Morgunblaðið - 30.04.2008, Qupperneq 19

heilsa
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 30. APRÍL 2008 19
Berlín, og fleiri mann-
virki. Þá hefur sú inn-
pökkun mistekist hrap-
allega. Að öllu gamni
slepptu er þó furðulegt
að svona drasl skuli
ekki vera hreinsað upp.
x x x
Svipuð sjón blasti viðVíkverja þegar
hann ók eftir Hring-
braut meðfram
Reykjavíkurflugvelli
um daginn. Við girð-
inguna liggur pappír,
pokar og rusl. Þegar
blæs leggst ruslið upp
að girðingunni. Oft má
sjá merkingar á pokunum, en sú
auglýsing er kannski ekki með þeim
hætti, sem viðkomandi fyrirtæki og
verslanir hefðu kosið. Eigendur
girðinga eiga vitaskuld að sjá til þess
að þær séu ekki lýti á umhverfinu.
x x x
Umræða um rusl á hins vegarekki aðeins að snúast um það
af hverju það sé ekki fjarlægt. Það
verður einnig að spyrja hvers vegna
fólk gengur jafn subbulega um og
raun ber vitni. Lítur almenningur á
umhverfi sitt sem einn rusladall?
Þykir fólki sjálfsagt að henda sígar-
ettustubbum út um bílglugga og
skilja eftir matarumbúðir, sælgæt-
isbréf, límonaðiflöskur, plastpoka og
annað drasl á víðavangi? Þætti þessu
sama fólki sjálfsagt að annað fólk
henti drasli inn í bíla þeirra, garða
og hús og styngi sælgætis- og pulsu-
bréfum inn um bréfalúgur þess?
Þessi umgengni veldur ef til vill ekki
sama tjóni og veggjakrot, en hún ber
vitni svipuðum hugsunarhætti – full-
komnu virðingarleysi fyrir umhverf-
inu og öðru fólki.
x x x
Og fyrst talið hefur borist að um-gengni er við hæfi að ljúka
pistlinum á umhverfisnótum. Um-
hverfisvænir Reykvíkingar eiga
þess kost að fá græna og bláa tunnu
vilji þeir flokka hjá sér sorpið. Sá
böggull fylgir hins vegar skammrifi
að borga þarf sérstaklega fyrir að
vera með bláa tunnu. Væri ekki nær
að hvetja til vistvænnar hegðunar
með því að hafa bláu tunnuna án
endurgjalds?
Brautarholtskirkjaer ein elsta timb-
urkirkja landsins og er
nú 150 ára gömul. Vík-
verji gerði sér ferð að
kirkjunni fyrir stuttu
og skoðaði þessa
merku byggingu, sem
á sér merka sögu eins
og rakið var í Morgun-
blaðinu í desember.
Kirkjan gladdi augað,
en það sama er ekki
hægt að segja um sóða-
skapinn, sem blasti við
á leiðinni að kirkjunni
frá þjóðveginum. Á
einum kafla eru gadda-
vírsgirðingar og á þeim
blakta plastpokar og annað rusl, sem
fest hefur á göddunum. Það er eins
og línu hafi verið kastað í plastpoka-
torfu, en það er enginn til að taka
aflann af önglunum. Margir virtust
pokarnir skítugir og slitnir og var
auðvelt að draga þá ályktun að þeir
hefðu verið þarna lengi. Ef til vill
hefur listamaðurinn Cristo verið á
ferð á Kjalarnesinu og ætlað að
pakka inn girðingunum líkt og hann
gerði við Reichstag, þinghúsið í
 




 víkverji skrifar | vikverji@mbl.is
Eftir Jóhönnu Ingvarsdóttur
join@mbl.is
Sérstök samgöngustefna hefurverið tekin upp í Mannviti,sameinuðu fyrirtæki VGK-
Hönnunar og Rafhönnunar þar sem
360 starfsmenn vinna. Nýju sam-
göngustefnunni er ætlað að hvetja
starfsmenn til að koma sér í og úr
vinnu án þess að nota einkabílinn og
þar með velja sér annan ferðamáta
en að aka einir í bíl til og frá vinnu,
segir Auðunn Gunnar Eiríksson,
starfsmaður í starfsmannahaldi
Mannvits, í samtali við Daglegt líf.
Strætókort eða beingreiðslur
„Fyrirtækið vill leggja sitt af
mörkum til að bæta umhverfi, borg-
arbrag og heilsu íbúa sem og starfs-
manna. Til að framfylgja stefnunni
er starfsfólkinu greiddir svokallaðir
samgöngustyrkir, ýmist í formi
strætókorta eða beinna peninga,“
segir Auðunn Gunnar.
Fyrirtækið greiðir strætókort fyr-
ir þá starfsmenn, sem að jafnaði
nota strætisvagna til og frá vinnu.
Þeir starfsmenn, sem að jafnaði
ganga eða hjóla til vinnu eða koma
með öðrum í bíl fá greitt andvirði
strætókortsins í peningum sem jafn-
gildir 5.600 krónum á mánuði. Til að
auðvelda starfsmönnum að nýta sér
vistvæna ferðamáta til og frá vinnu
verða merktir vistvænir fyrirtækis-
bílar á vinnustaðnum sem starfs-
menn geta þá nýtt í vinnutengdar
ferðir. Þurfi starfsmenn, sem nýta
sér vistvæna ferðamátann, óvænt að
ferðast í einkaerindum á vinnutím-
anum, til dæmis vegna veikinda
barna, mun fyrirtækið endurgreiða
viðkomandi leigubílakostnað.
Fyrirtækið Mannvit er nú rekið á
þremur stöðum í höfuðborginni, við
Grensásveg, Ármúla og Laugaveg,
en á næsta ári er stefnt að því að
taka nýjar höfuðstöðvar í notkun
undir alla starfsemina við Grensás-
veg 1 þar sem gert er ráð fyrir góðri
búninga- og sturtuaðstöðu fyrir
hjóla- og göngugarpa.
„Nýja samgöngustefnan var fyrst
kynnt starfsmönnum VGK-Hönnun-
ar í janúar síðastliðnum áður en fyr-
irtækið sameinaðist Rafhönnun og
nú hafa fregnir borist af því að önn-
ur fyrirtæki og stofnanir séu farin að
apa þetta eftir okkur sem er bara
gott mál,“ segir Auðunn. Meðal ann-
ars hyggst Reykjavíkurborg taka
upp svipaða samgöngustefnu fyrir
starfsmenn sína þegar nokkur svið
borgarinnar flytja í nýtt húsnæði við
Höfðatorg.
Allt að 25% fækkun bílferða
„Nýja stefnan hefur vakið mikla
athygli og fer vel af stað,“ segir Þor-
steinn R. Hermannsson, verkfræð-
ingur hjá Mannviti og einn af höf-
undum samgöngustefnunnar.
Þorsteinn kynntist fyrirkomulag-
inu fyrst á námsárum sínum vestur í
Seattle í Bandaríkjunum þar sem
starfsfólk nokkurra fyrirtækja fékk
ákveðna beingreiðslu gegn því að
koma ekki á einkabílnum til vinnu.
„Fyrirtækið þurfti þar með ekki að
skaffa starfsmönnum sínum bíla-
stæði þegjandi og hljóðalaust, en
setti að öðru leyti ferðavalið sjálft í
hendur starfsmanna. Þessari leið er
beitt víða í Bandaríkjunum og í Evr-
ópu við stjórnun umferðarálags sem
leitt hefur til allt að 25% fækkunar
þeirra, sem keyra sig einir í bíl til og
frá vinnu. Í Kaliforníu eru svo uppi
kröfur um að fyrirtæki með fleiri en
50 starfsmenn komi sér upp sam-
göngustefnu í þeirri viðleitni að
draga úr bílaumferð. Nú finnst okk-
ur kominn tími til að prófa þetta í
Reykjavík,“ segir Þorsteinn.
Skipulag og sveigjanleiki
Í nýju stefnunni felst þó engin
harðstjórn, að sögn Þorsteins, held-
ur er sveigjanleiki hafður að leiðar-
ljósi. „Það eru auðvitað ekki allir í
aðstöðu til þess að nýta sér vistvæn-
an ferðamáta til að klára sín erindi,
en við erum einfaldlega að ýta við
fólki til að kanna alla möguleika og
hugsa sinn gang vel og vandlega.
Nýja stefnan gerir t.d. ráð fyrir því
að fullur styrkur fáist greiddur þó að
starfsfólk komi á einkabílnum í vinn-
una einn dag í viku. Á þann dag
mætti til dæmis safna saman einka-
erindum og innkaupum og nýta sér
strætó, hjólafák eða gönguskó í
vinnuna þess á milli, að minnsta
kosti hluta úr ári. Þá eru menn strax
farnir að leggja sitt af mörkum til
umhverfisins án þess að hafa skuld-
bundið sig um aldur og ævi. Nýleg
könnun sýnir að 27% höfuðborgar-
búa búa innan við 2 km frá vinnu-
staðnum sem er kjörin hjóla- eða
göngufjarlægð auk þess sem margir
hafa komist að því að strætó stoppar
bæði nálægt vinnustaðnum og heim-
ilunum, sem er tiltölulega ný upp-
götvun fyrir marga.“
Stemning fyrir hjólakeppni
Um 15% starfsmanna Mannvits
eru nú að nýta sér samgöngu-
styrkina, en gera má ráð fyrir að
fleiri fari að þeirra ráði með hækk-
andi sól enda veitir mönnum ekkert
af aukapening í allri dýrtíðinni nú á
tímum, að sögn Auðuns. Bæði Auð-
unn og Þorsteinn hjóla til og frá
vinnu og eru harðákveðnir í því að
taka þátt í hjólakeppninni „Hjólað í
vinnuna“, sem framundan er, ásamt
fjölmörgum vinnufélögum enda sé
heilmikil stemning að skapast.
Starfsmenn styrktir til að
sniðganga einkabílinn
Morgunblaðið/hag
Vistvæn samgöngustefna Starfsmönnum fyrirtækisins Mannvits er umbunað sérstaklega ef þeir koma sér í og
úr vinnu án þess að aka einir í bíl til og frá, segja þeir Auðunn Gunnar Eiríksson og Þorsteinn R. Hermannsson,
sem báðir nota nú hjólafákinn í eigin þágu og umhverfisins.
Það eru auðvitað ekki allir
í aðstöðu til þess að nýta
sér vistvænan ferðamáta
til að klára sín erindi, en
við erum einfaldlega að
ýta við fólki til að kanna
alla möguleika
EF konur eru 60 ára eða eldri og
stunda ákveðna tegund jóga tvisvar
í viku, getur það dregið verulega úr
hættu á því að þær detti og bein-
brjóti sig, vegna þess að jógað bæt-
ir jafnvægiskyn þeirra. Frá þessu
er sagt á vefmiðli MSNBC og vitnað
til rannsóknar sem nýlega var gerð
í Temple University í Philadelphia
á þessum málum.
Eftir níu vikna jóganámskeið
komust þær konur sem tóku þátt í
rannsókninni hraðar yfir (mælan-
legur munur var á auknum göngu-
hraða) og einnig hafði jafnvægi
þeirra batnað. Þær hækkuðu enn
fremur um einn sentimetra að
meðaltali sem er rakið til þess að úr
þeim réttist við jógaiðkunina (þær
stækkuðu semsagt ekki). Jógað sem
konurnar stunduðu nefnist Iyengar
jóga og ætlað eldra fólki. Konurnar
sem tóku þátt í rannsókninni voru
65 ára og eldri og fóru í jógatíma í
einn og hálfan klukkutíma í senn,
tvisvar í viku í níu vikur. Árangur-
inn var sá að þær gengu hraðar,
tóku stærri skref og gátu staðið
lengur á öðrum fæti. Einnig voru
þær öruggari með jafnvægi sitt,
hvort sem þær stóðu kyrrar eða
voru á göngu.
Styrkur og liðleiki eru grundvall-
arþættir þegar kemur að því að
forða eldra fólki frá falli, en stað-
reyndin er sú að beinbrot og annað
sem fylgir því að detta er meðal
þess helsta sem hamlar eldra fólki í
daglegu lífi og sérstaklega á þetta
við um konur.
Jóga forðar
konum á
besta aldri
frá falli
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Bætir ýmislegt Jóga er góð aðferð
til að styrkja líkamann, bæta jafn-
vægið og rétta úr fólki.
ÞÆR eru óneitanlega tignarlegar fyrirsæturnar sem hér ganga eftir sýning-
arpallinum í Istanbúl í Tyrklandi á dögnum og myndu efalítið vekja umtals-
verða athygli hér heima.
Klæðnaðurinn er úr vor- og sumarlínu íslamska tískuhússins Tekbir í Ist-
anbúl og gefur e.t.v. hugmynd um hverju tyrkneskar konur kunna að klæð-
ast á komandi mánuðum.
Reuters
Ljósir sumarlitir