Fréttablaðið - 18.04.2009, Qupperneq 21
LAUGARDAGUR 18. apríl 2009 21
UMRÆÐAN
Davíð Stefánsson
skrifar um atvinnu-
uppbyggingu
Nú sveifla karlar og konur töfrasprotum
til að leysa vanda þjóð-
arinnar. Líklega er vin-
sælasti sprotinn nefndur
Helguvík, sá næstvin-
sælasti Bakki á Húsavík. Báðir eru
þeir rándýrir kostir – áætlað er að
kostnaður ríkisins við hvert starf í
álverinu á Reyðarfirði hafi hljóðað
upp á 150 milljónir króna.
Það er því ekki aðeins af
umhverfisástæðum sem VG vill
ekki fara álveraleið-
ina. Eins og kom fram
í heimildarmyndinni
Draumalandinu olli
Kárahnjúkavirkjun svo
miklum hita í hagkerf-
inu að hækka þurfti
vexti upp úr öllu valdi til
að kæla aðra hluta kerf-
isins. Ef fjölbreytni á að
stýra endurmótun hins
Nýja Íslands gerist það
ekki með þessum hætti –
stórar töfralausnir beinlínis hamla
fjölbreytninni.
Nú þegar íslenskt efnahagslíf
riðar og hristist er glapræði að setja
af stað risastórar framkvæmdir
á borð við byggingu álvers. Það
liggur ekki einu sinni fyrir hvaðan
orkan fyrir Helguvík á að koma, en
það er sjálfsagt smámál sem flutn-
ingsmenn ætla að leysa eftir á,
þegar of seint verður að bakka út.
Stærsta óréttlætið í þessu samhengi
er að samningarnir fyrir Helguvík
byggja á tengingu raforkuverðs við
heimsmarkaðsverð á áli. Það fer
nærri að við seljum orkuna okkar
undir kostnaðarverði, helmingi
lægra verði en í Brasilíu. Teljast
það góðir viðskiptahættir?
Spyr sá sem ekki veit. Ég er ekki
orkusérfræðingur eða viðskipta-
fræðingur. Ég er bókmenntafræð-
ingur. Því lít ég á menningu sem
verðmæti, bæði huglæg og efnis-
leg. Ég veit að góð skáldsaga skap-
ar afleidd störf hjá bókaforlagi, rit-
stjóra, prófarkalesara, grafískum
hönnuði, umbrotsmanni, pappírs-
framleiðanda, blekframleiðanda,
prentara, plastara, dreifingaraðila,
bókabúðum, bókagagnrýnanda og
bókasöfnum. Þetta er aldrei talað
um, því að í umræðunni virðast
afleidd störf aðeins stafa af stór-
framkvæmdum. Á sama tíma veit
ég að góð skáldsaga örvar hugar-
flugið, veitir lesandanum frí frá
amstri dagsins og víkkar út sjón-
deildarhring hans – almenn vellíðan
hans eykst og að sama skapi eykst
virði hans inn í samfélagið og hag-
kerfið.
Á sjónvarpsfundi RÚV á NASA
náði Anna Hildur Hildibrands-
dóttir, framkvæmdastjóri ÚTÓN,
að kynna stuttlega hugmyndir um
tónlistarhátíðir út um allt land. Hún
óskaði eftir 30 milljónum, smáaur-
um sem sagt. Hún er líklega undir
áhrifum frá Finnlandi, en þar not-
uðu Finnar menninguna markvisst
til að byggja upp eftir kreppuna.
Við þurfum fleiri slíkar hugmynd-
ir sem eru umhverfisvænar, menn-
ingarlegar og sjálfbærar.
Við þurfum nauðsynlega þá fjöl-
mörgu sprota sem liggja í eigin
skapandi hugsun. En við þurfum
ekki fleiri töfrasprota á borð við
Kárahnjúka, Fjarðaál, Helguvík og
Bakka. Íslensk hugsun er einfald-
lega miklu stærri en stærstu fram-
kvæmdir Íslandssögunnar.
Höfundur skipar 5. sæti á lista
Vinstri grænna í Reykjavík
norður.
Sprotar eða töfrasprotar
DAVÍÐ STEFÁNSSON
UMRÆÐAN
Karl V. Matthíasson
skrifar um kvótakerfið
Frjálslyndi flokkur-inn býður nú þjóð-
inni enn á ný ferska
stefnu og markmið til
að hrista upp í því fjór-
flokkakerfi sem því
miður hefur setið allt
of lengi með öll völd
í landinu með afleiðingum sem
þjóðin fær nú öll að súpa seiðið af.
Frjálslyndi flokkurinn hefur hvatt
þjóðina til þess að beina sjónum
sínum að sameiginlegum auðæfum
sínum í sjónum. Auðlindum hafsins
og mikilvægi þeirra í tekju öflun og
atvinnulífi landsmanna.
Varnaðarorð
Allt frá setningu gildandi laga og
reglna um stjórn fiskveiða hefur
Frjálslyndi flokkurinn lýst and-
stöðu við framkvæmd þeirra
vegna þeirrar mismununar sem
felst í henni. Og varnaðarorð
frjálslyndra hafa reynst orð að
sönnu. Ekki aðeins ábendingarn-
ar um ranglætið við kvótakerf-
ið heldur líka um þær alvarlegu
afleiðingar sem kvótakerfið hefur
haft fyrir fjármál þjóðarinnar. Og
nú eftir hrunið hefur þeim fjölgað
sem sjá að hlutur kvótakerfisins í
því öllu er stór. Frjálslyndi flokk-
urinn hefur og mun áfram berj-
ast af krafti með það að mark-
miði að breyta þessu kerfi. Því
þarf að tryggja honum nægjan-
legan þingstyrk svo hann komist
til almennilegra áhrifa eftir næstu
kosningar.
Frjálslyndir óttast ekki
Núverandi stjórnarflokkar hafa í
stefnuskrám sínum fyrirheit um
að breyta fiskveiðistjórnarkerf-
inu en því miður er þar meira um
orð en efndir. Ekki einu sinni núna
þegar þúsundir manna
eru atvinnulausar hafa
þeir þor og þrek til að
hleypa trillum á sjóinn,
þó ekki væri nema yfri
blásumarið til frjálsra
handfæraveiða. Hvað
stoppar þá einföldu og
sjálfsögðu réttlætisað-
gerð? Af hverju vilja
þeir koma í veg fyrir að
fjöldinn allur af fólki
geti róið til fiskjar til að
brauðfæða fjölskyldur sínar. Það
er með öllu óskiljanlegt, en Frjáls-
lyndi flokkurinn er fús til þess að
koma þeim til hjálpar í þessu efni
og hefur þor og áræði til þess.
Lokaorð
Umræðan um sjávarútvegsmálin
hefur ekki hlotið þann sess sem
hefði átt að vera en segja má að
þöggun hafi verið beitt með sama
hætti og þegar ýmsar ábending-
ar komu fram um veikleika og
blekkingar í útrásarævintýrinu.
Þekktir fjölmiðlamenn vildu lítið
sem ekkert fjalla um sjávarútvegs-
ranglætið, sögðu að kvótakerfinu
yrði ekki breytt, það væri komið
til að vera.
En nú er hulunni svipt af ævin-
týrinu og krafa þjóðarinnar um
„opnun“ kerfisins svo hún fái að
njóta auðlindar sinnar verður
sífellt háværari. Undir þær kröf-
ur tekur Frjálslyndi flokkurinn.
Höfundur skipar 1. sæti á lista
Frjálslynda flokksins í Reykjavík
norður.
Frjálslyndir gegn
spillingu og braski
KARL V MATTHÍASSON
Allt frá setningu gildandi laga
og reglna um stjórn fiskveiða
hefur Frjálslyndi flokkurinn
lýst andstöðu við framkvæmd
þeirra vegna þeirrar mismun-
unar sem felst í henni.
4
10
4
0
0
0
|
l
an
ds
ba
nk
in
n.
is
114 / GRAFARHOLTSÚTIBÚ