Morgunblaðið - 03.07.2008, Qupperneq 6
6 FIMMTUDAGUR 3. JÚLÍ 2008 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
FRÉTTASKÝRING
Eftir Sigtrygg Sigtryggsson
sisi@mbl.is
ÚTLENDINGAR sem starfa hér á
landi, og senda meginhluta launa
sinna til fjölskyldunnar í heimalandi
sínu, hafa orðið fyrir umtalverðri
launaskerðingu vegna veikingar
krónunnar að undanförnu.
Skerðingin nemur allt að 30% frá
áramótum, reiknað í evrum. Um
áramótin kostaði evran 90 krónur. Í
dag kostar hún um 125 krónur.
Til útskýringar má taka eftirfar-
andi tilbúið dæmi: Útlendingur sem
hér starfar hefur 150 þúsund krón-
ur til ráðstöfunar á mánuði, þegar
skattar og gjöld hafa verið greidd.
Hann notar 50 þúsund krónur til
framfærslu hér. Kaupmáttarrýrnun
hefur verið 4% síðustu 12 mánuði,
svo þessi hluti hefur rýrnað um tvö
þúsund krónur að raungildi. Mað-
urinn sendir jafnvirði 100 þúsund
króna til fjölskyldu sinnar í heima-
landinu. Hann skiptir íslenskum
krónum í evrur, eins og er lang-
algengast. Skerðingin frá áramótum
er tæplega 30% eða 30 þúsund
krónur. Laun viðkomandi hafa því
skerst um 32 þúsund krónur frá
áramótum.
Margir útlendingar hafa
kosið að halda á önnur mið
Samkvæmt upplýsingum sem
Morgunblaðið aflaði sér í gær, hafa
nokkur fyrirtæki hér á landi reynt
að koma til móts við útlenda starfs-
menn til að minnka skellinn. Fyr-
irtækin sjá sér hag í því að halda í
góða starfsmenn. Engu að síður
hafa margir kosið að halda á önnur
mið, þar sem launakjör eru betri.
Pólverjar, sem eru fjölmennastir út-
lendinga á vinnumarkaði hér, hafa
flestir kosið að snúa til heimalands-
ins.
Eins og fram kom í Morg-
unblaðinu í gær, er talið að 18-19
þúsund útlendingar séu nú starf-
andi á íslenskum vinnumarkaði. Er
þetta um 10% allra á vinnumarkaði.
Lítið hefur dregið úr straumi vinnu-
afls hingað og fyrstu sex mánuði
þessa árs voru 2.500 nýskráningar
útlendinga hjá Vinnumálastofnun.
Er þessi tala litlu lægri en sömu
mánuði í fyrra, en þá voru nýskrán-
ingar hjá Vinnumálastofnun alls
2640.
Sumir þessara útlendinga setjast
hér að en aðrir „eru komnir á ver-
tíð,“ og reyna að þéna sem mest áð-
ur en þeir snúa heim á leið.
Þeir hafa ekki hugsað sér að setj-
ast hér að. Því hafa þeir ekki viljað
leggja á sig að læra önnur tungumál
en sitt eigið, hvorki íslensku né
ensku.
Í Eflingu eru rúmlega
7000 útlendingar skráðir
Þeirra tilgangur er að afla tekna
fyrir sig og fjölskylduna og safna
fyrir íbúð og bíl í heimalandinu.
Ætlun þeirra var að snúa heim til
sín fyrr eða síðar.
Í Stéttarfélaginu Eflingu eru
rúmlega 7 þúsund útlendingar af
meira en 100 þjóðernum, eða um
35% allra félagsmanna. Að sögn
Sigurðar Bessasonar, formanns Efl-
ingar, hefur fjölgunin verið gríð-
arlega hröð og félagið orðið að end-
urskipuleggja alla starfsemina
vegna þessa. Mikil áhersla hefur
verið lögð á það að koma til móts
við hina nýju félagsmenn, t.d. með
því að bjóða upp á íslenskukennslu,
túlkaþjónustu og slíkt.
Lækkun krónunnar hefur
gríðarleg áhrif á afkomuna
Sigurðir segir að starfsmenn Efl-
ingar hafi vissulega orðið varir við
þann vanda, sem lækkun krónunnar
hefur haft í för með sér fyrir þá út-
lendinga, sem senda peninga heim
til sín. „Lækkun krónunnar hefur
haft gríðarleg áhrif á afkomu þessa
fólks,“ segir Sigurður.
Hann kvaðst vita um marga fé-
laga í Eflingu, sem hefðu ákveðið að
leita annað eftir vinnu.
Sigurður segir að það hafi verið
fljótt að fréttast að á Íslandi væri
gott að vinna og launin góð. Það
myndi væntanlega fréttast fljótt,
hve ástandið hafi versnað mikið á
skömmum tíma.
Blikur eru á lofti í efnahags-
málum og sérfræðingar segja að í
haust skýrist hvort útlendingum
fækki umtalsvert á vinnumarkaði.
Kjaraskerðingin allt að 30%
Útlendingar sem starfa hér á landi og senda peningana heim hafa tapað miklu vegna veikingar á
krónunni Margir útlendingar hafa snúið aftur til heimalandsins eða leitað vinnu í öðrum löndum
Í HNOTSKURN
»Talið er að á Íslandi starfi18-19 þúsund útlendingar.
Pólverjar eru langfjölmenn-
astir eða 80% af fjöldanum.
»Fyrstu 6 mánuði ársinsvoru nýskráningar fólks
frá nýju Evrópusambands-
löndunum 2.500 talsins.
»Um síðustu áramót kostaðievran 90 krónur. Í dag
kostar hún 125 krónur.
»Sum fyrirtæki hafa reyntað koma til móts við er-
lenda starfsmenn sína.
Morgunblaðið/Steinunn Ásmundsdót
FYRIR þá útlendinga sem hér eru í
vinnu og senda meginhluta pening-
anna heim til sín, er ekki lengur
jafnfýsilegt að vinna á Íslandi og
áður. Þetta er mat Stanislaw Bu-
kowski, stjórnarmanns í Eflingu.
Stanislaw er Pólverji, sem hefur
sest að hér á landi ásamt fjölskyldu
sinni.
Stanislaw segir að lækkun krón-
unnar skipti ekki máli fyrir það
fólk sem hafi sest að á Íslandi. Fyrir
hina sé þetta hrikaleg launaskerð-
ing.
Hann segir að þessi breytta staða
sé vissulega mikið rædd í hópi út-
lendinga sem hér vinna. Margir
hafi kosið að yfirgefa Ísland. Segir
Stanislav, að þeir Pólverjar sem
hann þekki til, hafi langflestir kosið
að snúa aftur heim til Póllands.
Hann viti um fáa, sem hafi leitað
eftir vinnu í öðrum löndum.
Heima í Póllandi sé atvinnu-
ástandið að batna og launin að
hækka. Til dæmis sé mikil vinna
framundan vegna Evrópumótsins í
knattspyrnu, sem haldið verður í
Póllandi árið 2012.
Ísland ekki
jafn fýsilegt
og áður
Kjaraskerðing
útlendinga
Rýrnun kaupmáttar á
Íslandi 4%
Skerðing vegna falls
krónunnar 30%
Eftir Þorbjörn Þórðarson
thorbjorn@mbl.is
ÞRJÚ tilboð bárust í fornleifagröft á Alþingisreitnum en
kostnaðaráætlun hljóðar upp á 151.345.470 kr. Ljósleiðir
ehf. áttu lægsta tilboðið upp á rúmar 164 milljónir sem
nemur 108% af áætlun. Síðdegis í gær tilkynnti fram-
kvæmdasýsla ríkisins að tilboði Ljósleiða ehf. hefði verið
tekið og munu framkvæmdir hefjast að liðnum kærufresti,
en lögum samkvæmt geta þau félög sem áttu tilboð sem
var hafnað kært niðurstöðu útboðsins. Ef þau kæra gæti
orðið hálfs árs frestun á framkvæmdum. „Það er gert ráð
fyrir að 15-20 manns vinni að uppgreftinum. Við komum til
með að byrja með fimm fornleifafræðingum og aðstoð-
arfólki,“ segir Halldór Bárðarson hjá Ljósleiðum.
Alþingisreiturinn afmarkast af Kirkjustræti, Templara-
sundi, Vonarstræti og Tjarnargötu og gera má ráð fyrir að
á svæðinu sem rannsakað verður séu óröskuð mannvist-
arlög um 1 metri að þykkt. Deiliskipulag reitsins miðast
við að hægt sé að koma allri starfsemi Alþingis fyrir á
reitnum jafnframt því sem eldri hús verða varðveitt. Er
markmiðið að endurbyggja og endurraða gömlu húsunum
sem eru í eigu Alþingis og að byggja nýjar skrifstofubygg-
ingar. Svæðið sem nú verður grafið upp er vestan við
svæðið sem rannsakað var árin 1998 og 1999 en þar fannst
lag sem innihélt mikið af beinum og keramikbrotum.
Tilboði Ljósleiða í
Alþingisreitinn tekið
1 metra þykk mannvistarlög Kostnaðaráætlun 151 millj.
Morgunblaðið/Kristinn Ingvarsson
Fornleifauppgröftur Framkvæmdir hefjast fljótlega.
Undir reitnum eru 1 metra þykkar mannvistarleifar.