Morgunblaðið - 07.10.2007, Blaðsíða 30

arkitektúr
30 SUNNUDAGUR 7. OKTÓBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
Áátjándu og nítjándu öldkomu upp hugmyndir íEvrópu um að byggjaupp stór torg til að rýma
fyrir ört vaxandi fólksfjölda í borg-
um sem þöndust hratt út í krafti
iðnbyltingar. Á sama tíma börðust
Íslendingar við að lifa af mestu
náttúruhamfarir sögunnar, móðu-
harðindin. Hugmyndir um stór og
mikil torg og breiðar götur fædd-
ust ekki hér fyrr en eftir fyrri
heimsstyrjöldina en féllu fljótt í
gleymsku þegar ný heimsstyrjöld
skall á. Hún varð okkur til gæfu,
íslenska iðnbyltingin hófst fyrir al-
vöru og Reykjavík tók að stækka
hratt, fólkið streymdi úr sveit-
unum. Hraðinn hefur verið svo
mikill að við höfum fyrst og fremst
einbeitt okkur að því að nema lönd
og byggja ný svæði. Nú er hins
vegar sú staða komin að borgin er
efnahagslega óhagkvæm vegna
þess hve strjálbýl hún er. Því er
nauðsynlegt fyrir okkur að staldra
við og endurskoða þau svæði sem
við höfum þegar byggt upp. Því
verður að reyna að skapa gömlum
svæðum áframhaldandi hlutverk
frekar en að nema stöðugt ný
svæði. Tel ég að þetta gildi um
miðbæinn okkar. Mikil uppbygging
hefur átt sér stað á Skúlagötu og í
Borgartúni og þar er hægt að sjá
að hægt er að endurvekja og end-
urbæta gömul svæði og finna þeim
nýtt hlutverk. Nú hafa opnast ný
og spennandi tækifæri kringum
Lækjargötuna. Búið er að opna
skipulagið upp á gátt með niðurrifi
út að höfn og með byggingu tón-
listarhússins. Mér finnst því mik-
ilvægt að við stöldrum við og hugs-
um vel til framtíðar með þetta
svæði í huga og munum eftir því
hlutverki sem Lækjartorg hefur
gegnt fyrir þjóðina í gegnum árin.
Ég vil finna því áfram sess í nýrri
framtíð þar sem Íslendingar verða
eflaust um 500 þúsund og vilja
koma saman á Lækjartorgi og við
Arnarhól til að fagna því að vera
Íslendingar.
Stórt og glæsilegt torg fyrir
fólkið í landinu
Reykjavík þarf að styrkja sig
betur í sessi sem höfuðborg allra
landsmanna. Hún á að vera borg
sem býður upp á fjölbreytt og
spennandi mannlíf.
Komið hefur í ljós á hátíðum eins
og á menningarnótt eða 17. júní að
við eigum ekki nógu stór torg eða
opin svæði til að taka á móti aukn-
um fjölda Reykvíkinga. Það hefur
sýnt sig að Lækjartorg og Arn-
arhóll eru þeir staðir sem skapað
hafa sér helst sess í hjörtum borg-
arbúa sem samkomustaðir til að
fagna eða mótmæla hvers kyns
óréttlæti. Með því að byggja bið-
stöðuhús strætisvagna Reykjavíkur
á Lækjartorgi á sínum tíma var
Arnarhóll klipptur af upphaflegri
heildarmynd svæðisins. Reyni ég
því hér að tengja Lækjartorg aftur
við Arnarhól og opna fyrir og
skapa þannig samkomustað í hjarta
miðbæjarins sem rúmar okkur Ís-
lendinga til framtíðar. Ég vil skapa
stórt og gott torg þar sem stjórn-
aráðið og gamli Arnarhóllinn fá að
njóta sín. Í teikningunni má sjá að
Héraðsdómur er farinn og í staðinn
koma verslanir, kaffihús og lista-
gallerí. Arnarhóllinn heldur sínu
gamla hlutverki sem tilvalið áhorf-
endastæði og nýtt hlutverk með
kaffihúsum og útsýnisaðstöðu yfir
borgina. Torgið býður þannig upp á
fjölbreytt mannlíf með svigrúmi
fyrir alls kyns listviðburði, stór-
viðburði eða uppákomur.
Gamalt og nýtt saman
Undanfarið hafa komið fram um-
ræður um varðveislu á eldri húsum
borgarinnar og endurskipulagningu
miðbæjarsvæðisins og er þá miðað
við það að varðveita þær gömlu
byggingar sem fyrir eru. Þannig er
gömlu húsunum skipaður sess og
rými í miðbænum. Mikilvægt er að
skapa þessum eldri húsum og
þessu eldra skipulagi virðingarsess
í nýju skipulagi en um leið að leið-
rétta þau mistök sem hafa orðið
sbr. byggingu strætisvagnahússins
við Lækjartorg.
Hugmyndin er að halda eldri lág-
reistari byggingum á sínum stað
hvarvetna en nýta svæðið við sjó-
inn sem hefur opnast í dag og
koma þar fyrir hærri húsum sem
mynda skjólvegg fyrir miðbæinn og
fyrir norðanáttinni.
Inni í miðjunni við Hótel Borg er
til dæmis hægt að reisa hærri
byggingar og nýta plássið betur.
Umferðina undir Lækjartorg
Lækjargata þarf að vera lífæð
sem tengir saman Skúlagötuna og
Miklubrautina og þá væntanlega
byggð sem verður að öllum lík-
indum á flugvallarsvæðinu í fram-
tíðinni. Þannig má sjá fyrir sér veg
sem liggur frá flugvellinum í
Reykjavík í gegnum Kópavog,
Hafnarfjörð og til Keflavíkur. Líf-
æð miðbæjarins er Lækjargata.
Hugmynd mín er sú að Lækjargata
færi undir nýtt og stórt Lækj-
artorg sem teygir sig alla leið út að
Arnarhóli. Lækjargata lægi þá neð-
anjarðar frá Skúlagötu og út að
Miklubraut og í staðinn kæmi mik-
ið og fallegt torg sem lægi frá nýja
tónlistarhúsinu og út að Tjarn-
argötu. Hverfisgatan fer þá í und-
irgöng undir Lækjartorgið. Frá
Lækjargötu væri hægt að keyra
upp í nokkur bílastæðahús víðs
vegar um bæinn. Þetta myndi auð-
velda aðgengi fólks að miðbænum
og gæti gert það að verkum að um-
ferð gengi greiðar fyrir sig til og
frá bænum. Umferðarmiðstöð yrði
undir Lækjartorgi með hrað-
vögnum til helstu úthverfa Reykja-
víkur. Mörgum finnst þetta eflaust
of stórtæk hugmynd en ég verð að
segja það að þetta eru smámunir
fyrir þjóð sem getur reist Kára-
hnjúkavirkjun. Það er til erlend





  


 

  Leyfum Lækjartorgi og Arnarhóli að sameinast og
búum til samkomustað sem við getum öll komist fyrir
á og verið stolt af, segir Búi Kristjánsson og setur
fram nýstárlega hugmynd um miðbæ Reykjavíkur.
Lækjartorg njóti sín
Til bókaútgefenda:
BÓKATÍÐINDI 2007
Skilafrestur vegna kynninga og
auglýsinga í Bókatíðindum 2007 er til
17. okt. næstkomandi.
Bókatíðindum verður sem fyrr dreift
á öll heimili á Íslandi.
ÍSLENSKU BÓKMENNTAVERÐLAUNIN
Frestur til að leggja fram bækur vegna
Íslensku bókmenntaverðlaunanna
2007 er til 17. október næstkomandi.
Allar upplýsingar á skrifstofu
Félags íslenskra bókaútgefenda,
Barónsstíg 5, sími 511 8020.
Netfang: baekur@simnet.is
————————————— —————————————