Morgunblaðið - 05.01.2008, Blaðsíða 38

38 LAUGARDAGUR 5. JANÚAR 2008 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
Stofnaður hefur
verið minningar-
sjóður um Árna
Scheving, reikn-
ingsnúmer 525 26 400920,
kt. 5110932609.
Þeim sem vilja minnast hans er
bent á sjóðinn.
Góður vinur og náinn samstarfs-
maður er allur. Leiðir okkar Árna
lágu fyrst saman þegar ég kynntist
eiginkonu minni, Sigurlínu systur
Árna í upphafi áttunda áratugarins.
Ég var þá í tónlistarnámi við
Tónlistarskólann í Reykjavík en
Árni einn af vinsælustu tónlistar-
mönnum þessa lands. Strax í upp-
hafi tókst með okkur góð vinátta
sem aldrei bar skugga á. Leiðir okk-
ar lágu síðan saman til ábyrgðar-
starfa fyrir Félag íslenskra hljóm-
listarmanna.
Árni hóf ungur að aldri að starfa
sem atvinnuhljómlistarmaður. Frá
16 ára aldri spilaði hann með helstu
hljómsveitum landsins. Hann hlaut í
vöggugjöf einstaka tónlistarhæfi-
leika og var fjölhæfni hans ótrúlega
mikil, má segja að flest hljóðfæri
hafi leikið í höndum hans, en hann
spilaði m.a. á harmonikku, bassa, pí-
anó, víbrafón, óbó og saxófón.
Glæsilegur vitnisburður um tónlist-
argáfu hans er, að tæplega líður sá
dagur að tónlist sem hann kom að
sé ekki spiluð í íslensku útvarpi.
Árni var eftirsóttur hljóðfæraleik-
ari, útsetjari og hljómsveitarstjóri í
hljóðverum landsins og spilaði inn á
ótal hljóðupptökur sem hafa náð
miklum vinsældum. Hann starfaði
sem slagverksleikari í Sinfóníu-
hljómsveit Íslands á mótunarárum
hennar, hann var einn af lykilmönn-
um í kynningu og útbreiðslu jazz-
tónlistar á Íslandi auk þess sem
hann kenndi við Tónlistarskóla
FÍH. Árni starfaði einnig erlendis,
lengst af í Svíþjóð þar sem hann
vann sem óbóleikari.
Þegar ferill Árna er skoðaður er
hann samofinn sögu FÍH, en hann
var fyrst kosinn til trúnaðarstarfa
fyrir félagið árið 1959, aðeins 21 árs
gamall, þá í varastjórn félagsins.
Árni Scheving var heiðraður fyrir
störf sín fyrir hljómlistarmenn á
síðasta aðalfundi FÍH í maí sl. en þá
lét hann af störfum sem varafor-
maður eftir 19 ára stjórnarsetu. Við
sem störfuðum með Árna minnumst
einstaklega trausts félaga sem var
ávallt boðinn og búinn að taka að
sér verkefni fyrir okkur hljómlist-
armenn. Hann var varaformaður fé-
lagsins í 19 ár, formaður Jazzdeildar
félagsins, í stjórn RÚREK sem varð
síðar Jazzhátíð Reykjavíkur, þar
sem hann gegndi formennsku í
mörg ár. Hann sat í samninganefnd-
um fyrir félagið og eitt af hans síð-
ustu embættisverkum var að ganga
frá samningum við Leikfélag
Reykjavíkur í vor.
Með lipurð, kurteisi og sanngirni
vann hann sér traust allra sem
störfuðu með honum og einnig við-
semjenda sinna. Við Árni unnum
mjög náið saman ásamt öðrum
stjórnarmönnum að uppbyggingu
FÍH og þurftum oft að taka á erf-
iðum og flóknum málum. Þrátt fyrir
að við Árni værum ekki alltaf sam-
mála, gekk aldrei styggðaryrði á
milli okkar á þessum nítján árum
sem við störfuðum saman og alltaf
komumst við að sameiginlegri nið-
urstöðu. Ég hefði ekki getað kosið
mér betri vin og félaga. Ég veit að
ég tala fyrir hönd allra hljómlist-
armanna, stjórnar og starfsmanna
félagsins þegar ég segi að hans
Árni Friðrik Einarsson
Scheving
✝ Árni FriðrikEinarsson
Scheving tónlistar-
maður fæddist í
Reykjavík 8. júní
1938. Hann varð
bráðkvaddur 22.
desember síðastlið-
inn og var jarðsung-
inn frá Hallgríms-
kirkju 4. janúar.
verður sárt saknað.
Við þökkum fyrir
ómetanleg störf, allar
gleðistundirnar og
minning góðs drengs
lifir með okkur um
ókomna tíð.
Stjórn FÍH sendir
eiginkonu, börnum og
öðrum aðstandendum
innilegar samúðar-
kveðjur.
Fh. Stjórnar Félags
íslenskra hljómlistar-
manna
Björn Th. Árnason,
formaður.
Víbrafónn er vandmeðfarið hljóð-
færi. Það er vissulega hægt að vera
með hávaða og hamagang á vibra-
fón, en hljóðfærið nýtur sín best
þegar leikið er á það af mýkt og
hugvitssemi. Árni Scheving bjó yfir
þeirri listrænu fágun sem til þurfti,
enda féll víbrafónninn vel að per-
sónugerð hans og lunderni. Og þeg-
ar Árni tók sóló mátti ævinlega
bóka tjáningu sem rataði inn í sálar-
líf hlustandans.
Sem djassisti var Árni pottþéttur
að því leyti til að meira að segja
þegar hann var ekki beinlínis í stuði
var útkoman vel viðunandi. Hann
fór aldrei niður fyrir ákveðna staðla.
Kannski hjálpaði reynslan honum
þar, því að hann hafði starfað sem
hljóðfæraleikari í nokkra áratugi
áður en yfir lauk – og ekki bara á
víbrafóninn heldur líka á bassa, pí-
anó og jafnvel saxófón. Hjá slíkum
túlkendum líður manni vel. Feilspor
á nótnaborðinu eru útilokuð, maður
getur hallað sér aftur í stólinn í full-
vissu þess að fyrir hverja nótu sem
fer hátt upp komi önnur djúpt niðri.
Tónagalsinn er vissulega til staðar,
en samt í fullkomnu jafnvægi. Og í
þessari jafnvægislist á tónasviðinu
var Árni í allra fremstu röð á Ís-
landi.
Djassleikarar eru hljóðfæraleik-
arar sem breytast í tónskáld þegar
kemur að þeim að leika af fingrum
fram. Þeir sem eru bestir í þessu
leika af nautn. Ég veit fyrir víst að
þeim finnst nákvæmlega ekkert
skemmtilegra en einmitt þetta: að
vera í hópi annarra góðra hljóðfæra-
leikara og finna tóna og hljóma
spinnast fram í nánast yfirskilvit-
legri samvinnu. Svona nautnamaður
var Árni Scheving: á heimatilbúnar
laglínur sem reiddar voru fram í
hópi góðra félaga af listfengi og
smekkvísi.
Árni var á sínum tíma varafor-
maður Félags íslenskra hljómlistar-
manna. Honum var mjög annt um
Tónlistarskóla FÍH, sem er að mínu
viti einhver merkasta menntastofn-
un landsins. Árni vann af alúð við
skólann, sem hefur vaxið ár frá ári
og valdið straumhvörfum í íslensku
tónlistarlífi.
Síðast sá ég Árna Scheving á
skrifstofu FÍH, nokkrum dögum
fyrir andlát hans. Það var deginum
ljósara að honum hafði hrakað, en
hann sá ekki ástæðu til að fjölyrða
um það. Hins vegar lá það í loftinu
að þarna værum við að kveðjast í
hinsta sinn. Við spunnum fram
stutta kveðjustund, óvænta, en inni-
lega, sem minnti að því leyti á
margt það sem Árni galdraði fram á
víbrafóninn. Ég sá ekki betur en að
þar færi maður sem kynni að bregð-
ast við yfirvofandi örlögum af reisn
og hugrekki.
Bandalag íslenskra listamanna
kveður góðan félaga og sendir fjöl-
skyldu hans hugheilar samúðar-
kveðjur.
Ágúst Guðmundsson.
Átján ára réð Árni Scheving sig
til Hótels KEA á Akureyri og lék
þar lungann úr vetrinum 1955/1956
ásamt undirrituðum og Sigurði Jó-
hannssyni, sem síðar varð bæjar-
stjórnarmaður þar í bæ. Foreldr-
arnir kvöddu Árna með góðum
ráðum og leiðbeiningum. Örlítið örl-
aði á áhyggjum hjá þeim, þar sem
hinn ungi sveinn var að hleypa
heimdraganum. Þær áhyggjur
reyndust með öllu ástæðulausar.
Strax og norður kom varð Árni sem
alla tíð hvers manns hugljúfi. Hann
hafði auk harmonikunnar með sér
þennan glæsilega, silfurlitaða víbra-
fón sem allir undruðust mikið og
dáðust að. Hljómlistarmaðurinn lék
þá þegar undurvel á hljóðfærið en
það var lítið þekkt á Íslandi á þeim
tíma.
Tónlistarlífið var frekar líflegt í
bænum og stundum komu starfs-
bræðurnir úr Alþýðuhúsinu og léku
með KEA-liðinu, þegar djass-spun-
astundir fóru fram um helgar. Þar
mættu menntaskólanemar ásamt
öðrum bæjarbúum. Þetta voru
þroskandi og bjartir tímar í lífi okk-
ar félaganna, en margir þeirra áttu
eftir að setja mark sitt á tónlistar-
lífið í landinu á komandi árum. Þar
átti vægi Árna eftir að verða hvað
mest. Hans var sárt saknað úr
hópnum þegar hann síðla vetrar tók
sig upp og fór til Reykjavíkur til að
fylla skarð víbrafónleikarans sem
hætti um þær mundir í hinum vin-
sæla KK-sextett sem skipaður var
mörgum helstu stjörnum léttrar
tónlistar þess tíma. Þar tók Árni,
yngstur þeirra í hljómsveitinni,
stórstígum framförum sem hljóð-
færaleikari.
Jafnhliða hljóðfæraleiknum nam
Árni vel á þessum árum og æfði sig
ötullega. Hann hafði einstaka tón-
listargáfu og sérstakan skilning á
hinum ýmsu og ólíku hljóðfærum,
enda gat hann spilað á mörg þeirra
eftir stutt kynni við þau. Skipti þá
litlu máli hvort um blásturs-,
strengja- eða ásláttarhljóðfæri var
að ræða. Samt bar af tónninn, sem
snerting hans við víbrafóninn skap-
aði. Sem betur fer mun hann hljóma
um langt skeið hjá öllum útvarps-
stöðvum landsins því fáir léku inn á
fleiri hljóðritanir en Árni. Hann
skilur þess vegna eftir sig mikinn
forða af góðri tónlist, skrifaðri og
leikinni. Auk þess eru smekklegar
bassalínur til á mörgum hljómdisk-
um, sem Árni lék inn á sem bassa-
leikari. Þessi geymd er nokkur
huggun harmi gegn, en vinarþelið
og ljúfa viðmótið mun geymast í
góðri minningu um drenginn góða,
sem gaf okkur mikið.
Árna Scheving er hér þökkuð
trygg vinátta og ánægjulegar sam-
verustundir í rösk 50 ár, sem hefðu
gjarnan mátt vera fleiri.
Hrafn Pálsson.
Árni Friðrik Scheving, vinur okk-
ar og samstarfsmaður til margra
ára, er genginn. Margs er að minn-
ast sem of langt væri að telja upp í
þessum fátæklegu orðum. Ég vil
þakka það tækifæri og heiður sem
mér hlotnaðist að fá að spila með
þeim félögum Árna Scheving, Gunn-
ari Ormslev, Viðari Alfreðssyni og
Guðmundi Steingrímssyni, það var
mikill og lærdómsríkur skóli. Eitt
allra yndislegasta ferðalag sem við
hjónin höfum farið í var til Lans-
arote með þeim hjónum Siggu og
Árna. Þau voru þeir ferðafélagar
sem skilja eftir sig ógleymanlega
fagrar minningar. Nú er Árni kom-
inn í Sumarlandið í handanheimum,
þar sem engir sjúkdómar hrjá fólk
lengur. Að missa góðan vin er sárt,
en vissan um endurfund þegar sá
tími kemur er guðleg huggun.
Til moldar oss vígði hið mikla vald,
hvert mannslíf, sem jörðin elur.
Sem hafsjór, er rís með fald við fald,
þau falla, en guð þau telur,
því heiðloftið sjálft er huliðstjald,
sem hæðanna dýrð oss felur.
(Einar Benediktsson)
Megi hinn hæsti höfuðsmiður
styrkja Siggu, börn Árna og ástvini
alla í sorg þeirra.
Ykkar vinir,
Carl og Ólöf.
Það var síðsumars norður á Ak-
ureyri, árið 1965, að ég hitti Árna
Scheving fyrst. Hann var þá orðinn
landsþekktur tónlistarmaður, hafði
m.a. leikið í hinum dáða KK-sextett.
Hann kom til mín að hljómsveit-
arpallinum á Hótel KEA og við
skiptumst á nokkrum orðum.
Mörgum árum seinna kynntist ég
honum nánar og með okkur hófst
samstarf á sviði tónlistar- og hljóm-
plötugerðar, og vinátta, sem varaði
æ síðan og bar aldrei skugga á.
Árni var snillingur, bæði sem tón-
listarmaður og útsetjari. Næmi
hans fyrir tónlistinni og smekkvísi
var einstök. Fjölhæfni sem hljóð-
færaleikari var ótrúleg. Hann var
sannkallað ljúfmenni og heiðurs-
maður fram í fingurgóma og einkar
þægilegt að vinna með honum og
umgangast.
Árni gekk ekki heill til skógar síð-
ustu árin. Fyrir nokkru fór að gæta
verulegs heilsubrests, sem varð til
þess að hann hægði ferðina og síð-
ustu mánuðir voru honum erfiðir.
Nú, við leiðarlok vinar míns Árna
Scheving, kveð ég hann með sökn-
uði og þakka samfylgdina. Eftir
sitja minningar um góðan dreng
sem aldrei mátti vamm sitt vita.
Eiginkonu hans og aðstandendum
öllum votta ég og fjölskylda mín
okkar dýpstu samúð.
Haukur Heiðar Ingólfsson.
Þegar ég frétti á jóladag lát Árna
Scheving var ég með nýja ljóðabók
eftir Ara Jóhannesson við höndina
og beindist athygli mín að síðasta
ljóðinu, Tréblásturshljóðfæri í
haustskógi, sem hefst svo:
Í morgun flugu fuglarnir með sönginn burt
úr haustskóginum sem bíður þögull dauða síns
þá boðar skrjáf í blöðum óvænt nýjan flutning.
Mikill söngur hverfur á braut
með Árna og fáa eða enga þekki ég
sem sungu jafn mikið og vel á jafn
mörg hljóðfæri og hann. En honum
var ekki einasta annt um að beita
sínum mörgu hljóðfæraröddum
sjálfum sér til framdráttar, því það
að hvetja aðra til söngs og leiks var
honum einkar hugleikið. Við kynnt-
umst fyrst fyrir rúmlega 20 árum og
þá í því verkefni sem oft varð okkar
sameiginlega hlutskipti, að skipu-
leggja djasstónleika og í þetta skipti
heimsókn tveggja kunnra djassleik-
ara til landsins og tónleika þeirra
vítt um landið. Annar þessara
manna varð okkur báðum kær vinur
og hefur með fjölmörgum tónleika-
ferðum til landsins og námskeiðum
laðað marga sáðmenn á akur djass-
lífsins í landinu. Maður þessi er
djassgítarleikarinn Paul Weeden,
sem býr í Ósló, orðinn áttræður en
með hugann oft hjá vinum á Íslandi
og bað mig fyrir sínar innilegustu
saknaðar- og samúðarkveðjur til
sameiginlegra vina og vandamanna
Árna.
Paul Weedem hlaut heiðursviður-
kenningu FÍH fyrir sitt mikilvæga
djassuppeldisstarf hérlendis, og var
hann m.a. aðalhvatamaður að stofn-
un Jazzklúbbs Akureyrar, og ég er
sannfærður um að skilningur Árna
og ræktarsemi við eflingu djasslífs
vítt um land hefur komið fram í
áhrifum hans á ákvörðun um veit-
ingu áðurnefndrar viðurkenningar.
Það var mér einstakt gleðiefni þeg-
ar Árni kom með geislandi krafti og
færni fram með hljómsveitinni Út-
lendingaherdeildinni fyrir nokkrum
árum í leik á víbrafóninn. Þrátt fyrir
langvarandi veikindi náði hann með
færni sinni og einstakri tónlistar-
gáfu að leika að hætti sannra meist-
ara. Ég þakka forsjóninni fyrir að
Árni skyldi velja mig sem sam-
starfsmann við undirbúning heim-
sóknar og upptökutónleika þeirrar
sveitar hér á Akureyri vorið 2006.
Þeir tónleikar urðu í senn skraut-
blóm í flóru djasslífs á Akureyri og
lokin á farsælu samstarfi okkar
Árna.
Ég hverf að lokum inn í skóginn í
ljóði Ara Jóhannessonar:
Vindur af súgandi hafi blæs í klarinettutrén
og sveigir því til kveinstafa yst en innar
til flæðandi mýktar þar sem skógurinn þéttist
og dýpkar.
Þar leggja rjóðrin við hlustir
og svo veikur er tónninn þá orðinn
að rýfur naumast þögn þeirra.
Bærir varla rauðstrengjótt blöðin.
Samt er þetta sá tónn sem flýgur til himins.
Hinir hafa vetrarsetu í brjóstum okkar.
Enda þótt tónn Árna sé nú flog-
inn varðveiti ég í minningunni gnótt
fagurra tóna frá honum. Við Lalla
sendum vinum og vandamönnum
Árna okkar einlægustu samúðar-
kveðjur. Jazzklúbbur Akureyrar
stendur í mikilli þakkarskuld við
hann, sem helst verður goldin með
að halda uppi öflugu djasslífi hér
fyrir norðan. Ég þakka af alhug
kynni af góðum dreng.
Jón Hlöðver,
form. Jazzklúbbs Akureyrar.
Mér er ómögulegt að muna hve-
nær ég hitti Árna fyrst. Eða hvenær
ég sá hann spila fyrst. Eins og aðrir
Íslendingar var ég búinn að heyra
hann spila löngu áður en ég hitti
hann, því að það fór varla sú íslensk
plata á fóninn í útvarpi allra lands-
manna á sjöunda áratugnum að
Árni væri ekki þar á meðal flytj-
enda. Síðast hittumst við um miðjan
desember og mæltum okkur þá mót
til að fara yfir nokkur sameiginleg
hugðarefni. Af þeim fundi verður
því miður ekki og ég er strax farinn
að sakna þess að takast á um það
sem honum mislíkaði og þiggja
hrósið fyrir það sem var honum að
skapi. Ég man ekki lengur hvenær
við áttum fyrst svoleiðis samræður
en ég man vel hvenær ég tók eftir
honum fyrst við það sem mér fannst
virkileg þungavigtarstörf. Þá var
hann að spila með Gunnari Ormslev
á djasskvöldi á Hótel Esju. Eins og
oft vildi vera á slíkum kvöldum fór
þessi spilamennska fram að við-
stöddu fámenni. En þarna bakkaði
hann upp saxófónmeistarann af því
fádæma öryggi sem einkenndi hann
alla tíð, sitjandi á barstól með Gib-
soninn í fanginu og Ampeg-lampa-
magnarann sér við hlið og fetaði
botninn í gegnum „The night has a
thousand Eyes“. Ég held að þá hafi
ég líka séð í fyrsta skipti hvernig
hann beit í neðri vörina innanverða
svona eins og til að skerpa athyglina
enn frekar. Það þarf líka nokkurrar
einbeitingar við til að rugla ekki
saman fyrrnefndum Gibson-bassa
við Hohner-harmonikkuna, svo ekki
sé nú minnst á Deacan-víbrafóninn.
Ég nefni nú ekki einu sinni blást-
urshljóðfærin.
Það er ómetanlegt að hafa kynnst
í leik og starfi fulltrúum þeirrar
kynslóðar hljómlistarmanna sem
Árni tilheyrði og þótti ekki tiltöku-
mál að handleika nánast hvaða
hljóðfæri sem er. Þeim sem stóðu
upp úr á mótunarárum nýs sam-
félags, höfðu lifað tímana tvenna og
skildu hverfulleik þess sem þeir
fengust við. Jafnframt fylgir gjarn-
an þeim sem hafa komið víða við og
spilað margar nótur við mismunandi
tækifæri mikið æðruleysi og af-
slöppuð afstaða gagnvart músíkinni.
Gera það sem þarf þegar á því þarf
að halda, en gera það líka vel …
mjög vel.
Mér er ofarlega í huga eftir kynni
mín af Árna að það er jafnmikilvægt
að kunna shuffle-bítið – eins og það
var spilað í KK-sextettinum – og að
vera meðvitaður um réttindi þau og
skyldur sem fylgja því að vera
hljómlistarmaður. Árni Scheving
var þannig maður. Hann sameinaði
listrænt innsæi og ríka réttlætis-
kennd. Þessi blanda gerði hann að
traustum fulltrúa hljómlistarmanna
hvar sem hann fór. Þess njótum við
sem á eftir komum. Það er til orð
yfir slíka menn. Þeir eru heiðurs-
menn.
Pétur Grétarsson.
Kveðja frá
FÍO/organistadeild FÍH
Á kveðjustundu hugsa organistar
með hlýju og þökk til Árna Schev-
ing. Allt frá því að Félag íslenskra
organleikara gekk til liðs við FÍH
árið 2003 og varð organistadeild
FÍH reyndist Árni stéttinni ómet-
anlegur stuðningsmaður. Eitt það
fyrsta sem Árni spurði undirritaðan
á skrifstofu FÍH var: „Hvernig
stendur á því að organistar eru ekki
með kjarasamning?“ Þessi setning
lýsir þeirri umhyggju sem hann bar
fyrir velferð hinnar nýju deildar í
FÍH. Það að Árni lagði þessa spurn-
ingu fram setti af stað ferli sem með
fulltingi annarra hefur leitt málið í
farsælan farveg. Organistar minn-