Morgunblaðið - 20.09.2007, Síða 2
2 FIMMTUDAGUR 20. SEPTEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Fararstjórn erlendis
Meðal námsefnis:
• Mannleg samskipti.
• Helstu áfangastaðir
erlendis í máli og myndum.
• Mismunandi trúarbrögð.
• Saga landsins, menning
og listir.
• Frumbyggjar og saga
staðarins.
• Þjóðlegir siðir og hefðir.
• Leiðsögutækni og ræðumennska.
Ferðalandafræði: Evrópa, Asía, Afríka og Bandaríkin.
Námið fer fram í formi fyrirlestra og reynslu
fararstjóra í leiðsögn á erlendri grund.
Meðal leiðbeinenda er Kjartan Trausti sem er vel þekktur
á meðal Íslendinga og hefur áratuga reynslu í starfi.
Ferðamálaskóli Íslands • www.menntun.is • Sími 567 1466
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir frett@mbl.is Fréttastjórar Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Björn Jóhann
Björnsson, fréttastjóri, bjb@mbl.is Daglegt líf Anna Sigríður Einarsdóttir, annaei@mbl.is Menning menning@mbl.is Fríða Björk Ingvarsdóttir, ritstjórnarfulltrúi, fbi@mbl.is Umræðan | Bréf til blaðsins Guðlaug Sigurðardóttir, ritstjórnarfulltrúi,
gudlaug@mbl.is Minningar minning@mbl.is, Stefán Ólafsson, Arnór Ragnarsson Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp | Sjónvarp Hulda Kristinsdóttir, dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv.
Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
„ÞAÐ er ljóst að þessi kind hefur verið keyrð yfir í
Húnavatnssýslu. Á því er ekki nokkur vafi,“ segir
Ásgerður Pálsdóttir, bóndi á Arnarstapa á Mýrum,
en ær með tveimur lömbum í hennar eigu kom
fram í Hrútatungurétt í haust. Til að komast þessa
leið gangandi hefði kindin þurft að fara yfir nokkr-
ar varnargirðingar og vaða ár.
Allar kindur sem fara milli sauðfjárveikivarn-
arhólfa eru settar í sláturhús og það gerist á hverju
hausti í einhverjum mæli. Kind sem komin er í hólf
þar sem fundist hefur riðuveiki, eins og er í Húna-
vatnssýslu, má ekki flytja á svæði sem hefur verið
laust við sjúkdóminn. Ennfremur er reynt að
varna því að kind sem er af svæði þar sem greinst
hefur garnaveiki, eins og í Mýrasýslu, fari yfir á
svæði sem er laust við sjúkdóminn.
Það sem þykir óvenjulegt við kindina frá Arn-
arstapa er að hún hefur ferðast mjög langa leið og
hefði þurft að fara í gegnum margar girðingar og
erfiðar ár til að komast í Húnavatnssýslu.
Önnur ær frá Arnarstapa kom fram
í Strandasýslu í fyrrahaust
Ásgerður útilokar að ærin hafi farið þessa leið af
eigin rammleik. Hún segir einnig að kindin hafi
ekki verið sett á fjall í vor heldur hafi verið heima
við. „Rollur fara ekki úr heimahögum norður í
land. Þetta er svo sem ekki í fyrsta skiptið sem
þetta gerist því að í fyrrahaust kom ein rolla frá
okkur fram norður í Strandasýslu. Hún fór heldur
ekki á fjall,“ segir Ásgerður.
Ásgerður segist hafa grunsemdir um hver hafi
keyrt kindurnar norður í land, en hún geti ekkert
sannað í þeim efnum. Hún segist hafa rætt málið
við sýslumann og lögreglu, en fengið þau svör að
meðan ekkert sé hægt að sanna í þessum efnum
geti yfirvöld ekki haft afskipti af málinu.
Ærin flutt af sýktu svæði
„Það er mjög alvarlegt mál ef menn eru að flytja
kindur milli hólfa. Í þessu tilfelli er verið að flytja
af svæði sem hefur verið mjög sýkt af garnaveiki
yfir á svæði þar sem búið er að uppræta garnaveiki
og hætt að bólusetja fyrir henni,“ sagði Sigurður
Sigurðarson, dýralæknir á Keldum. Hann segir að
þetta sé lögbrot og viðurlög séu fangelsisvist.
Alltaf er eitthvað um að kindur sem reknar eru á
afrétti fari yfir varnargirðingar. Sigurður sagði að
vegna þurrkanna í sumar væri meira um þetta en
áður. Ástæðan væri sú að girðingar við ár og vötn
héldu ekki fé þegar ekkert rigndi vikum og mán-
uðum saman.
Ær af Mýrum keyrð
norður í Húnavatnssýslu
Ær og tvö lömb sem voru í heimahögum komu fram í Hrútatungurétt í haust
ÖKUMAÐURINN sem slasaðist al-
varlega í umferðarslysi sem varð í
Reykhólasveit við bæinn Klukkufell
á mánudaginn, er látinn. Hann hét
Mariusz Polinski og var af pólsku
bergi brotinn, bjó í foreldrahúsum á
Tálknafirði og var ókvæntur.
Polinski hlaut alvarlega áverka,
m.a. á höfði, samkvæmt upplýsing-
um frá lögreglunni á Vestfjörðum.
Hann var meðvitundarlaus þegar að
var komið og komst aldrei til meðvit-
undar. Hann virðist hafa misst
stjórn á bifreiðinni og hún runnið út
af veginum og oltið þar nokkrar velt-
ur. Bundið slitlag er þar sem slysið
varð og voru akstursskilyrði góð.
Lögreglan á Vestfjörðum rannsakar
tildrög slyssins.
Þetta var níunda banaslysið í um-
ferðinni á þessu ári.
Lést eftir
bílslys
TVÍMENNINGA sakaði ekki þeg-
ar þriggja tonna og rúmlega sex
metra langur línu- og handfæra-
bátur, Ella HF-22, steytti á skeri
við Hrakhólma á Álftanesi, um 60
metra frá landi á tíunda tímanum í
gærkvöld. Björgunarbátur Slysa-
varnafélagsins Landsbjargar, Ein-
ar Sigurjónsson og björgunarbát-
arnir Stefnir úr Kópavogi og
Fiskaklettur úr Hafnarfirði voru
þegar í stað sendir á vettvang.
Mjög miklar grynningar eru á
svæðinu og það því ófært fyrir jafn
djúpristan bát og Einar Sigurjóns-
son. Var slöngubátur sendur upp
að bátnum og björgunarsveitar-
maður fór um borð til að tryggja
að allt væri með felldu. Sjófarend-
urnir og björgunarsveitarmaður-
inn óðu svo yfir sker og upp í
slöngubát, þaðan sem þeir voru
ferjaðir í Hafnarfjörð.
Að sögn Hjálmars Arnar Guð-
marssonar, svæðisstjóra björgun-
arsveita á svæði 1, voru mennirnir
nokkuð eftir sig í kjölfar óhapps-
ins, en voru þó við góða heilsu.
Hjálmar segir að illa hafi gengið
að losa bátinn, enda hafi hann ver-
ið skorðaður milli steina. Reynt
hafi verið að skjóta línu á milli
björgunarbáts og bátsins, en allt
hafi komið fyrir ekki.
Háflæði og kolniðamyrkur var á
svæðinu í gærkvöldi og segir
Hjálmar að að bíða verði dagsbirtu
til að sjá hvernig báturinn er far-
inn og hvort mögulegt sé að losa
hann.
Bátur strandaði
við Hrakhólma
Eftir Svein Sigurðsson
svs@mbl.is
„ÉG rakst á rjúpu með nýklakta
unga fyrir um hálfum mánuði. Hún
hafði orpið í garði í þorpinu eins og
þær gera margar enda ríkir mikil
og góð sátt milli rjúpunnar og
mannfólksins í Hrísey,“ sagði Þor-
steinn Þorsteinsson á Akureyri,
mikill áhugamaður um fugla og al-
veg sérstaklega rjúpuna. Segir
hann, að það komi stundum fyrir,
að rjúpan verpi öðru sinni, en
sjaldgæft sé, að það gerist svona
seint á sumri. Undir það tekur
Ólafur Nielsen, fuglafræðingur á
Náttúrufræðistofnun
Ólafur segist hafa unnið að því á
síðasta vetri að radíómerkja rjúpur
í nágrenni Reykjavíkur, 32 kven-
fugla, og hafi ein þeirra orpið í júní
og komin með 10 unga í júlíbyrjun.
Skömmu síðar hurfu þeir allir, í
hrafninn eða einhvern ferfætling-
inn, tófu eða mink, og kannski í
mávinn.
Ólafur segir, að þessi fugl hafi
orpið aftur og verið kominn með
nýklakta unga 2. september. Segist
hann ekki vita um önnur dæmi um
annað varp svona seint en þetta og
það í Hrísey. Ekki sé óalgengt, að
rjúpan verpi aftur misfarist eggin
en undantekning sé, að hún taki
upp á því eftir að hafa legið á og
klakið út.
Þroskast mjög fljótt
Ólafur kvaðst ekki telja það lík-
legt, að ungar, sem klekjast út
svona seint, lifðu af veturinn en
ekki væri það þó útilokað. Nefndu
þeir báðir, hann og Þorsteinn, að
rjúpuungviðið þroskaðist hratt,
ungarnir væru farnir að flögra
fimm daga gamlir og fljúga dálítið
um eftir átta daga. Ungar, sem
klekjast út í septemberbyrjun,
ættu að vera fullvaxnir um miðjan
nóvember.
Verið getur, að lífslíkur rjúp-
unnar og unga hennar séu dálítið
mismunandi eftir landshlutum en
kannski eru þær hvergi betri en í
Hrísey. Þorsteinn kann skil á því
en hann er fæddur þar og uppalinn
og vinnur við það árlega að telja
þar rjúpu í samvinnu við Nátt-
úrufræðistofnun. Hefur hann gert
það frá unglingsárum og þá fyrst
með Finni heitnum Guðmundssyni
fuglafræðingi.
„Ein er upp til fjalla, yli húsa
fjær“ segir Jónas í kvæðinu en
þessu er öfugt farið í Hrísey. Segir
Þorsteinn, að algengt sé, að rjúpan
verpi þar inni í görðum enda fær
hún þar frið og börnunum er kennt
að sýna þessum sambýlingi sínum
fulla virðingu. Stundum er jafnvel
rjúpa með ungahóp við verslunina í
þorpinu.
Dæmi um nýklakta
rjúpuunga í september
Sjaldgæft ef ekki einsdæmi, að sögn fuglafræðings
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Hvít með loðnar tær Þessar rjúpur spókuðu sig fyrir nokkrum árum í
vetrarbúningnum við áfengisverslunina Heiðrúnu í Árbænum.
Í HNOTSKURN
» Rjúpan er hænsnfugl, aforraætt, og algeng á öllu
norðurhveli jarðar. Hún er
jurtaæta en mikilvæg fæða
fyrir ránfugl, einkum fálkann.
» Á rjúpnaveiðitímabilinufyrir ári var leyft að veiða
45.000 fugla þrátt fyrir áfram-
haldandi fækkun í stofninum
og var þá skorað á veiðimenn
að fara ekki fram úr því.
Heildarveiðin fór samt yfir
60.000 fugla.
» Í haust má veiða 38.000fugla og enn er því treyst,
að það verði virt. Aftur á móti
var veiðidögum fækkað úr 26 í
18.
BÍLVELTA varð við Svínahraun,
skammt frá Litlu kaffistofunni, um
níuleytið í gærkvöld. Ökumaður
missti stjórn á bifreið sinni með
þeim afleiðingum að hún lenti utan
vegar og valt, en lenti á hjólunum.
Ökumaðurinn var einn í bílnum en
var ekki talinn mikið meiddur.
Velti bíl í
Svínahrauni