Morgunblaðið - 17.10.2008, Qupperneq 39

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 17. OKTÓBER 2008 39
Miðasala
S. 545 2500
www.sinfonia.is
Þjóðinni boðið!
Sinfóníuhljómsveitin hefur ákveðið að bjóða Íslendingum á tónleika
sína í kvöld og á morgun. Á efnisskránni eru sinfóníur Sibeliusar,
eins mesta sinfóníuhöfundar allra tíma.
Stjórnandi: Petri Sakari.
Í kvöld kl. 19.30 - þjóðinni boðið
Sinfónía nr. 2
Sinfónía nr. 4
Á morgun kl. 17.00 - þjóðinni boðið
Sinfónía nr. 5
Sinfónía nr. 6
Sinfónía nr. 7
■ Fimmtudag 20. nóv. og föstudag 21. nóv.
Eftirlætis Barokk í Langholtskirkju
Sígræn tónlist sem allir elska.
Verk eftir Bach, Purcell, Pacelbel og Handel.
Frjálst sætaval - húsið opnað klukkustund fyrir tónleikana
- fyrstir koma, fyrstir fá.
STOÐIR ERU AÐALSTYRKTARAÐILI
SINFÓNÍUHLJÓMSVEITAR ÍSLANDS
MYNDLIST
Listasafn Reykjavíkur – Hafnarhús
Jóna Hlíf Halldórsdóttir – Full af engu
Til 9. nóvember 2008. Opið alla daga kl. 10-17. Aðgangur
ókeypis.
Í SAMHENGI við efnahagsástandið í landinu um þessar
mundir, öðlast yfirskrift myndlistarsýningar Jónu Hlífar
Halldórsdóttur í D-sal Hafnarhússins, „Full af engu“,
býsna þrungna merkingarvídd. Ekki er þó gott að segja
hvort Jóna Hlíf hafi haft innantómt neyslusamfélag eða
gegndarlausa gróðahyggju í huga við undirbúning sýn-
ingarinnar – hugsanlega má sjá vísbendingar um slíkt í
myndarlegum stafla af tómum, hvítum gjafa- eða inn-
kaupapokum í einu horni salarins. Speglar á vegg, sem
mynda setninguna „Ég er bara skítur“, gætu þannig vís-
að til sjálfsmyndar neytenda sem iða af ófullnægðri þrá
eftir lífsfyllingu í samræmi við látlaus skilaboð sem um-
hverfið sendir þeim, og þá ekki síst konum. Speglaverk
Jónu Hlífar er áleitið í ljósi þess skipbrots sem þjóðin
hefur beðið í efnahagsmálum þannig að hriktir í meg-
instoðum lýðveldisins.
Burtséð frá þessu dramatíska samhengi búa greini-
legar skírskotanir til kvenlegrar sjálfsveru í sýningu
Jónu. Hið kynferðislega er þar efst á baugi: kaðall með
hnút neðst hangir úr loftinu og býður upp á sveiflu,
textaverk lýsa kynferðislegum fantasíum, stundum
fremur gróteskum, og um fallíska hvíta súlu (sem einnig
vísar til karllægs listheims og hugmynda um hlutlaust
hvítt sýningarrými) lykjast geislar blóðrauðrar stjörnu
(kvenskapa?). Inn í þetta blandast skírskotun til sagna-
eða andaheims inúíta sem gefur til kynna tengsl hins
kvenlæga við náttúruna og yfirskilvitleg öfl. Spurningin
er hvort hér sé gefið til kynna að konan hafi fjarlægst
slík „eðlislæg“ tengsl og orðið firringu að bráð sökum
nútímalegra lífshátta. Innsetning Jónu Hlífar fer sjón-
rænt vel í rýminu og hún nær að kveikja ýmsar skondnar
hugrenningar er tengjast hugmyndum um konur sem
kynverur.
Anna Jóa
Kynleg kona
Morgunblaðið/Valdís Thor
Full af engu „Innsetning Jónu Hlífar fer sjónrænt vel í
rýminu . . .“, segir meðal annars í dómi.
MYNDLIST
Start Art
Kristín Reynisdóttir, Ragnhildur Stef-
ánsdóttir – Qualia
Til 29. október 2008. Opið þri.-lau. kl.
13-17 og eftir samkomulagi. Aðgangur
ókeypis.
KRISTÍN Reynisdóttir og Ragn-
hildur Stefánsdóttir bjóða gangandi
vegfarendum á Laugaveginum, sem
brugðið hafa sér inn í forsal lista-
mannahússins Start Art, að staldra
við um stund og láta vekja og virkja
skynrænar kenndir. Þar hafa lista-
konurnar unnið innsetningu sem ber
yfirskriftina „Qualia“, en hugtakið
vísar til einstaklingsbundinnar
skynreynslu. Í megindráttum er
annars vegar um að ræða ljósmyndir
Kristínar af augnbotnum, sem hún
hefur sett undir þykkt glerlag, og
hins vegar eru smá og kúpt skúlp-
túrform Ragnhildar sem gestum er
boðið að þiggja nudd af, t.d. á il, bak
eða lófa.
Uppsetning verkanna í rýminu er
sjónrænt vel heppnuð; sýningin býr
yfir léttleika og andrými. Litir og
form vísa óbeint til líkamans, og þá
einkum innviða hans og þeirra skyn-
rænu viðbragða við ytra umhverfi
sem þar eiga sér stað. Fölir og rauð-
ir eða bleikir litir eru áberandi.
Hringlaga lögun sumra mynda
Kristínar skírskota til augnformsins
og kallast á við ávöl form í skúlptúr-
um Ragnhildar er minna á totur. Hið
gagnsæja gluggaverk þeirrar síð-
arnefndu leiðir hugann að æðakerfi
eða lungnaberkjum og er staðsetn-
ingin í glugganum góð: glugginn
virkar í því samhengi sem myndlík-
ing fyrir himnu þar sem á sér stað
hreyfing inn og út.
Verk Ragnhildar og Kristínar
spila vel saman og kalla á virka, lík-
amlega þátttöku sýningargesta:
myndir Kristínar skapa meðvitund
hjá áhorfandanum um hreyfingu
augna og um lífeðlis- og efnafræði-
leg ferli sem verða við það innra með
áhorfandanum. „Totur“ Ragnhildar
virkja skynjun húðarinnar og ýta við
„orkupunktum“ líkamans. Lista-
mennirnir hafa skapað prýðileg skil-
yrði til móttöku – og áhrif sýning-
arinnar verður svo hver og einn að
reyna á eigin himnum.
Anna Jóa
Hreyfing um himnur
Morgunblaðið/Valdís Thor
Léttleiki „Uppsetning verkanna í rýminu er sjónrænt vel heppnuð; sýningin
býr yfir léttleika og andrými,. . .“, segir meðal annars í dómi.
TÓNLIST
Þjóðmenningarhúsið
Kammertónleikarbbbbn
Smetana: Strengjakvartett nr. 1 í e.
Dvorák: Serenaða í d Op. 44. Kamm-
ersveit Reykjavíkur. Þriðjudaginn 14.
október kl. 20.
TÉKKNESK tónlist verður þema
Kammersveitar Reykjavíkur í vetur,
og ekki illa til fundið. Þetta „fjarlæga
litla land sem við vitum ekkert um“,
eins og brezkur forsætisráðherra
orðaði það fyrir 70 árum, hefur nefni-
lega lagt drjúgan skerf til klassískrar
arfleifðar, og Bæheimur var áður
fyrr m.a.s. uppnefndur „tónlist-
arskóli Evrópu“ meðan hann var
hluti af keisaraveldi Habsborgara.
Upphafsverk vetrarins voru ekki
af lakara taginu. Fyrri Strengjakvar-
tett Bedrichs Smetana (1824-84;
þekktastur fyrir Moldá úr hljóm-
sveitarbálkinum „Ma Vlast“) var
saminn 1877 og þykir meðal fremstu
kvartetta síðrómantíkur. Hann er
enn mikið fluttur og einn fárra pró-
grammtónsmíða í þeirri annars „ab-
sólútu“ grein. Inntakslýsing kvart-
ettsins („Úr lífi mínu“) er skjalfest í
einkabréfi til vina tónskáldsins og
fjallar framan af um æsku, ástir og
þrár. En í 222. takti lokaþáttar dynur
áfallið fyrirvaralaust yfir í formi
skerandi ískurstóns á e““ (tíund fyrir
ofan háa sópran-c’ið) – ígildi ólækn-
andi eyrnasuðs er átti eftir að firra
tónskáldið heyrn, viti og að lokum
lífi.
Strengjafereyki KSÍ lék verkið af
samtaka innlifun og snerpu þó meir
hefði mátt tjalda neðsta enda styrks-
viðsins. Til þess hvatti að vísu ekki
þurrköld ómvist gamla lestrarsal-
arins, er hentaði illa strokhljóð-
færum og gerði hljóminn allt að
groddalegan; engu líkara en sandi
hefði verið blandað í myrruna.
Það kom hins vegar síður að sök í
Serenöðu Antonins Dvoráks fyrir
blásaranonettu (þar af 3 horn), selló
og kontrabassa. Þessi bráð-
skemmtilega tónsmíð frá 1877 er ein-
hver sú bezt heppnaða allra slíkra
verka. Hún er verðug hliðstæða Gran
Partita Mozarts, nærri melódískur
jafnoki strengjaserenöðu Tsjækovs-
kíjs og veit í fínalnum jafnvel fram á
djass 20. aldar. Í dúndurfjörugri
meðferð karlanna ellefu úr KSÍ, er
gættu þess giftusamlega að leika
Andante þáttinn (III) ekki of hægt,
sperrti maður eyrun allt til enda í
vaggandi vímu, og undirtektirnar
voru að sama skapi firnagóðar að
verðleikum.
Ríkarður Ö. Pálsson
Dúndurfjör í lestrarsalnum