Morgunblaðið - 14.10.2007, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 14. OKTÓBER 2007 37
árið 2008 flytja landsmenn í fyrsta
sinn í sögunni út meira ál en fisk. Þá
flytja þeir út ál fyrir 139 milljarða og
150 milljarða 2009.1 Álútflutningur
fer þá yfir 40% af útflutningi lands-
manna. Þetta er auðvitað kúvending,
bylting sem stendur á herðum
ákvörðunar sem tekin var fyrir rúm-
um 40 árum. Gróskumikill orkugeiri
hefur þróast og þroskast í tengslum
við áliðju.
Á árunum 2001-2006 varði orku-
geirinn alls um fimmtán milljörðum
króna í rannsóknir og hönnun, auk
500 milljónum í styrki til rannsókna-
og vísindastarfa. Innan orkugeirans
starfa 330 manns með háskóla- og
tæknimenntun, þar af 226 verk- og
tæknifræðingar. Aðkeypt sérfræði-
þjónusta árið 2006 nam 400 árs-
verkum háskólamenntaðs fólks, þar
sem ætla má að séu meðal annars
273 ársverk verk- og tæknifræðinga,
auk fjölda ársverka viðskiptafræð-
inga, jarðfræðinga og fleiri hópa.
Samtals gerir þetta 730 ársverk há-
skólafólks, þar af 499 ársverk verk-
og tæknifræðinga. Þá voru 475 árs-
verk iðnaðarmanna innt af hendi
fyrir orkugeirann árið 2006. Þar áttu
í hlut rafvirkjar, vélsmiðir, vélfræð-
ingar og fleiri. Loks voru 600 ófag-
lærðir starfsmenn á vegum fyrir-
tækjanna.2 Samtals starfa liðlega
1.800 manns í orkuiðnaði og séu 2,4
afleidd störf tekin með í dæmið hafa
6.100 manns beina afkomu af orku-
iðnaði. Starfsfólkið á fjölskyldur.
Samtals byggja um 11.600 manns af-
komu sína á orkuiðnaði landsmanna.
Stóriðju- og orkugeirinn stendur
undir liðlega 21 þúsund manna
byggð – það er tæplega Hafnar-
fjörður en jafnstór Akureyri, Dalvík,
Ólafsfirði og Siglufirði. Þekkingin
byggist ört upp og seytlar um ís-
lenskt atvinnulíf. Bankarnir fjár-
mögnuðu stækkun Grundartanga og
fjármagna álver við Helguvík. Bank-
arnir hafa tekið höndum saman við
orkugeirann, íslenskt háskólafólk
mælir, reiknar og teiknar, verktakar
framkvæma.
Fjármálageirinn markar
þriðju atvinnubyltinguna
Ríkisvaldið stóð fyrir umfangs-
mikilli einkavæðingu sem náði há-
marki með sölu ríkisbankanna. Ný
atvinnugrein tók vaxtarkipp. Fjár-
málastarfsemi hefur orðið ein af
meginstoðum hins nýja hagkerfis –
leitt útrás íslenskra fyrirtækja.
Kaupþing, Landsbankinn, Glitnir og
Straumur – bankarnir fjórir á aðal-
lista Kauphallarinnar – högnuðust
um á þriðja hundrað milljarða árið
2006. Fjármálastarfsemi knýr mót-
orana í þriðju atvinnubyltingu Ís-
lendinga.
Útrás orkufyrirtækja og verk-
fræðistofa hefur tekið flug; hátækni-
og verkkunnátta sem risið hefur á
grunni orkugeirans og stóriðju. Öfl-
ugur heimamarkaður hefur skapað
Íslendingum einstakt tækifæri til út-
rásar í orkuþyrstan heim. Allt er
þetta reist á herðum 40 ára gamallar
ákvörðunar. Orkugeirinn – stofninn í
annarri atvinnubyltingu íslensku
þjóðarinnar – hefur tekið höndum
saman við fjármálageirann, stofninn
í þriðju atvinnubyltingunni.
Orkugeirinn er sem vakur gæð-
ingur sem ólmur er að taka á sprett.
Geysir Green Energy var stofnað af
Glitni, FL Group, VGK hönnun og
Reykjanesbæ. Félagið á hlut í Enex
og Exorku sem hasla íslenskri orku-
útrás vettvang í Bandaríkjunum,
Evrópu og Asíu – ekki síst Kína. Ás-
geir Margeirsson, forstjóri Geysis,
segir Íslendinga í einstakri stöðu:
[V]egna þess að mesta þróun sem
orðið hefur í jarðhitamálum í
heiminum á seinustu árum hefur
verið hér á landi. Þessu forskoti
megum við ekki glutra niður.
Þetta er bara eins og í öllum
keppnisíþróttum. Maður verður
ekki lengi bestur ef maður hættir
að æfa.
HydroKraft Invest er fjárfesting-
arfélag sem Landsbankinn og
Landsvirkjun stofnuðu í febrúar
2007. „Kröfuharður heimamarkaður
á Íslandi skapar öflug fyrirtæki,
fjárhagslega, tæknilega og rekstr-
arlega og byggir að auki undir al-
þjóðlega samkeppnishæfni fyrir-
tækjanna,“ sagði Halldór J.
Kristjánsson, bankastjóri Lands-
bankans.3 Hátæknifélagið Enex er
dæmi um afsprengi íslenskrar stór-
iðju. Fyrirtækið hefur vaxið og dafn-
að. Í júlí 2006 gerði dótturfélag
Enex – Iceland America Energy –
stóran samning við Pacific Gas &
Electric Ltd. í Bandaríkjunum um
50 MW raforkuorkuver sem stækk-
að verður í 150 MW. Samningur
Enex og PG&E hljóðar upp á 600
milljónir dollara eða 40 milljarða
króna. „Þetta er mikilvægt skref í
útrás félagsins og sýnir að sókn okk-
ar undanfarin ár er að skila árangri í
formi virkjanaverkefna,“ sagði Lár-
us Elíasson, framkvæmdastjóri
Enex, í tilkynningu félagsins í júlí
2006. PG&E er stærsta orkuveita
Kaliforníu. Enex vinnur að verk-
efnum í Kína, Þýskalandi, Ungverja-
landi, Filippseyjum og El Salvador.
Félagið boðaði „margföld umsvif í
Kína,“ að því er Morgunblaðið
greindi frá í júlí 2007.
Icelandic Energy Group gerði
samning við lýðveldi Serba í Bosníu
upp á 30 milljarða króna í Höfða
Morgunblaðið/RAX
Táknmynd Bláa lónið hefur orðið táknmynd fyrir hið vistvæna Ísland.
fljót í ham

Alþjóðabankinn:
DOING BUSINESS 2008
Ísland í alþjóðlegum samanburði
www.utflutningsrad.is www.utn.stjr.is
P
IP
A
R
• S
ÍA
• 71825
Útflutningsráð og viðskiptaþjónusta utanríkisráðuneytisins
halda morgunverðarfund á Grand Hótel, Hvammi,
17. október kl. 08.15-09.30.
Framsögumenn:
• Melissa Johns, sérfræðingur Alþjóðabankans
- Skýrsla Alþjóðabankans „Doing Business 2008“ kynnt.
- Áhersla er lögð á rekstrarumhverfi Íslands, Indlands, Kína,
Víetnam, Búlgaríu, Rúmeníu og Brasilíu.
• Carmen Niethammer, sérfræðingur Alþjóðabankans
- Doing Business and Gender projects.
• Guðjón Svansson, forstöðumaður hjá Útflutningsráði
- Viðskiptasendinefnd til Indlands.
Fundarstjóri: Júlíus Hafstein, skrifstofustjóri, utanríkisráðuneytinu
Fundargjald með morgunverði og eintaki af skýrslunni er 3.500 kr.
Háskólanemar eru velkomnir á fundinn og hvattir til að kynna sér
skýrsluna á www.doingbusiness.org.
Vinsamlega tilkynnið þátttöku til Útflutningsráðs í síma 511 4000 eða
með tölvupósti á utflutningsrad@utflutningsrad.is.
Nánari upplýsingar veita Berglind Sigmarsdóttir hjá viðskiptaþjónustu
utanríkisráðuneytisins, berglind@mfa.is og Inga Hlín Pálsdóttir hjá
Útflutningsráði, inga@utflutningsrad.is.
WWW.N1.ISN1 BÍLAÞJÓNUSTA
Komdu með bílinn fyrir 20. október
og þú bæði sparar og losnar við alla
bið. Hjólbarðaþjónusta N1er búin fyrsta
flokks tækjakosti og hefur á að skipa
reynslumiklu starfsfólki.
EKKI BÍÐA
EFTIR FYRSTA
SNJÓNUM...
Vetrarpakki fylgir dekkja-
umgangi til 20. október
Þeir sem kaupa umgang af dekkjum
fyrir 20. október fá sérstakan kaupauka;
bílabón, bílasápu, svamp, tjöruhreinsi
og sköfu. Mættu tímanlega og vertu
klár í veturinn.
15% afsláttur til
20. október
Afsláttur af umfelgun, vetrardekkjum og
þjónustu. 10% afsláttur fyrir Viðskiptakorts-
hafa auk 5% í formi punkta fyrir Safnkorts-
hafa – samtals 15%. Þú getur sótt um kort
á staðnum og nýtur þá afsláttarins.-15
%
Dekkjahótel
Notaðu bílskúrinn í eitthvað skemmtilegt
og láttu okkur geyma fyrir þig sumar-
dekkin.Tekið er við dekkjum á öllum
afgreiðslustöðum hjólbarðaþjónustu N1.
Í vor mætirðu einfaldlega á sama verkstæði
og sumardekkin bíða tilbúin.