Morgunblaðið - 30.04.2008, Qupperneq 9

„FYRIRLESTURINN snýst um
þróun stjórnmála í Suður-Afríku og
er liður í því að ræða um Afríku á
jafningjagrunni, ekki eins og hjálpar
þurfandi álfu heldur álfu þar sem
stjórnmálaþróun á sér stað rétt eins
og í okkar nánasta nágrenni,“ segir
Sigríður Dúna Kristmundsdóttir,
sendiherra Íslands í Suður-Afríku og
prófessor í mannfræði við Háskóla
Íslands, um erindi sitt í stofu 101 á
Háskólatorgi í dag.
„Við erum gjörn á að líta á Afríku
sem eitthvað framandi en stjórnmál-
in eru söm við sig alls staðar og um
það mun ég fjalla. Það hafa orðið
miklar hræringar í suðurafrískum
stjórnmálum undanfarið ár.
Ég ætla að
gera grein fyrir
þeim og hvaða
áhrif þær hrær-
ingar hafa, ann-
ars vegar á lýð-
ræðisþróun í
Suður-Afríku og
hins vegar á þró-
un mála í þessum
hluta álfunnar,
sunnanverðri
Afríku, en þar er Suður-Afríka lang-
öflugasta ríkið. Það sem gerist þar
hefur áhrif upp eftir álfunni.“
Sigríður Dúna leggur áherslu á að
Suður-Afríka sé ungt ríki.
„Lýðveldið Suður-Afríka er aðeins
14 ára gamalt og varð til árið 1994
með fyrstu frjálsu kosningunum eft-
ir að aðskilnaðarstefnunni lauk. Síð-
an hefur aðeins einn stjórnmála-
flokkur verið við völd, það er Afríska
þjóðarfylkingin og hún hefur verið
að breytast úr andspyrnuhreyfingu
yfir í stjórnmálaflokk að vestrænni
fyrirmynd og það eru í raun og veru
þessar breytingar sem eru kjarninn í
umfjölluninni.“
Fyrirlestur Sigríðar Dúnu undir
yfirskriftinni „Þróun stjórnmála í
Suður-Afríku: Umbrotatímar í ungu
lýðveldi“ hefst klukkan 12.15. Hann
er öllum opinn og mun Sigríður einn-
ig fjalla um Simbabve, næsta ná-
grannaríki Suður-Afríku.
Sigríður Dúna
Kristmundsdóttir
„Stjórnmálin eru söm
við sig alls staðar“
„HVAÐ er helst til ráða í hríðarbyl
á jökli þegar leiðsögumaðurinn hef-
ur fallið ofan í stóra sprungu, svarar
ekki kalli og engin hreyfing er
merkjanleg á línunni?“ Þannig spyr
Gunnlaugur B. Ólafsson á bloggsíðu
sinni, en hann stóð ásamt fimm öðr-
um ferðafélögum frammi fyrir þess-
ari spurningu í 1.450 metra hæð á
Öræfajökli um helgina.
„Þetta er nokkuð sem við getum
alltaf átt von á. Þetta fylgir ferðum
um skriðjökla,“ segir Stefán Mark-
ússon, leiðsögumaður hjá Íslenskum
fjallaleiðsögumönnum, sem féll ofan
í sprunguna. Tekur hann fram að
þetta sé ástæða þess að gerðar séu
stífar öryggiskröfur um að allir séu
í línu um leið og lagt er á jökul. Að-
spurður segir Stefán fallið niður um
sprunguna hafa verið einir 8-10
metrar, en að sér hafi ekki orðið
meint af, enda sé hann alvanur því
að ferðast um jökla og æfður í því
að fara niður um sprungur og klifra
upp aftur.
Miklar kröfur
„Enda er það ekki að ástæðu-
lausu sem gerðar eru miklar kröfur
til leiðsögumanna sem leiðbeina
hópum á ferð um jökla.“ Tekur
hann fram að í þeim tilvikum þegar
leiðsögumaður dettur ofan í
sprungu eigi samferðafólkið bara að
setjast niður til að stoppa fallið og
bíða, því leiðsögumenn séu þjálfaðir
í því að koma sér sjálfir upp. Að
sögn Stefáns hefur hann starfað
með Hjálparsveit skáta í Kópavogi
síðan 1995 og verið leiðsögumaður
sl. tíu ár.
Spurður hvað hafi þotið í gegnum
huga hans þegar hann datt ofan í
sprunguna segist Stefán fyrst og
síðast hafa haft áhyggjur af sam-
ferðafólki sínu og hvernig það
myndi upplifa uppákomuna. „Sjálf-
ur er ég vanur því að fara ofan í hol-
ur, enda æfum við það og eigum að
kunna að bjarga ýmist okkur sjálf-
um eða öðrum sem fara niður um
sprungu. Þó maður detti í sprungu
þá breytir það engu. Þetta er álíka
mikið bögg eins og þegar maður er
að stikla yfir á og stígur óvart ofan í
ána og blotnar í lappirnar.“
Að sögn Stefáns hugðist hann
klifra upp sprunguna. „Þegar ég
stoppaði í fallinu hékk ég fyrst í
lausu lofti, en við hlið mér var lítil
snjóbrú sem ég vippaði mér upp á.
Ég kallaði upp til hópsins til að láta
vita af mér og leggja áherslu á að
þau ættu ekki að hífa mig upp því
ég stóð mjög vel á snjóbrúninni, en
þau hafa greinilega ekki heyrt í
mér. Síðan kippti ég af mér bakpok-
anum og ætlaði að græja mig þann-
ig að ég yrði enn fljótari upp, en í
þeim svifum tóku þau í línuna og
byrjuðu að hífa mig upp,“ segir
Stefán sem við það missti bakpok-
ann út úr höndunum en í honum var
m.a. GPS-staðsetningartæki. Allt
fór þó vel að lokum og hópurinn
komst klakklaust niður af jöklinum.
Leiðsögumaður-
inn hvarf ofan í
jökulsprungu
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 30. APRÍL 2008 9
FRÉTTIR
www.feminin.is • feminin@feminin.is
Bæjarlind 4, Kópavogi • sími 544 2222
Opið mán.-fös. kl. 11-18 - lau. 10-16
Hvítar
buxur,
síðar
og
kvart.
Mikið
úrval.
Str. 38-56
Opið virka daga frá kl. 10-18 laugardaga frá kl. 10-16
• Engjateigur 5
• Sími 581 2141
Sumarkjólar
Frá og með 1. maí flyst
lækningastofa mín
úr Lækningu Lágmúla 5,
í Læknahúsið Domus Medica,
Egilsgötu 3 , 101 Reykjavík.
Flutningur á lækningastofu
Dr. Karl Logason sérgrein
æðaskurðlækningar
og almennar skurðlækningar
Tímapantanir daglega mil l i kl 9-18 í s íma: 563 1060
ÍÞRÓTTA- og tómstundaráð
Reykjavíkur hefur samþykkt að
leggja til við borgarráð að samið
verði við Knattspyrnufélagið Fram
um uppbyggingu á framtíðarað-
stöðu félagsins á nýju íþróttasvæði í
Grafarholti og Úlfarsárdal.
Kjartan Magnússon, formaður
ÍTR, segir að gera megi ráð fyrir að
málið verði tekið fyrir og samþykkt
á fundi borgarráðs í dag. Samning-
urinn feli í sér byggingu íþrótta-
húss og lagningu keppnisvallar,
gervigrasvallar og æfingaaðstöðu
auk annarrar aðstöðu fyrir 2,7
milljarða króna á sjö árum. Þetta sé
stærsti samningur Reykjavík-
urborgar við íþróttafélag, en Fram
taki að sér skipulagningu og starf-
rækslu íþróttastarfs í hverfinu og
íþróttahúsið muni m.a. þjóna fyrsta
grunnskólanum á svæðinu. Reykja-
víkurborg eignist síðan 30.000 fer-
metra lóð og fasteignir Fram í
Safamýri en íþróttahúsið þar sé
metið á 1,1 milljarð.
Fram fagnar aldarafmæli sínu á
morgun og segir Steinar Þór Guð-
geirsson, formaður félagsins, að
þetta séu mikil tímamót.
Morgunblaðið/Eggert
Framtíðin Steinar Þór Guðgeirsson og Kjartan Magnússon á nýja íþróttasvæði Fram.
Stærsti samningurinn
Samið um uppbyggingu mannvirkja á nýju svæði Fram
„ÞAÐ að detta í sprungu er viðbúin
hætta í öllu okkar starfi. Þess
vegna höfum við mjög afgerandi
öryggiskröfur sem við förum eftir
þegar ferðast er á jöklum, en þá eru
allir settir í línu, “ segir Jón Gauti
Jónsson, sem sér um markaðs- og
kynningarmál hjá Íslenskum fjalla-
leiðsögumönnum. Tekur hann fram
að það gerist reglulega að fólk fari
niður um sprungur í ferðum sínum
um jökul og þá sé lykilatriði að vera
með réttan búnað og kunna að
bregðast rétt við aðstæðum, enda
séu gerðar miklar kröfur til fjalla-
leiðsögumanna fyrirtækisins. „Við
ætlum að skoða þetta mál og læra
af því,“ segir Jón Gauti og tekur
fram að ávallt sé farið yfir verk-
ferla og skoðað hvernig megi
breyta og bæta hlutina þegar upp
koma atvik á borð við það sem varð
á Öræfajökli um helgina.
Réttur búnaður
er lykilatriði
Eftir Höllu Gunnarsdóttur
halla@mbl.is
„ÞETTA er hiti dagsins sýnist mér,“
segir Guðni Ágústsson, formaður
Framsóknarflokksins, um grein for-
vera síns í formannsstóli, Jóns Sig-
urðssonar, í Morgunblaðinu í gær og
bætir við að vegna stöðu bankanna og
peningamála virðist margir trúa því
að Ísland þurfi að ganga í Evrópu-
sambandið (ESB). Í greininni heldur
Jón því afdráttarlaust fram að tími
aðildarumsóknar sé kominn. „Jón
Sigurðsson kenndi mér margt en eitt
kenndi hann mér alveg sérstaklega
og það var að ef menn ætla að sækja
um aðild að Evrópusambandinu gera
þeir það ekki í veikleika sínum heldur
í styrkleika sín-
um,“ segir Guðni
og áréttar að eins
og efnahagsmálin
standi í dag eigi
Ísland ekki mjög
sterka stöðu við
samningaborðið.
Guðni segir þó
að umræðunnar
vegna þurfi
stjórnmálamenn að búa þannig um að
á einhverjum tímapunkti sé hægt að
fá niðurstöðu í þetta mál. „Stóra atrið-
ið er að við hendum ekki inn umsókn.
Það á eftir að vinna alla undirbún-
ingsvinnu á Alþingi Íslendinga,“ segir
Guðni og tekur sem dæmi að breyta
þurfi stjórnarskrá og ná niðurstöðu
um hvernig þjóðaratkvæðagreiðsla
um aðild ætti að fara fram ef til þess
kæmi. „Jón hefur sitt frelsi, getur
skrifað sínar greinar og sett fram sín-
ar skoðanir,“ segir Guðni og útilokar
ekki að umræðan um þessi mál hitni í
Framsóknarflokknum en ágreiningur
hefur verið innan flokksins um mögu-
lega umsókn um aðild að ESB.
Sótt um aðild í styrk-
leika, ekki veikleika
Segir grein Jóns Sigurðssonar vera hita dagsins
Guðni Ágústsson
Í HNOTSKURN
» Úrslit í Evrópumálum verðaaðeins ráðin við samninga-
borðið og í þjóðaratkvæða-
greiðslu, sagði Jón Sigurðsson,
fyrrv. formaður Framsókn-
arflokksins, í Morgunblaðinu í
gær.
Þjálfaðir til að koma sér sjálfir upp aftur