Morgunblaðið - 16.03.2008, Blaðsíða 50

50 SUNNUDAGUR 16. MARS 2008 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Guðrún Þor-steinsdóttir Sí-
vertsen fæddist í
Vestmannaeyjum 4.
febrúar 1920. Hún
lést á Landspít-
alanum í Fossvogi 3.
mars síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru hjónin Þor-
steinn Hafliðason,
skósmiður í Vest-
mannaeyjum og síð-
ar í Reykjavík, f. í
Fjósum í Reynissókn
í Vestur-Skaftafells-
sýslu 22. nóvember 1879, d. í
Reykjavík, 25. febrúar 1965, og
Ingibjörg Þorsteinsdóttir hús-
móðir, f. á Reykhólum í Reykhóla-
sveit í Barðastrandarsýslu 15. sept-
ember 1883, d. í Reykjavík 4. apríl
1949. Alsystkini Guðrúnar voru
Þórunn Jakobína Þorsteinsdóttir, f.
Sívertsen. Dætur hans og Maríu
Hauksdóttur eru Ólöf Kristín Sí-
vertsen og Guðrún Inga Sívertsen.
3) Ingibjörg Sívertsen, f. 20. maí
1950, gift Guðmundi Þórhallssyni.
Börn þeirra Þórhallur Guðmunds-
son, Hafsteinn Michael Guðmunds-
son og Sólveig Guðmundsdóttir.
Barnabörn Guðrúnar og Michaels
eru átta og barnabarnabörnin sjö.
Fyrir átti Michael tvo syni í Noregi
með fyrrverandi konu sinni, Rögnu
Sívertsen, þá Dagfinn, sem er lát-
inn, og Kjell Sívertsen.
Guðrún og Michael bjuggu sín
fyrstu sambúðarár í Vest-
mannaeyjum, en fluttu til Reykja-
víkur árið 1944, þar sem þau
bjuggu síðan, fyrst á Frakkastíg 25
og síðan í Hvammsgerði 16. Á ár-
unum 1990 til 2005 bjó Guðrún í
Lindaseli 6 en fluttist þá í Seljahlíð,
Hjallaseli 55 í Reykjavík, þar sem
hún bjó til dauðadags.
Útför Guðrúnar var gerð frá
Fossvogskapellu 11. mars, í kyrr-
þey að ósk hinnar látnu.
1906, d. 1948, Bjarni
Eyþór Þorsteinsson,
f. 1910, d. 1946, og
Hafsteinn Þor-
steinsson, f. 1918, d.
1985. Hálfsystir Guð-
rúnar, sammæðra,
var Emilía Filipp-
usdóttir Snorrason, f.
1902, d, 1996.
Eiginmaður Guð-
rúnar var Michael Ce-
lius Sívertsen vél-
stjóri, f. í Noregi 29.
september 1897, d. í
Reykjavík 21. maí
1966. Börn Guðrúnar og Michaels
eru: 1) Þorsteinn Sívertsen, f. 5.
september 1942. Börn hans og
Sonju Magnúsdóttur eru Guðrún
Þorsteinsdóttir og Helgi Rúnar
Þorsteinsson. 2) Bjarni Sívertsen, f.
16. nóvember 1946. Dóttir hans og
Þuríðar Backman er Ragnheiður
Kær tengdamóðir hefur lokið
sinni jarðnesku göngu. Á hugann
sækja ljúfar minningar um sam-
verustundir sem ná tæplega fjóra
áratugi aftur í tímann. Það var ekki
uppburðarmikill ungur sveinn á
nítjánda ári sem hóf að venja komur
sínar í Hvammsgerði 16 undir lok
sjöunda áratugarins. Viðmót hús-
freyjunnar eins og eðlilegt var á
þeim tíma örugglega blandið ákveð-
inni tortryggni í garð síðhærða pilts-
ins og um leið frekar óráðið en þó
alls ekki með öllu fráhverft nærveru
hans í húsinu.
Frá fyrstu kynnum við tengda-
móður mína var mér ljós skapgerð-
arstyrkur hennar og óbugandi vilji
til að standa ein og óstudd í lífsbar-
áttunni. Hún hafði þá nokkrum ár-
um áður gengið í gegnum mikið
sorgarferli á tiltölulega skömmum
tíma en lét ekkert buga sig. Mennt-
un Guðrúnar var í takt við skóla-
göngu alþýðufólks á kreppuárum
síðustu aldar, barna- og gagnfræða-
skólanám í Eyjum og eins vetrar
nám í hússtjórn við Húsmæðraskól-
ann á Ísafirði veturinn 1941. Hennar
sjálfsmenntun fólst í lestri margra
bóka og sótti hún þann lestraráhuga
til föður síns, sem las eins og hún
langt fram á nætur.
Það voru ánægjulegir tímar fyrir
fjölskyldu mína þegar Guðrún flutt-
ist á neðri hæðina í hús okkar í
Seljahverfi haustið 1990 í kjölfar
veikinda. Fyrir börn okkar að eiga
athvarf hjá ömmu að loknum skóla-
degi var ómetanlegt. Við sambýlið
varð heimilið að sannkölluðu fjöl-
skyldusetri. Eins og alþýðukonum
er lagið var hún vakin og sofin yfir
þroska og velferð barna sinna og síð-
an fjölskyldna þeirra. Á þessum
tíma var hún liðtæk við prjónaskap
og framleiddi í gríð og erg lopapeys-
ur af öllum stærðum og gerðum. Það
eru margar samverustundir á heim-
ili og í sumarleyfum heima og er-
lendis sem leita á hugann. Ógleym-
anlegar setur við spilaborð með
Guðrúnu og börnum mínum og
snarpar samræður um lífsins gagn
og nauðsynjar, uppeldismál og dæg-
urmál ylja huga því aldrei fórum við
ósátt frá rökræðum þó ágreiningur
væri um sum málefni eins og geng-
ur. Hún gat hins vegar verið spilas-
ár. Oft var glatt á hjalla og gamlárs-
kvöld voru hennar kvöld enda
sérstakur ljómi yfir þeim í minning-
unni frá búskaparárum hennar og
Michaels í Hvammsgerði. Uppruni
og æskuslóðir heima í Vestmanna-
eyjum voru henni alla tíð hugleikin.
Það færðist sérstakt blik í augu
þeirra systkina, Hafsteins og henn-
ar, þegar rifjaðar voru upp sögur úr
föðurhúsum og sagnir úr Eyjum frá
fyrri hluta síðustu aldar.
Guðrún hélt heimili allt fram til
ársins 2005 þegar hún af heilsufars-
ástæðum fluttist í Seljahlíð. Hún átti
þar góða vist, enda mikil félagsvera,
þrátt fyrir mikla örorku.
Tengdamóðir mín hafði miklar
mætur á íslenskum skáldum og var
Davíð Stefánsson henni kær:
Þú áttir þrek og hafðir verk að vinna
og varst þér sjálfri hlífðarlaus og hörð.
Þú vaktir yfir velferð barna þinna.
Þú vildir rækta þeirra ættarjörð.
Frá æsku varstu gædd þeim góða anda,
sem gefur þjóðum ást til sinna landa
og eykur þeirra afl og trú.
En það er eðli mjúkra móðurhanda
að miðla gjöfum – eins og þú.
Guðmundur Þórhallsson.
Meira: mbl.is/minningar
Elsku amma Guðrún hefur kvatt
okkur. Þegar ég hugsa til baka og
rifja upp samverustundirnar með
ömmu minni þá læðist bros fram á
andlitið enda ekki annað hægt,
amma var ótrúleg kona. Mínar
fyrstu minningar um ömmu Guð-
rúnu eru síðan hún bjó á Háaleit-
isbrautinni en þangað var gaman að
koma í heimsókn og oftar en ekki
bakaði amma pönnukökur ofan í
mannskapinn. Einnig var alltaf
spennandi að fá að kíkja í skápana
hjá ömmu. Hún vann á þeim tíma í
sælgætisgerðinni Mónu og því oft
kramin krembrauð og annað góð-
gæti í boði.
Þegar amma flutti af Háaleitis-
brautinni í Vesturbæinn var styttra
fyrir mig að fara í heimsókn og ég
líka orðin eldri. Í heimsóknum mín-
um til ömmu sátum við ósjaldan og
rökræddum hin og þessi mál. Amma
hafði ávallt miklar skoðanir. Skipti
þá engu máli hvort var rætt um
stjórnmál, fótbolta, handbolta eða
veðrið. Hún hafði alltaf sínar skoð-
anir og hlustaði ekki á neitt múður
um að kannski hefði hún ekki rétt
fyrir sér. Já amma mín vildi eiga síð-
asta orðið og hafa nú sumir í fjöl-
skyldunni erft það frá henni.
Amma byrjaði að reykja í laumi
þegar hún var komin á sjötugsald-
urinn. Ég kom að henni einn daginn
þar sem hún stóð við eldhúsglugg-
ann að reykja. Amma bað mig um að
lofa sér því að ég segði ekki pabba
mínum frá þessu. Ég lofaði því og
þetta var leyndarmálið okkar í ein-
hvern tíma eða þangað til fleiri
komu að henni við þessa iðju. Það að
fikta við reykingar komin á sjötugs-
aldurinn er sérstakt en kannski er
ástæðan enn sérstakari. Jú amma
var mjög mikil félagsvera og fannst
gaman að vera í kringum skemmti-
legt fólk. Hún lá á Vífilsstöðum í ein-
hvern tíma þarna um árið og fannst
mesta fjörið og skemmtilegasta fólk-
ið það sem fór niður í reykherbergið
þannig að hún keypti sér bara sígar-
ettur og fór þangað líka. Þetta lýsir
ömmu mjög vel. Hún lét ekkert
stoppa sig en hún hætti þó fljótlega
þessu fikti.
Annað atvik sem rifjast upp fyrir
mér er þegar ég var um 16 ára og
langaði að fara á Þjóðhátíð í Eyjum
en foreldrar mínir tóku það ekki í
mál. Þá fór ég til ömmu og fékk hana
með mér í lið. Hún skildi nú ekki
hvað gekk að foreldrum mínum, „að
fara á Þjóðhátíð er eitthvað sem allir
ættu að gera,“ sagði amma enda
fædd og uppalin í Eyjum. Þrátt fyrir
bandalag okkar ömmu fékk ég ekki
að fara á Þjóðhátíð í það skiptið.
Ég gæti lengi vel haldið áfram og
rifjað upp skemmtilegar stundir
með ömmu Guðrúnu en ég er þakk-
lát fyrir allar mínar góðu minningar
um hana. Ég mun ávallt minnast
ömmu sem mikils kvenskörungs sem
hugsaði vel um sitt fólk. Ég kveð
ömmu með söknuði en þó þakklæti
fyrir það að hún var hún sjálf allt til
dauðadags ávallt tilbúin að segja
sína skoðun á hlutunum og hlustaði
ekki á neinar mótbárur frá einum
eða neinum.
Blessuð sé minning ömmu Guð-
rúnar.
Guðrún Inga Sívertsen.
Núna þegar ég minnist ömmu
minnar, Guðrúnar Þ. Sívertsen, með
nokkrum orðum, gæti ég reynt að
draga fram óljósar, meira en þrjátíu
og tveggja ára gamlar minningar frá
Hvammsgerði. Minningar um hvað
bræður mömmu voru ógnvænlega
stórir. Um mömmu og ömmu í sól-
baði. Pabba að þvo bíldruslu á plan-
inu fyrir framan húsið. En ég man
það ekki svo vel og er hræddur um
að sumar þessara minninga séu arf-
ur frá gömlum ljósmyndum frekar
en því sem ég man í raun og veru.
En ég man óljóst frá því þegar ég
var fjögurra ára í pössun hjá henni á
Háaleitisbrautinni meðan foreldrar
mínir voru erlendis. Þá var líka allt-
af sól. Og við amma spásseruðum
mikið.
Og í kjölfarið kemur mikið af
minningum frá Háaleitisbrautinni
og Vesturbænum meðan hún bjó
þar. En ég ætla ekki að minnast
hennar frá þeim stöðum. Ég ætla að
minnast hennar eins og ég kynntist
henni síðar, eftir að hún flutti í kjall-
arann í Lindarselinu hjá foreldrum
mínum og ég var orðinn átján ára
bókhneigður stráklingur. Ég las allt
það sem að kjafti kom og sat löngum
inni í eldhúsi hjá ömmu og ræddi við
hana um bókmenntir. Henni þótti
slæmt að ég læsi Þórberg, af honum
mundi ég bara læra sérvisku og vit-
leysu. Ég ætti að lesa Gunnar. Og
hún kynnti mig fyrir þeim rithöfundi
sem hefur staðið mér nærri allar
götur síðan ég las fyrstu snjáðu bók-
ina sem amma lánaði mér; William
Heinessen. Við gátum rætt hann út í
eitt ef við höfðum ekki um neitt ann-
að að tala. En amma var ekki bara
bókhneigð og fróð og greind kona,
heldur líka hlý og umburðarlynd
með kaldan og skemmtilegan húm-
or. Ég gat aldrei gengið fram af
henni sama hvað ég reyndi. Hún hló
bara að mér og var skemmt. Ein-
hvern tímann sátum við yfir kaffi og
hún var að skammast í mér fyrir ein-
hver afglöp og sagði í kaldhæðni: Þú
verður búinn að gleyma mér þegar
ég dey og átt ekki eftir að skrifa um
mig minningargrein! Og ég svaraði:
Jú, ég mun meira að segja hefja
hana á orðunum: Amma var ekki
allra! Þá hló hún svo tárin komu
fram í augun á henni. Og ég stend
núna við það loforð að hafa ekki
gleymt henni, að muna ekki gleyma
henni, að skrifa um hana þessi fáu
orð. Og kannski var hún ekki allra?
En það skiptir ekki máli. Hún var
okkar. Okkar sem heimsóttum hana
og nutum þess að umgangast hana,
hvert á okkar hátt, og fundum og
vissum að hún naut þess að umgang-
ast okkur. Okkar sem fylgdum henni
síðasta spölinn. Núna fylgir hún
okkur.
Þórhallur Guðmundsson.
Guðrún Þ. Sívertsen
✝ Már HallSveinsson
fæddist í Grindavík
17. febrúar 1927.
Hann andaðist á
sjúkrahúsi Ak-
ureyrar 1. mars
síðastliðinn. For-
eldrar hans voru
Gíslína Jónsdóttir
og Sveinn Hall Ás-
mundsson.
Már kvæntist El-
ísabetu Á. Árna-
dóttur. Þau bjuggu
á Skagaströnd en
slitu samvistir. Börn þeirra eru
Árni Ásgrímur Hall Másson, f.
1952, Sveinn Hall Másson, f.
1953, Aðalheiður
Másdóttir, f. 1955,
Ómar Gísli Másson,
f, 1956, d. 2002,
Guðmundur Más-
son, f. 1960, d.
1960, Erla Björg
Másdóttir, f. 1962,
og Vilborg Más-
dóttir, f. 1964.
Sambýliskona
Más um tíma var
Stefanía Bednovic.
Már flutti á Hell-
issand 1980 og bjó
þar síðari hluta
ævi sinnar.
Útför Más var gerð frá Höfða-
kapellu 10. mars.
Elsku pabbi, við kveðjum þig með
söknuði en vitum að þér líður betur
núna. Við þökkum þér fyrir allt og
geymum minningarnar um þig í
hjörtum okkar.
Þar sem englarnir syngja sefur þú
sefur í djúpinu væra.
Við hin sem lifum í trú
á að ljósið bjarta skæra
veki þig með sól að morgni
veki þig með sól að morgni.
Farðu í friði vinur minn kær
faðirinn mun þig geyma.
Um aldur og ævi þú verður mér nær
aldrei ég skal þér gleyma.
Svo vöknum við með sól að morgni
svo vöknum við með sól að morgni.
(Bubbi Morthens)
Hvíldu í friði, elsku pabbi.
Þínar dætur,
Aðalheiður, Erla og Vilborg.
Elsku afi. Mig langar til að kveðja
þig með nokkrum orðum. Fá að
þakka þér fyrir stundirnar sem við
áttum saman, þó þær hafi ekki verið
margar síðustu árin. Ég man þegar
þú komst vestur til okkar þegar ég
var krakki. Það var skemmtilegur
tími. Svo þegar við heimsóttum þig á
Hellisand ég, Haukur og strákarnir
okkar.Við komum þér svo skemti-
lega á óvart þá. Það er ógleymanleg
stund. Strákunum fannst svo gaman
að koma til þín og hitta langafa á
Hellisandi og þeir voru svo hrifnir af
kettlingunum þínum. Svo þegar þú
komst hingað norður í fyrra og
komst í heimsókn og við drukkum
kaffi og spjölluðum, því gleymi ég
ekki.
Þú gafst Emelíu Karen púsluspil
sem hún gat fljótlega púslað eins og
hún hefði átt það í mörg ár, þó hún
væri bara tveggja ára. Hún var svo
ánægð með það. Elsku afi, ég vil sér-
staklega þakka fyrir tímann sem ég
átti hjá þér á sjúkrahúsinu síðustu
dagana sem þú lifðir. Þín er sárt
saknað af okkur öllum.
Ég þakka þau ár sem ég átti,
þá auðnu að hafa þig hér.
Og það er svo margs að minnast,
svo margt sem um hug minn fer.
Þó þú sért horfin úr heimi,
ég hitti þig ekki um hríð.
Þín minning er ljós sem lifir
og lýsir um ókomna tíð.
(Þórunn Sigurðardóttir.)
Hvíl í friði.
Elísabet Árný.
Már Hall Sveinsson
Fyrst sá ég Sigur-
veigu Jónsdóttur á
sviði í Strompleiknum,
í rómaðri uppfærslu
hjá Leikfélagi Akur-
eyrar. Kímnin geislaði af henni, af
áreynsluleysi þess sem hefur vald á
hlutunum. Ég spurði hver þessi
hæfileikaríka leikkona væri. Tal-
símakona frá Akureyri, var svarið.
Við áttum reyndar eftir að standa
saman á sviði, í farsanum Stundum
bannað og stundum ekki, sem sýnd-
ur var við miklar vinsældir hjá Leik-
félagi Akureyrar haustið 1972. Sig-
urveig var með ríkulegt gríngen.
Hún naut þess líka greinilega að
túlka gamanleikinn og finna fyrir
viðbrögðum áhorfenda, sem sjaldan
létu á sér standa. En þegar við átti,
gat hún líka tekið gamanleikinn al-
varlega, eins og allir alvörugrínleik-
arar.
Nokkrum árum síðar komu ís-
lenskar bíómyndir til sögunnar.
Land og synir var kvikmynduð í
Svarfaðardal og nágrenni, og því var
sjálfgefið að bjóða Sigurveigu hlut-
verk í myndinni. Hún birtist alveg
undir lokin sem ráðskonan á hótel-
inu. Kvikmyndaleikur átti vel við
Sigurveigu, einlæg túlkun var henni
eðlislæg, Lítið gerist í þessu atriði
annað en að ráðskonan tekur að sér
hund söguhetjunnar, en merkilegt
fannst mér hvað Sigurveigu var
raunverulega farið að þykja vænt
um hundinn áður en tökum lauk. Sú
væntumþykja virtist gagnkvæm.
Sigurveig Jónsdóttir
✝ Sigurveig Jóns-dóttir fæddist í
Ólafsfirði 10. janúar
1931. Hún lést í
Reykjavík sunnu-
daginn 3. febrúar
síðastliðinn og var
jarðsungin frá Dóm-
kirkjunni í Reykja-
vík 18. febrúar.
Þegar Gullna hliðið
var tekið upp fyrir
sjónvarp lék Sigurveig
þá fjölkunnugu Vil-
borgu, og skapaði þar
afar eftirminnilega
kerlingu. Ég var hissa
á því hvað fáir þekktu
þessa stórskemmti-
legu leikkonu þegar
verkið var sýnt. Furðu
margir spurðu mig
hvar ég hefði grafið
upp þennan snilling
sem lék grasakonuna í
fyrsta þætti. Sigurveig
var þá tiltölulega nýflutt að norðan,
og ekki vel þekkt í höfuðborginni.
Það breyttist þó eftir Djöflaeyju
Friðriks Þórs, þar sem Sigurveig
smellpassaði í hlutverk spákonunnar
Karólínu og vakti verulega athygli
fyrir túlkun sína.
Sjálfur fékk ég aftur tækifæri til
að vinna með henni í Mávahlátri, þar
sem hún tók að sér hlutverk Kiddu,
konunnar í kjallaranum. Það var
aldrei nein spurning hverjum ætti að
bjóða það hlutverk. Hugsunin var
miklu frekar þessi: Hvað gerum við
ef Sigurveig getur ekki verið með?
Það kom engin önnur til greina. Fyr-
ir þetta litla hlutverk hlaut hún til-
nefningu til Eddu-verðlaunanna.
Sigurveig endaði þannig leikferil
sinn sem eins konar Brynjólfur
kvenhlutverkanna, sú sem gat tekið
að sér furðulegar kvenpersónur og
skapað úr þeim heilsteyptar og eft-
irminnilegar kerlingar. Sigurveigu
var í mun að hafa þær ólíkar inn-
byrðis, vildi finnan nýjan flöt á
hverri nýrri persónu og tókst það
með prýði. Hún sem hafði lært leik-
listina á sviði áhugaleikhúss var í
raun orðin hin fullkomna fagmann-
eskja áður en yfir lauk.
Aðstandendum Sigurveigar sendi
ég einlægar samúðarkveðjur.
Ágúst Guðmundsson.
MINNINGAR