Morgunblaðið - 20.08.2008, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 20. ÁGÚST 2008 15
MENNING
METROPOLITANÓPERAN í New
York ætlar að minnast þess með tón-
leikum 3. september að ár er liðið frá
andláti Lucianos Pavarottis. Á tón-
leikunum verður Sálumessa Verdis
flutt, og í einsöngshlutverkum verða
skærustu stjörnur hússins, Barbara
Frittoli, Olga Borodina, Marcello Gi-
ordani og James Morris, og MET-
kóngurinn, James Levine, stjórnar.
Almenningi verður boðið frítt á tón-
leikana og geta áhugasamir sótt um
á vefnum metopera.org, en dregið
verður úr innsendum skráningum.
Þeir sem eiga leið til New York á
næstunni geta því auðveldlega skráð
sig og vonað það besta.
MET heiðr-
ar Pavarotti
Almenningi boðið
Dáður Luciano Pavarotti.
HLUTI af
steindum glugga
eftir listamann-
inn Marc Chagall
varð fyrir
barðinu á
skemmd-
arvörgum er
brutust inn í
Saint-Étienne-
dómkirkjuna í
Metz í Frakk-
landi um helgina. Chagall gerði
rómaða glugga kirkjunnar árið
1963. Stykki sem er um 60 cm á
kant var brotið úr neðri hluta
gluggans sem sýnir Adam og Evu.
Skemmdavargarnir stálu engu
merkilegu, en skildu eftir sig graf-
fití á veggjum kirkjunnar. For-
verðir munu reyna að gera við
gluggann með brotunum úr honum.
Chagall-
verk brotið
Brotinn Glugginn
með Adam og Evu.
DARRI Lorenzen
myndlistarmaður flytur
fyrirlestur í Listasafni
Reykjavíkur, Hafn-
arhúsi, annað kvöld kl.
20. Fyrirlesturinn ber
yfirskriftina Núna, þá
og seinna, og byggir
hann viðburðinn á ný-
legum verkum og verkum sem eru í vinnslu. Verk
hans Convierge er á sýningunni Reykjavik Mara-
þon sem nú stendur í Hafnarhúsi og var opnuð á
Listahátíð í vor. Þar býður hann áhorfandanum að
ganga inn í rými sem lokast og ekki er hægt að yf-
irgefa að vild. Hann nýtir hljóð og ljós til að hafa
áhrif á upplifun áhorfandans af rýminu. Darri býr
og starfar í Berlín. Allir eru velkomnir.
Myndlist
Darri talar um
nú, þá og seinna
Verk eftir Darra Lorenzen.
MANNFRÆÐISKOR
félags- og mannvís-
indadeildar Háskóla Ís-
lands heldur opinn fyr-
irlestur kl. 12 á hádegi á
föstudag í stofu 202 í
Odda, þar sem Les
Field, doktor í mann-
fræði, fjallar um þær róttæku breytingar á vöru-
framleiðslu sem hafa síðustu hálfa öld grafið und-
an margs konar skilum, m.a. skilunum milli
listsköpunar og handverks, frumleika og fjölda-
framleiðslu. Í fyrirlestrinum verður lögð áhersla á
trúverðugleika í framleiðslu leirmuna í þorpinu
San Juan de Oriente í Nikaragva, en keramik það-
an er nú sýnt í Hafnarborg. Field mælir á ensku
en fyrirlesturinn er öllum opinn.
Hönnun
Keramik frá Ník-
aragva í fyrirlestri
SVAVA Sigríður
Gestsdóttir hefur opn-
að sýningu sína, Nátt-
úrusýn, í Bókasafni
Grafarvogs á neðri hæð
Grafarvogskirkju. Á
sýningunni eru vatns-
litamyndir og myndir
unnar með blandaðri tækni á striga og eru við-
fangsefnin áhrif frá íslenskri náttúru. Svava Sig-
ríður stundaði nám við Myndlistarskólann við
Freyjugötu og einnig við Dekaration Bergenholz
Fagskole í Kaupmannahöfn og við Myndlista-
skólann í Reykjavík. Svava Sigríður hefur haldið
margar einkasýningar og tekið þátt í mörgum
samsýningum. Hún er einn af stofnendum Mynd-
listarfélags Árnesinga.
Myndlist
Náttúrusýn
Svövu Sigríðar
Eitt verka Svövu Sigríðar.
Eftir Einar Fal Ingólfsson
efi@mbl.is
SÍÐUSTU þrjár vikur hafa banda-
rísku ljósmyndararnir Linda Conn-
or og Lonnie Graham sett upp stór-
ar plötuvélar sínar víða um land og
myndað landslag og fólk. Verkefni
þeirra tengjast því sem þau hafa
unnið að í list sinni, en þau munu
segja frá og sýna myndverk sín í
Þjóðminjasafninu í hádeginu í dag.
„Ég hef einbeitt mér að landslag-
inu hér,“ segir Connor.
„Það hef ég líka gert,“ skýtur Gra-
ham inn í og þau skella upp úr. Hann
útskýrir hvers vegna. „Mín verkefni
snúast aðallega um portrettmyndir
af fólki sem ég hitti og spurningar
sem ég spyr það. En það er MJÖG
mikið af landslagi hér. Mjög mikið.“
Hann þagnar og glottið segir það
sem upp á vantar: það er ekki eins
margt fólk að mynda. „En þegar ég
hef hitt fólk og átt við það samtal og
myndað, hefur það verið ánægjulegt
og gefandi,“ bætir hann við.
Connor tekur landslagmyndir sín-
ar í svarthvítu og Graham vinnur
portrettin einnig í svarthvítu, en
hann hefur einnig notað tímann hér
til að mynda landslag.
„Ég mynda landslagið í lit. Þetta
svarthvíta er alltof menningarlegt
fyrir mig,“ segir hann og lítur stríðn-
islega á Connor vin sinn.
Myndar helga náttúru
Linda Connor hefur í fjóra áratugi
myndað landslag og fólk víða um
heim, iðulega á helgum stöðum.
„Ég hef alltaf tekið nokkuð fjöl-
breytilegar myndir,“ segir hún. „Ég
er nú að ljúka við bók sem inniheld-
ur úrval mynda frá ferðum síðustu
þrjátíu ára og snýst lauslega um
þetta meginþema, helga náttúru. Til
hliðar hefur orðið til annað verkefni,
aðallega landslagsmyndir sem eru
oft formrænni, eru um hlutföll og
smáatriði.“ Hún segist hafa lýst
nokkur hundruð filmublöð í ferðinni.
Connor og Graham hafa ferðast
um Suðurlandið, austur að Höfn, og
vestur á firði. Þá fóru þau Fjalla-
baksleið syðri með Ívari Brynjólfs-
syni ljósmyndara, sem var nemandi
Connor, og voru djúpt snortin af
þeirri upplifun. „Það var stórkostleg
ferð,“ segir Graham. „Þegar maður
ferðast til fjarlægra staða vonast
maður til þess að verða fyrir upp-
lifun sem lifir með manni. Og sem
ljósmyndari vonar maður að það sé
eitthvað sem ekki alltof margir hafa
túlkað. Það upplifðum við á Fjalla-
baksleið. Þarna var enginn gróður,
engin dýr, þetta var eins og annar
heimur. Mögnuð upplifun. Ég vona
bara að eitthvað í verkum okkar skili
þeirri tilfinningu,“ segir Graham.
Graham spyr viðmælendur alltaf
sömu átta spurninganna.
„Þetta er samtal mitt við heiminn.
Þessar spurningar fá fólk til að ræða
um eðli manna. Fólk hér er reiðubú-
ið að eiga samræður.“
„Íslendingar eru kannski svolítið
lokaðir,“ bætir Connor við, „en þeim
er ekki illa við ljósmyndara.“
Kunnir bandarískir ljósmyndarar hafa unnið hér á landi síðustu vikurnar
MJÖG mikið af landslagi hér
Morgunblaðið/Einar Falur
Ljósmyndararnir „Eins og annar heimur,“ segja Graham og Connor.
LINDA Connor hefur sýnt í helstu
listasöfnum Bandaríkjanna. Hún
nam hjá ljósmyndurunum Hally
Callahan og Aron Siskind en hefur
síðan 1967 ferðast um heiminn og
myndað á stóra 8 x 10 tomma
myndavél, einkum sjónræn form á
helgum stöðum. Hún gerir gull-
tónuð snertiprent af svarthvítum
myndum. Hún er prófessor við San
Francisco Art Institue.
Lonnie Graham er prófessor við
Pennsilvania State University.
Hann vinnur með ljósmyndir, sem
hann tekur á 4 x 5 tommu filmur,
og texta, og auk þess að alls kyns
innsetningum. Graham hefur
myndað víða um heim, síðustu árin
í tenglum við viðamikið verkefni, A
Conversation with the world –
Samtal við heiminn – þar sem hann
tekur portrett af viðmælendum og
spyr þá um siðferðileg málefni.
Fyrirlestur Connor og Graham
hefst í Þjóðminjasafns Íslands
klukkan 12.00 í dag.
Með stórar
myndavélar
HEIMTUR á fimmtu tónleikum TUF, Tón-
listarhátíðar unga fólksins, jukust markvert á
miðvikudag frá dræmu mætingunni kvöldið
áður, eða um þriðjung. E.t.v. þökk sé stuttu
Víðsjárviðtali Gufunnar fyrr um kvöldið við
Tibor Szász, er nú gegnir prófessorsstöðu í
Freiburg. Þar nam og forsprakki hátíð-
arinnar, Helgi Jónsson tónsagnfræðingur, og
þarf því varla að velta fyrir sér tildrögum að
innlifun og tæknifærni (þó 24. tilbrigðið færi
í klessu – líklega fyrir blaðleysi og minn-
isglöp) urðu heildaráhrifin að sama skapi
þreytandi.
Það kom því heldur betur á óvart hvernig
dæmið snerist við í seinni hluta, og ugglaust
óskemmtilegt þeim að frétta er þá höfðu flúið
af hólmi. Allt í einu birtist stórum sveigj-
anlegri, fjölbreyttari og skýrari útfærsla en
nokkurn hefði getað órað fyrir undir mestu
brávallaátökunum fyrir hlé, svo gamli Liszt
blómstraði og skein. Hefði sama verið upp á
teningi frá upphafi, hefði 4. stjarnan verið
jafnörugg og amen í predíkunarlok.
lokaverkins, Píanósónötu Franz Liszts í h-
moll S 178 (1853). Fyrir hlé voru 1. Píanósó-
nata Schumanns í fís-moll Op. 11 (1835) og
Paganini-tilbrigði Brahms Op. 35,1-2.
Óhætt mátti kalla prógrammið úthaldsk-
refjandi í meira lagi, og hefði manni ekki lit-
izt á blikuna ef við hefði bætzt Sónata
Beethovens Op. 110 eins og ku hafa staðið til
boða, enda laumuðust nokkrir áheyrendur
burt í hléi eftir hálftímalanga Schumanns-
ónötuna og nærri jafnlöngu Paganinitil-
brigðin. Það var svosem skiljanlegt, því túlk-
un Tibors var þar ekki beinlínis aðlaðandi;
borin uppi af grjóthörðum göslandi fítons-
áslætti á sterkustu stöðum ásamt svamlandi
pedal, og óskýr eftir því. Þrátt fyrir talsverða
hingaðkomu hins sextuga rúmensk-
bandaríska píanista.
Því miður var prófessorinn ekki ýkja skor-
inmæltur í kynningum sínum og fór því sumt
kannski fram hjá þeim er ekki höfðu heyrt
viðtalið. Það snerist m.a. um uppruna nokk-
urra stefja í verkum dagskrár er áttu sam-
merkt að vera eftir konur. Torfundnasti
frumhöfundur þeirra hefði verið „eini píanó-
nemandi“ [sic?] Liszts, Anna Paulovna
Rússakeisaradóttir (væntanlega dóttir Páls 1.
er ríkti 1796-1801) úr næstsíðasta verki dag-
skrár, Stern Consolation Liszts í Des-dúr S
172 frá 1850. Einnig kom Clara Wieck við
sögu, kona Roberts Schumanns. Að öðru
leyti var tæpt á „djöfla“- og „engla“-stefjum
Píanómaraþon
TÓNLIST
Salurinn
Verk eftir Schumann, Brahms og Liszt. Tibor Szász
píanó. Miðvikudaginn 13. ágúst kl. 20.
Píanótónleikarbbbnn
Ríkarður Ö. Pálsson
Forvitnilegir tónleikar verða í
Norræna húsinu kl. 15 á Menn-
ingarnótt. Þar syngur sópr-
ansöngkonan Steinunn Soffia
Skjenstadt með gítarleik-
aranum Solmund Nystabakk.
Steinunn Soffía vakti athygli
fyrir góðan söng í Óperunni í
fyrra, í Cosi fan tutte. Samstarf
hennar við Solmund hófst þeg-
ar þau voru bæði við fram-
haldsnám í Síbelíusarakademí-
unni í Finnlandi. Þau flytja lög
eftir Schubert og Britten og
þjóðlög frá Íslandi og Noregi.