Morgunblaðið - 18.10.2007, Qupperneq 11

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 18. OKTÓBER 2007 11
FRÉTTIR
Villeroy & Boch / kringlunni / 533 1919
MIKIÐ ÚRVAL AF GLÆSILEGUM
BARNABORÐBÚNAÐI
sími 568 1626
www.stasia.is
m
bl
9
15
42
2
Nýjar vörur!
Fallegar peysur
hnepptar og rúllukraga
Flottir síðir kjólar
og síðar peysur
Str. 44-56
Str. 36-46
HVERFISGÖTU 6, 101 REYKJAVÍK, SÍMI 562 2862
FRÉTTASKÝRING
Eftir Andra Karl
andri@mbl.is
HÉRAÐSDÓMUR Reykjavíkur
sýknaði með dómi sínum á þriðjudag
Samkeppniseftirlitið af kröfum Ár-
degis, sem rekur Skífuna, um að
fella niður 65 milljóna króna sekt
vegna brota á samkeppnislögum.
Forstjóri Árdegis segir að dóminum
verði áfrýjað til Hæstaréttar og
vinna þar að lútandi sé þegar hafin.
Málið á sér nokkuð langan að-
draganda og er ekki það fyrsta sem
Skífan hefur höfðað á hendur sam-
keppnisyfirvöldum. Í desember árið
2001 var Skífunni, með ákvörðun
samkeppnisráðs, gert að greiða 25
milljónir króna í sekt vegna samn-
ings sem gerður var við Aðföng ehf.
um sölu á geisladiskum í verslunum
Baugs. Upphaf þess máls má rekja
til erindis sem samkeppnisyfirvöld-
um barst frá Félagi íslenskra hljóm-
listarmanna (FÍH) en í því var hald-
ið fram að samningur væri aðila á
milli.
Í málinu var byggt á því að í
samningnum milli Skífunnar og
Baugs hefði falist samkomulag um
einkakaup, þ.e. að Skífan átti að sjá
verslunum Baugs fyrir verulegum
hluta þeirra geisladiska sem þær
seldu.
Skífan skaut málinu til áfrýjunar-
nefndar samkeppnismála og síðar
var dómsmál höfðað til að fá úr-
skurðinum hnekkt. Áfrýjunarnefnd-
in staðfesti úrskurðinn en lækkaði
sektina niður í 12 milljónir króna.
Málinu lauk með því að Hæstiréttur
staðfesti niðurstöðu áfrýjunarnefnd-
arinnar 19. febrúar 2004.
Keppinautar útilokaðir
Í júní á sl. ári ákvarðaði Sam-
keppniseftirlitið á nýjan leik í máli
gegn Skífunni, sem þá nefndist Dag-
ur Group. Var félagið sektað um 65
milljónir króna fyrir misnotkun á
markaðsráðandi stöðu sinni. Fyrr á
árinu 2006 hafði Árdegi keypt alla
hluti í Degi Group, og í nóvember
sama ár sameinuðust félögin undir
nafninu Árdegi.
Brotið féllst í samningum sem
Dagur Group gerði við Hagkaup um
sölu á geisladiskum og tölvuleikjum
á árunum 2003 og 2004. Í þeim var
kveðið á um einkakaup, þ.e. að Hag-
kaup skuldbatt sig til að kaupa til-
tekið hátt hlutfall af vörum af Degi
Group. Með því voru keppinautar
útilokaðir frá viðskiptum að veru-
legu leyti. Í úrskurði Samkeppnis-
eftirlitsins kemur m.a. fram að um
ítrekun á broti hafi verið að ræða, og
að samningarnir á árunum 2003 og
2004 hafi jafnframt verið umfangs-
meiri og náð til fleiri vöruflokka en í
fyrra málinu.
Fyrirsvarsmenn Árdegis voru
ekki sáttir við úrskurð samkeppn-
isyfirvalda og skutu málinu til áfrýj-
unarnefndar – sem staðfesti niður-
stöðu Samkeppniseftirlitsins.
Var því höfðað mál fyrir Héraðs-
dómi Reykjavíkur. Þar kemur m.a.
fram af hálfu Árdegis að leitast hafi
verið við að skýra þau mannlegu
mistök sem hafi orðið þess valdandi
að samningurinn hafi orðið eins og
raunin varð. Einnig kemur fram að á
fundum með Samkeppniseftirlitinu
hafi Degi Group, áður en úrskurð-
urinn var birtur, verið gefinn kostur
á að ljúka málinu með 35 milljóna
króna greiðslu. Því hafi verið hafnað.
Samkeppniseftirlitið neitaði til-
boðinu og skýrði svo frá að á fundum
með forsvarsmönnum Dags Group
hefði verið sagt að sektin gæti aldrei
numið lægri fjárhæð en 35 milljón-
um króna.
Ekki um brot að ræða
Jafnframt byggði Árdegi kröfu
sína fyrir héraðsdómi á því að samn-
ingurinn við Hagkaup hefði ekki í
heild sinni komið til framkvæmda en
aðeins hluti hans. Meðal annars seg-
ir: „Af hálfu stefnanda [er] því and-
mælt að sýnt hafi verið nægilega
fram á eða sannað að umræddur
samningur hafi falið í sér raunveru-
lega hættu á því að samkeppni yrði
raskað. Ekki sé því um brot gegn
samkeppnislögum eða ákvörðun
samkeppnisráðs að ræða.“
Dómurinn féllst ekki á rök Árdeg-
is og vísaði í forsendur áfrýjunar-
nefndar. „Verður ekki fallist á að
mat nefndarinnar á alvarleika brot-
anna hafi verið rangt, enda hefur
ekki verið sýnt fram á það af hálfu
stefnanda.“
Sverrir Berg Steinarsson, for-
stjóri Árdegis, vildi lítið tjá sig um
málið þegar eftir því var leitað. Vildi
bíða niðurstöðu Hæstaréttar.
Skífan Staðfesti Hæstiréttur dóm Héraðsdóms Reykjavíkur frá þriðjudegi
mun Árdegi, eigandi Skífunnar, þurfa að greiða 65 milljónir króna í sekt.
Dóminum verður
áfrýjað til Hæstaréttar
Í HNOTSKURN
»Samkeppnisráð sektaðiSkífuna um 25 milljónir
króna í desember árið 2001.
Úrskurðinum var áfrýjað,
áfrýjunarnefnd lækkaði sekt-
ina í 12 milljónir, en málinu
lauk ekki fyrr en fyrir Hæsta-
rétti. Rétturinn staðfesti nið-
urstöðu samkeppnisyfirvalda.
»Aftur mun Hæstirétturskera úr í máli Samkeppn-
iseftirlitsins gegn Skífunni.
Skífan unir ekki 65 milljóna kr. sekt Samkeppniseftirlitsins
ÞAÐ er mikilvægt að íslensk stjórn-
völd nýti sér hagfræðina betur við
stefnumótun í heilbrigðiskerfinu.
Leggja þarf áherslu á að auka rann-
sóknir á þeim sjúkdómum og þeim
þáttum sem hvað kostnaðarsamastir
eru í heilbrigðiskerfinu, því að ein-
ungis þannig er hægt að marka stefnu
til framtíðar. Slík stefnumörkun kann
að hafa í för með sér að taka þurfi afar
erfiðar ákvarðanir en ásetningur
manna á hins vegar alltaf að vera sá
að kaupa sem mesta heilsu fyrir þá
fjármuni sem til ráðstöfunar eru.
Þetta er meðal þess sem fram kom í
máli finnska prófessorsins Petri
Parvinen á málþingi um heilsuhag-
fræði sem haldið var á vegum Hag-
fræðistofnunar Háskóla Íslands og
Frumtaka, samtaka frumlyfjafram-
leiðenda, í Þjóðminjasafninu í gær.
Frummælandi var auk Parvinens
Tinna Laufey Ásgeirsdóttir heilsu-
hagfræðingur. Parvinen ræddi
reynslu finnskra stjórnvalda í þessum
efnum en hann stýrir öflugri rann-
sóknarstofnun á sviði heilsuhagfræði.
Tinna sagði í samtali við Morgunblað-
ið í gær að Parvinen hefði m.a. kallað
eftir því að íslensk stjórnvöld hefðu
heilsuhagfræðinga á sínum snærum
til að meta þær upplýsingar og þau
gögn sem koma frá hagsmunaaðilum.
Í Finnlandi væri almennt mikill áhugi
á að rannsaka þau
vandamál sem
blöstu hvarvetna
við í heilbrigðis-
kerfinu og spara
þannig gríðarlega
fjármuni.
Tinna kveðst
sjálf hafa talað á
sömu nótum í sínu
erindi. „Tæknileg-
ir möguleikar í
heilbrigðisvísindum gera okkur kleift
að gera mun meira en fjárhagurinn
leyfir. Við erum því alltaf að velja,
marka áherslur í heilbrigðiskerfinu
hvað skuli gera og hvað skuli sitja á
hakanum. Það er einfaldlega óhjá-
kvæmilegt að velja á milli kosta, ein-
hverjum gerlegum meðferðum verð-
ur að hafna. Ein mælistika sem leggja
má til grundvallar felst í því að velja
helst það sem kaupir sem mest líf, ef
svo má að orði komast, og sem mesta
heilsu miðað við þá fjármuni sem ráð-
stafað er til heilbrigðismála,“ segir
Tinna. En hvernig er hægt að útskýra
fyrir veikum einstaklingi að meðferð
hans sé ekki hagfræðilega hagkvæm?
Hún segir að slíkar ákvarðanir eigi
helst ekki að taka „á gólfinu“ heldur á
vettvangi stefnumótunar og stjórn-
mála og með hliðsjón af grundvallar-
sjónarmiðum og heildarhagsmunum.
Heilsuhagfræði
sé til grundvallar
Tinna Laufey
Ásgeirsdóttir