Morgunblaðið - 01.11.2008, Side 16
16 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 1. NÓVEMBER 2008
Eftir Skapta Hallgrímsson
skapti@mbl.is
ÞRJÁTÍU manns hefur verið sagt
upp störfum á Húsavík í vikunni og í
gær fengu 13 manns uppsagnarbréf
hjá fiskverkunarfyrirtækinu Eymar
í Hrísey. Þá hefur 10 starfsmönnum
þjónustufyrirtækis á Akureyri verið
tilkynnt að starfsemi verði hætt.
Eftir því sem næst verður komist
er alls hátt í 200 manns sagt upp í
Eyjafirði og Þingeyjarsýslu um
þessi mánaðamót. Þar af eru um 100
iðnaðarmenn á Akureyri, eins og
fram kom í blaðinu í gær. Um helm-
ingur þeirra er í Félagi bygginga-
manna, Eyjafirði, sem í eru 400
manns, en 50 eru ófaglærðir og fé-
lagar í Einingu-Iðju. Áður höfðu
stærstu byggingafyrirtæki bæjarins
sagt upp yfirvinnu starfsmanna.
Unnið fyrir hið opinbera
Að sögn Helenu Karlsdóttur, for-
stöðumanns Vinnumálastofnunar á
Norðurlandi eystra, hefur töluverð
fjölgun orðið á atvinnuleysisskrá á
síðustu þremur vikum, sérstaklega á
Akureyri, og hún segir áberandi hve
mörgum karlmönnum hefur verið
sagt upp störfum. „Konur hafa alltaf
verið mun fleiri á atvinnuleysisskrá
en nú er munurinn orðinn lítill.“
Samkvæmt upplýsingum Að-
alsteins Baldurssonar, formanns
stéttarfélagsins Framsýnar í Þing-
eyjarsýslu, sagði fyrirtækið Fjör-
fiskur á Húsavík upp 13 starfs-
mönnum í vikunni og átta var sagt
upp hjá Jarðborunum, allir með lög-
heimili í Mývatnssveit. „Svo er hátt í
20 manna hópur, sem var ráðinn
tímabundið í sláturtíðinni, sem
gengur nú um atvinnulaus og er í leit
að vinnu,“ sagði hann. „Við skynjum
verulegan samdrátt um þessi mán-
aðamót. Ástandið hefur versnað
mjög hratt undanfarið.“
Á svæði Framsýnar hefur líka
borið á því að fólk sé beðið um að
minnka við sig vinnu eins og annars
staðar, t.d. á Akureyri.
Verkefnum á vegum hins opin-
bera verður haldið áfram en í sum-
um tilfellum verður ekki unnið eins
hratt og gert var ráð fyrir. „Við er-
um nokkurn veginn á áætlun með
allt, til dæmis verður haldið áfram
með Naustaskóla og þar byrjað að
kenna í ágúst á næsta ári eins og til
stóð. Við hægjum reyndar aðeins á
framkvæmdum við menningarhúsið
og íþrótta- og fimleikahúsið við
Giljaskóla,“ sagði Guðríður Friðriks-
dóttir, framkvæmdastjóri Fasteigna
Akureyrarbæjar í gær.
Menningarhúsið á Akureyri, Hof,
verður tekið í notkun í ársbyrjun
2010 í stað hausts 2009, að sögn Guð-
ríðar og fimleikahúsið örlítið síðar
en stóð til.
Úlfhildur Rögnvaldsdóttir, for-
maður Félags verslunar- og skrif-
stofufólks, segir að nokkrum fé-
lagsmönnum hafi verið sagt upp og
áberandi sé að bæði atvinnurek-
endur og félagsfólk spyrji um rétt-
indi sín þessa dagana.
Eftir Önnu Sigríði Einarsdóttur
annaei@mbl.is
ÞEIR farþegar sem fljúga með Icelandair í dag
munu verða varir við nokkrar breytingar er um
borð er komið. Ekki eingöngu er tónlistin íslensk
og áhöfnin í nýjum einkennisbúningum, heldur
hafa gömlu matarbakkarnir verið látnir víkja fyrir
sjö rétta matseðli sem farþegar geta nú keypt mat
af. Morgunblaðið og dagblöð, önnur en fríblöð, eru
sömuleiðis horfin af almenna farrýminu, þó þau
standi gestum á Saga Class enn til boða. Í staðinn
hættir flugfélagið að rukka fyrir afþreyingakerfi
vélanna.
„Þjónustukannanir hafa yfirleitt sýnt okkur að
það sem að skiptir mestu máli er skemmtikerfi,
verð og svo kemur maturinn þar á eftir,“ segir
Birkir Hólm Guðnason, framkvæmdastjóri Ice-
landair. Hann bætir við að í þeim flugvélum sem
afþreyingarkerfi eru um borð í eyði fólk jafnan
minni tíma í lestur og neyslu matar.
Breytingarnar séu enda til þess fallnar að
hækka þjónustustigið um borð. „Við viljum bæta
matinn, án þess þó að hækka verð flugmiða og
gefa farþegum þá val í leiðinni.“ Börnum mun eft-
ir sem áður standa frí máltíð til boða, auk þess
sem þau fá afhent póstkort til að lita sem starfs-
fólk flugvélanna mun síðan sjá um að koma í póst.
Sæti á ódýrara viðskiptafarrými sem byrjað var
að selja 1. október hafa þá mælst vel fyrir, enda
má búast við að dragi úr sætispöntunum á Saga
Class við núverandi efnahagsaðstæður.
Framkvæmdastjórum fækkað um helming
„Við fórum í harðar aðgerðir í vor og búum vel
að þeim nú, þó að skellurinn hafi óneitanlega verið
umtalsvert meiri en við bjuggumst við,“ segir
Birkir.
Skipulagi fyrirtækisins var breytt á fimmtudag
og eru framkvæmdastjórar nú þrír í stað sex áður
og sviðin sem þeir stýra eru sölu- og markaðssvið,
framleiðslusvið og fjármálasvið. Vetraráætlun
Icelandair hefur sömuleiðis verið minnkuð meira
en til stóð í upphafi og hefur nú í allt verið skorin
niður um 25%. Hefur þetta, að sögn Birkis, verið
gert með því að taka út veikar flugferðir, t.d. há-
degisflugferðir til Kaupmannahafnar og telur
hann þessar breytingar ekki hafa mikil áhrif á
farþega. Uppsagnir sé hins vegar reynt að forðast
eins og kostur sé. „Það sem við erum að reyna að
gera er að lækka kostnað án þess að það komi nið-
ur á fólki,“ segir hann og nefnir sem dæmi að 71
flugfreyja og flugþjónn hafi sýnt sig reiðubúin að
fara í hlutastarf eða taka launalaust leyfi um tíma
til að ekki þyrfti að segja upp fólki.
Blásið til sóknar erlendis
Þó að dregið hafi úr ferðum Íslendinga af land-
inu hefur ferðum erlendra ferðamanna hingað
fjölgað á sama tíma.
„Við breyttum um áherslur og reynum núna að
beina ferðamönnum til Íslands,“ segir Birkir og
kveður viðbrögðin sl. þrjár vikur hafi verið góð,
en einna mest hefur breskum ferðamönnum fjölg-
að.
Afþreyingarkerfi í stað matar og dagblaða
Um borð Aukið fótarými er með nýju sætunum,
enda hefur sætaröðunum verið fækkað um eina.
Í HNOTSKURN
» Hjá Icelandair búastmenn við að íslenskum
flugfarþegum fækki að með-
altali um 25-35% á næsta ári.
» Um 80-85% farþega Ice-landair yfir sumartímann
eru útlendingar.
» Forsvarsmenn fyrirtæk-isins gera því ráð fyrir að
geta í vor ráðið að nýju hluta
þess starfsfólks sem sagt var
upp í júní.
» Ekki er gert ráð fyrir aðáfangastöðum fækki í
flugáætlun sumarsins, en
ferðum kann hins vegar að
fækka nokkuð.
» Ekki stendur til aðhækka miðaverð á næst-
unni.
ENN er nóg að gera hjá byggingafyrirtækinu Tréverki á Dalvík. „Ég þarf
ekki að kvarta eins og er,“ sagði Björn Friðþjófsson, framkvæmdastjóri
fyrirtækisins við Morgunblaðið í gær. Tréverk vinnur nú að 2.300 fermetra
viðbyggingu við Háskólann á Akureyri, fyrirtækið er einnig með í bygg-
ingu menningarhús á Dalvík og er nýlega byrjað á íþróttahúsi fyrir Dalvík-
urbyggð. „Verklok við háskólann eru áætluð í júlí 2010 og íþróttahúsið í
ágúst það ár en menningarhúsið á að vera tilbúið á næsta ári,“ sagði Björn
í gær. „Það hafa engar breytingar verið boðaðar á þessum verkum.“ Alls
eru 35-40 manns í vinnu hjá Birni. „Við erum vel settir og vinnum enn okk-
ar 10 tíma á dag eins og verið hefur. Hér hefur engum verið sagt upp og
það væri frekar að við skoðuðum að bæta við mönnum. Það yrðu þó aldrei
margir,“ sagði Björn.
„Kvarta ekki eins og er“
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Algjör steypa Haldið verður áfram af krafti við byggingu Naustaskóla á Akureyri. Þar var verið að steypa í gær.
Fleiri uppsagnir
Áberandi hve mörgum körlum er sagt upp á Norðurlandi
þessa dagana Opinberum framkvæmdum haldið áfram
Eftir Sigtrygg Sigtryggsson
sisi@mbl.is
ENGIN ný gögn liggja fyrir um
ástand þorskstofnsins sem gefa Haf-
rannsóknastofnuninni tilefni til að
mæla með aukn-
ingu þorskkvót-
ans. Þetta segir
Jóhann Sigur-
jónsson, forstjóri
stofnunarinnar.
Vegna efnahags-
kreppunnar hefur
verið þrýst á Ein-
ar K. Guðfinnsson
sjávarútvegsráð-
herra að auka
þorskkvótann. Nú
síðast gerði Björgólfur Jóhannsson,
formaður LÍÚ, að tillögu sinni að
þorskkvótinn yrði aukinn um 30 þús-
und tonn á yfirstandandi fiskveiðiári,
úr 130 þúsund tonnum í 160 þúsund
tonn.
Sjávarútvegsráðherra hefur sagt
að engin ákvörðun verði tekin í þess-
um efnum nema að mjög vel athug-
uðu máli. Jóhann segir að aflamark
ársins sé í samræmi við langtíma-
stefnu um uppbyggingu þorskstofns-
ins og framkvæmd svokallaðrar 20%
aflareglu. Sú skoðun sérfræðinga
Hafrannsóknastofnunarinnar sé
óbreytt, að rétt sé að miða við afla-
regluna og þann niðurskurð í þorsk-
afla, sem ákveðinn var í fyrra. Það sé
markviss leið til þess að auka líkur á
að nýliðun þorskstofnsins aukist og
veiðistofninn eflist.
Árangri stefnt í hættu
Jóhann telur að árangri verði
stefnt í hættu með svo miklum afla og
athuganir sýni að langtímaáhrif slíkr-
ar aflaaukningar geti verið veruleg,
jafnvel þótt farið verði síðan eftir 20%
aflareglunni.
Jóhann segir að hrygningarstofn-
inn hafi verið að styrkjast þó lengri
tíma þurfi til að ná honum í þá stærð
og aldurssamsetningu að vaxandi lík-
ur verði á góðri nýliðun. Veiðistofn-
inn, þ.e. fjögurra ára fiskur og eldri,
sé þó enn slakur, og hann þurfi að
styrkjast. „Það þarf þolinmæði til
þess að ná tilætluðum árangri. Án
þeirra aðgerða sem efnt hefur verið
til er hins vegar ólíklegt að nýliðun
aukist og betri afli fáist á komandi ár-
um, enda árgangarnir eftir aldamótin
flestir slakir. Það verður fyrst og
fremst rakið til of þungrar sóknar um
of langt skeið og af þeim sökum hefur
þurft að draga úr afla,“ segir Jóhann.
Bíða þarf eftir marsralli
Svokölluðu haustralli Hafrann-
sóknastofnunarinnar lýkur í næstu
viku og hefst þá úrvinnsla úr gögnum
sem var aflað. Í ralli Hafró, vor og
haust, er fiskur veiddur á fyrirfram
ákveðnum svæðum og árangurinn
borinn saman milli ára. Haustrallið er
minna í sniðum en vorrall stofnunar-
innar, sem fram fer í mars á hverju
ári og hefur ekki gegnt eins miklu
hlutverki í úttektum stofnunarinnar á
þorski.
Þorskur er langlífur fiskur og
stofninn samsettur úr mörgum ár-
göngum sem þegar eru til margar
mælingar á. „Það þarf að verða afar
mikil breyting til hins betra í haust-
rallinu, svo það eitt og sér breyti okk-
ar ráðgjöf. Bíða þarf niðurstöðu úr
marsrallinu 2009 til að hægt sé að
endurmeta stærð stofnsins. Vitaskuld
er þó fylgst grannt með nýjustu gögn-
um,“ segir Jóhann Sigurjónsson.
Ekki tilefni til að
mæla með aukn-
ingu þorskkvótans
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Á sjó Þrýst hefur verið á sjávarútvegsráðherra að auka þorskkvótann.
Jóhann
Sigurjónsson