins og eftirlitsskoðan-
ir hafi verið í lagi. „Ég hefði ekki
siglt skipinu ef ég hefði ekki talið það
sjófært. Það hvarflaði ekki að mér,“
segir Karl. Hann segist alls ekki
hafa átt von á því að vera sakaður
um „saknæmt gáleysi“ hvað þá að fá
þann dóm. „Ég hef orðið fyrir sára-
lítilli gagnrýni út af þessu máli og
hingað til ekki verið sakaður um að
hafa breytt rangt.“
Karl kveðst hafa verið vakinn kl.
02.15. Þá var komin 20 gráðu slag-
síða í það minnsta til bakborða. Það
var leiðindaveður og ölduhæð 8-10
metrar. „Ég fæ upplýsingar um að
það sé einhver sjór í lestunum og það
er strax farið að dæla frá þeim. Þá
var ég búinn að stöðva skipið og lét
það reka, taldi ekki ráðlegt að halda
upp í. Í framhaldinu er ástandið nán-
ast óbreytt. Það versnar ekki,
kannski lagast heldur sem sýnir að
þeir hafa við þessum leka sem ég
held að hafi verið. Ég kalla ekki á
neina hjálp og er eiginlega sann-
færður um að við munum vinna bug
á þessu.“
Haft var samband við Hornafjarð-
arradíó, sem Karl segir að hafi verið
þjónað frá Reykjavík, kl. 03.37 og
látið vita af slagsíðunni á skipinu og
að verið væri að dæla úr því. Karl
segir að klukkan 03.45 hafi skipverj-
ar heyrt að sjóbúnaður á öftustu
lestarlúgunni bilaði og fór allt af lúg-
unni, fimmtán gámar, en einn var
eftir. Karl segir að þetta hafi létt
skipið og minnkað þungann á dekk-
inu en ekki haft áhrif á slagsíðuna.
Klukkan 03.58 sendi Reykjavíkurra-
díó út siglingaviðvörun vegna gáma
á reki og var þá jafnframt að láta vita
að Dísarfell ætti í erfiðleikum. Karl
segir að íslenskur togari hafi verið í
Rósagarðinum og tvö íslensk flutn-
ingaskip ekki langt í burtu, en ekki
náðist samband við þau.Karl segir að
þegar látið var vita af erfiðleikum
skipsins hafi staðan verið svipuð og
þegar hann kom í brú, þó betri ef
eitthvað var.
„Það var mikill veltingur, á halla-
mæli í brúnni sjáum við að hann er
að velta alveg niður í 45 gráður og
réttir sig alveg af í bakaveltunni.“
Karl segir að þeir hafi verið í stöð-
ugu sambandi við Reykjavíkurradíó
meðan á þessu stóð. „Klukkan 4.48
er hallinn frekar að aukast. Við lét-
um vita af því. Ég hringi niður í vél-
arrúm og fæ upplýsingar frá vél-
stjóranum að það sé gat á soglögn
dælu og þeir séu búnir að vera að
gera við það í svolítinn tíma. Það er
þá sem hallinn á skipinu fer að
aukast. Þeir reiknuðu með að geta
byrjað að dæla fljótlega eftir að ég
talaði við þá,“ sagði Karl.
Skipið besta björgunartækið
Karl segir að bóma annars krana
skipsins hafi losnað og snúist út á
hlið og niður í sjó. Við það breyttist
rek skipsins og telur Karl þetta einn-
ig hafa haft áhrif á hallann. „Ljósa-
vélar og aðalvél stöðvast með ör-
stuttu millibili og um leið fara
vélstjórarnir upp úr vélarrúminu.
Þeir gátu ekki gert neitt meir og
engu dælt. Þá er sent út neyðarkall
því þá er leikurinn tapaður,“ segir
Karl. Þá var klukkan 04.52. Hann
segir rangt að langur tími hafi liðið
frá því vélstjórarnir komu upp þar til
neyðarkallið var sent. „Það var gert
strax,“ segir Karl. Hann kveðst hafa
byggt ákvörðun sína á reynslu sinni
og því sem hann hefði lært, m.a. í
Slysavarnaskóla sjómanna og af
lestri í gegnum árin. „Meðan skipið
flýtur þá er það besta björgunartæk-
ið.“ Eins segir Karl að ef kallað væri
á þyrlu í hvert skipti sem skip fær á
sig slagsíðu þyrftu þyrlurnar að vera
margar. Þá sé sjómönnum kennt að
þyrluáhöfnin leggi sig í hættu við að
fljúga langt út á haf. Það eigi því
ekki að kalla úr þyrlu nema í brýnni
neyð.
Skipverjar fengu upplýsingar um
að þyrla væri komin í loftið og væri
væntanleg til þeirra um kl. 07.30 um
morguninn. Áhöfnin var öll komin í
björgunarbúninga. Karl og Páll
Andrésson yfirstýrimaður fóru upp
á brúarvænginn stjórnborðsmegin
en aðrir skipverjar voru á bátapalli
stjórnborðsmegin. Það var rétt að
byrja að skíma þegar skipinu hvolfdi
skyndilega.
Karli skaut úr kafinu og var slas-
aður. „Ég var úr axlarlið og axlar-
brotinn, var einn míns liðs og átti
mjög erfitt í sjónum. Hinir voru allir
saman og héldu hópinn.“ Hann telur
að þeir hafi verið einn og hálfan tíma
til tvo í sjónum. „Þyrluáhöfnin sá
strax mennina sem voru saman og
tók aukahring. Þá sáu þeir mig um
100 metra frá hinum og var ég tek-
inn fyrstur upp,“ segir Karl. Hinum
var síðan bjargað um borð og lík
þeirra sem fórust náðust einnig.
Slysið var erfitt og eins umræðan í
kjölfarið. Karl segir að strax hafi
komið fram harðar ásakanir, ekki
síst á hendur útgerðinni, m.a. frá for-
ystu Sjómannafélags Reykjavíkur.
Karl sá ástæðu til að fara í útvarps-
viðtal til að hrekja þær ásakanir. Svo
tók við málareksturinn sem nýlega
var dæmt í. „Það er verið að hengja
mig, að mér finnst að ósekju. Ég
gerði allt eftir minni bestu samvisku
og Páll heitinn var minn ráðgjafi og
hjálparmaður uppi í brú. Mér var
mikill styrkur að honum,“ segir
Karl. Hann er enn til sjós og segir að
þrír af þeim sem lentu með honum í
þessum hremmingum séu enn með
honum og sá fjórði nýhættur vegna
aldurs.
Skipstjóri Dísarfells telur sig ekki hafa sýnt gáleysi og er ósammála því að skipið hafi verið hættulegt
„Ég held hann sé að fara“
Morgunblaðið/Ómar
Skipstjórinn Karl Arason var skipstjóri á Dísarfelli þegar það sökk 9.
mars 1997. Tveir skipverjar fórust og tíu var bjargað í þyrlu.
LÍTIÐ var um útstrikanir á atkvæðaseðlum
í Norðvesturkjördæmi en nafn Sturlu Böðv-
arssonar, þingmanns Sjálfstæðisflokksins
og samgönguráðherra, var oftast strikað út
eða fært niður á listanum.
Sjálfstæðisflokkurinn hlaut 5.199 at-
kvæði í kjördæminu en af þeim var nafn
Sturlu strikað út eða fært neðar á listanum
á 294 atkvæðaseðlum. Að sögn Sigurjóns
Rúnars Rafnssonar, formanns yfirkjör-
stjórnar í Norðvesturkjördæmi, var nafn
Sturlu strikað út á meirihluta seðlanna en
um svo óverulegan fjölda atkvæða væri að
ræða að þau hefðu engin áhrif á röðun
manna á listanum.
Önnur nöfn voru einnig strikuð út af list-
um eða röð lista breytt en enginn annar
frambjóðandi var færður niður á fleiri en
100 seðlum en Sturla. Landskjörstjórn mun
koma saman á sunnudaginn og er gert ráð
fyrir að kjörbréf til þingmanna verði þá gef-
in út.
Óverulegar
útstrikanir