Morgunblaðið - 14.10.2007, Page 47

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 14. OKTÓBER 2007 47
Í LEIÐARA Morgunblaðsins
26. 9. sl. er vitnað í grein Ög-
mundar Jónassonar í blaðinu 25.
s.m., þar sem hann ávarpar for-
sætis- og utanríkisráðherra á eft-
irfarandi hátt: „Ætlið þið að láta
óátalið að þjóðin verði svipt orku-
lindunum? Eða ætlið þið að
bregðast við með lagasetningu,
sem tryggir eignarrétt þjóð-
arinnar á auðlindunum og að
grunnþjónusta verði ekki færð
einkafyrirtækjum í einokunar-
aðstöðu?“
Og höfundur leiðarans heldur
áfram: „Þau sjónarmið, sem fram
koma í grein Ögmundar um eign-
araðild útlendinga að íslenzkum
auðlindum, áttu einu sinni við en
ekki lengur.“
Í framhaldinu eru tínd til rök
fyrir þeirri nauðsyn að Íslend-
ingar opni aðild að orkulindum
sínum upp á gátt fyrir útlend-
ingum.
Sá málflutningur varð ekki skil-
inn á annan veg en þann, að boðuð
væri einkavæðing orkugeirans.
Eða: Með hvaða hætti öðrum
gætu útlendingar fjárfest í auð-
lindum okkar?
Sem betur fer sneri Morg-
unblaðið við blaðinu örskömmu
síðar og lýsti yfir að einkavæðing
orkugeirans kæmi ekki til greina.
En átök á sviði orkumála létu
ekki á sér standa með þeim afleið-
ingum, að samstarf borgarstjórn-
arflokkanna rofnaði og nýr meiri-
hluti myndaður. Ganga
klögumálin á víxl milli fyrrverandi
samstarfenda.
Ekki er það ætlan undirritaðs
að bera blak af Framsókn-
armanninum. En framkoma sex
borgarfulltrúa Sjálfstæðisflokks-
ins gegn oddvita sínum er með
þeim eindæmum að langvönum
mönnum í þeim flokki ofbýður.
Undir forystu Gísla Marteins
sögðu sexmenningarnir sig úr
lögum við borgarstjóra sinn alla
átakavikuna; héldu fundi án hans
leynilega; fylktu liði á fund flokks-
stjórnar með klögumál sín en
lyftu ekki hendi til aðstoðar við
borgarstjóra sinn í þeirri vök sem
hann átti að verjast. Gildir einu
þótt hann hyggi sjálfur vökina í
ísinn.
Námsmenn hrópuðu eitt sinn
„pereat“ á rektor sinn við Lærða
skólann. Þau óp ætluðu seint að
hljóðna í samfélaginu.
Samflokksmenn borgarstjór-
ans í borgarstjórn þögðu hann í
hel, en blaðið þeirra, Morg-
unblaðið, æpti „pereat“ á borg-
arstjórann dagana 10. og 11.
þessa mánaðar svo undir tók í
Esjunni.
Hverjir skyldu hafa verið bak-
hjarlar þessarar uppákomu á
kærleiksheimili Sjálfstæð-
isflokksins? Augljóslega unnu þau
öfl leynt og ljóst að brottrekstri
Vilhjálms Þ. úr stól borgarstjóra.
Það skyldi þó ekki vera að Gísli
Marteinn hafi átt að taka við? Ef
svo var, ætlar sá sem hér heldur á
penna að gamni sínu að giska á
höfuðpaurana í samsærinu á kær-
leiksheimilinu: Björn Bjarnason,
Hannes Hólsteinn, Davíð Odds-
son og Kjartan Gunnarsson.
Ætli það muni enn á sannast að
oft ratist kjöftugum satt á munn?
Sverrir Hermannsson
Kærleiksheimilið
Höfundur er fv. alþingismaður
Sjálfstæðisflokksins í 17 ár og
miðstjórnarmaður m.m.
Skógarlind Kópavogi - Gegnt Smáralind
Glæsileg verslunar- og þjónustubygging
Um er að ræða glæsilegt fjögurra hæða verslunar- og þjónustubyggingu við
Skógarlind í Kópavogi. Heildarstærð eignarinnar er 12.008,6 fm og skiptist í
3.015,7 fm á 1. hæð, 2.986,3 fm á 2. hæð og 3.003,3 fm á 3. hæð og 4. hæð
(hvor hæð). Eignin skilast fullfrágengin að utan, klædd varanlegum bygging-
arefnum og tilbúin til innréttinga. Lóð verður frágengin.
Vel staðsett eign við fjölfarna
umferðaræð og með miklu auglýsingagildi.
Allar nánari upplýsingar veittar á skrifstofu.
FASTEIGNA-
MARKAÐURINN
ÓÐINSGÖTU 4, SÍMI 570 4500, FAX 570 4505.
OPIÐ VIRKA DAGA KL. 9–17.
Netfang: fastmark@fastmark.is
Heimasíða: http://www.fastmark.is/.
Jón Guðmundsson, sölustjóri og lögg. fasteignasali.
Guðmundur Th. Jónsson, lögg. fasteignasali.
M
bl
.9
22
51
5
MIKIÐ hefur verið
talað um „pen-
ingastefnu Seðlabank-
ans“ síðustu daga.
Áherslan hefur verið á
stefnu og markmið
Seðlabankans alveg
eins og hann beri einn
ábyrgð á að verðbólgan
og vöxtur atvinnulífsins
sé innan „skyn-
samlegra“ marka.
Það er ákaflega ein-
kennilegt þegar ein-
staklingur innan rík-
isstjórnarinnar
gagnrýnir bankann því
ríkisstjórnin ber
ábyrgð á Seðlabank-
anum og stefnu hans.
Ríkisstjórnin ræður
bankastjóra Seðla-
bankans og Alþingi set-
ur lög um Seðlabank-
ann og þar er hún í
meirihluta. Er hægt að
hafa meiri stjórn á
bankanum?
Stýrivextir og hlut-
verk bankans
Stýrivextirnir eru
stjórntæki sem bank-
inn notar til þess að draga úr þenslu
og eftirspurn þegar hætta er á verð-
bólgu, það er hins vegar aðeins eitt af
mörgum verkfærum sem til eru. Rík-
ið getur náð sömu markmiðum á til-
tölulega skömmum tíma til dæmis
með hækkun skatta, með því að draga
úr útgjöldum, með lækkun lánahlut-
falls í fasteignaviðskiptum og með
aukinni bindiskyldu banka. Það ætti
öllum að vera ljóst að þegar talað er
um „peningastefnu Seðlabankans“ þá
er hlutverk Seðlabankans aðeins að
aðstoða ríkið að halda jafnvægi í pen-
ingamálum.
Það er aðeins einn í
aðalhlutverki og það er
ekki Seðlabankinn held-
ur ríkið og þá er það
stefna ríkisins í peninga-
málum sem skiptir máli.
Lækkun stýrivaxta
Til þess að lækka
stýrivexti og lækka vexti
hér á landi til samræmis
því sem gerist á meg-
inlandi Evrópu þarf að
draga úr fjárfestingum
og eftirspurn. Erum við
tilbúin að draga úr fjár-
festingum og hugs-
anlega úr vexti þjóð-
arframleiðslu? Þessa
spurningu þarf að at-
huga vandlega enda eru
mörg svör við þessari
spurningu. Til þess að
viðhalda velmegun
landsins og velferð-
arkerfinu þarf efnahags-
lífið að vaxa.
Til þess að lækka
stýrivexti þarf ríkið að
einbeita sér að hlutverki
sínu og útgjöldum í stað
þess að berjast við að
halda efnahagslífinu og
fyrirtækjum niðri eða
jafnvel draga úr starfsemi þeirra. Rík-
ið þarf tímabundið að draga úr út-
gjöldum og hætta við skattalækkanir
og sérstakar mótvægisaðgerðir.
Sterk „króna“
Ein af afleiðingum hárra stýrivaxta
er styrking krónunnar. Reyndar á það
meira skylt við háa raunvexti en það
er munurinn á stýrivöxtum og verð-
bólgu. Þegar gjaldmiðillinn er „fljót-
andi“ eins og íslenska krónan þá dreg-
ur hún úr áhrifum hagsveiflna á milli
hagkerfa. Ef minna er flutt út lækkar
krónan og útflutningsaðilar fá fleiri
krónur en þeir ættu annars að fá og
það dregur úr hættu á samdrætti en
ef meira er flutt út styrkist krónan og
útflutningsaðilar fá færri krónur en
þeir ættu að fá og það dregur úr hætt-
unni á þenslu. Gengi krónunnar
sveiflast einnig eftir vöxtum og
ástandi efnahagslífsins erlendis.
Háir stýrivextir og sterk króna
þýða því að tekjur útflutningsfyr-
irtækja lækka. Svæði eins og Vest-
firðir og Norðvesturland hafa ekki
fengið að njóta núverandi „óðæris“ og
kaupmáttaraukningar vegna þess að
þjóðarframleiðslan hefur ekki aukist í
sama mæli og á öðrum stöðum. Háir
stýrivextir hafa því einungis sinnt
hlutverki sínu á þessum viðkvæmu
svæðum enda hefur ríkið haft minni
umsvif á þessum svæðum en öðrum.
Mótvægisaðgerðir
Það ætti því mörgum að vera ljóst
að sérstakar mótvægisaðgerðir vegna
niðurskurðar á þorskkvóta eru and-
stæðar markmiðum um lækkun stýri-
vaxta. Aukin opinber útgjöld þrýsta á
um hækkun stýrivaxta og þýða meiri
byrðar á útflutningsfyrirtæki og
svæði eins og Vestfirði og Norðvest-
urland. Raunverulegar og gagnlegri
aðgerðir væru minnkun umsvifa og
fjárfestinga hins opinbera á svæðum
þar sem hagvöxtur hefur verið sem
mestur. Það mun draga úr þenslu og
verðbólgu sem mun gefa Seðlabank-
anum svigrúm til að draga úr stýri-
vöxtum.
Ríkið axli ábyrð
Það er kominn tími til að ríkið axli
hlutverk sitt í peningamálum í stað
þess að standa í stríði við Seðlabank-
ann og sig sjálft. Fólk verður að sjá að
minni umsvif ríkisins, lægri stýrivext-
ir og veikari króna þýðir hærri tekjur
fyrir útflutningsfyrirtæki og aukinn
vöxt þeirra ásamt því að styrkja þær
byggðir landsins sem reiða sig á þau.
Peningastefnan
Ríkisstjórnin ber ábyrgð á
Seðlabankanum og stefnu hans
segir Lúðvík Júlíusson
» Til þess aðlækka stýri-
vexti þarf ríkið
að einbeita sér
að hlutverki
sínu og út-
gjöldum í stað
þess að berjast
við að halda
efnahagslífinu
og fyrirtækjum
niðri …
Lúðvík Júlíusson
Höfundur er sjómaður.