Sjómannablaðið Víkingur - 01.05.1940, Blaðsíða 2

hafsins'* — sjómennirnir — hafa flutt yfir
hættusvæðin til annara landa, og aldrei hefir
þjóðinni verið færður skýrar heim sanninn um
það, hvílíka meginstoð hún á í sjómannastétt
sinni og skipastól, heldur en einmitt á síðast-
liðnum vetri.
Veturinn sem leið, hefir hinsvegar verið oss
óhagstæður, að því leyti, að aflabrögð á ver-
tíðinni hafa verið með afbrigðum léleg í flest-
um verstöðvum landsins. Hlutur útgerðar-
manna og sjómanna og annara, sem að útvegn-
um vinna á þessum stöðum, er því ákaflega
rýr og sumstaðar sama sem enginn. Þá hefir
veturinn orðið þeim sjómönnum og öðrum, sem
undanfarið hafa haft sína aðal vetrarvinnu í
sambandi við saltfiskveiðar togaranna, æði
þungur í skauti, því þær veiðar féllu nú að
þessu sinni að heita má alveg niður. Eru það
aðallega Reykvíkingar og Hafnfirðingar, sem
hér eiga hlut að máli, og mun enginn lá þeim
þótt þeim, nú við komu sumarsins, sé fremur
kvíði í huga en fögnuður.
Frá því íslenzku sjómennirnir hófu það á-
hættusama starf, að flytja afurðir þjóðarinnar
yfir hættusvæðin til sölu í öðrum löndum, hefir
verið til þeirra litið með aðdáun og þeir rétti-
lega nefndir „hermenn þjóðarinnar“, „hetjur
hafsins" o. s. frv. Og þeim hefir verið sungið
lof við ýms tækifæri, bæði í ræðu og riti.
Ekki er að efa, að hjá öllum almenningi
muni hugur fylgja máli í lofsyrðunum í garð
sjómannanna. En þeirrar hugsunar verður ekki
varist, að nokkur vafi geti á því leikið, að svo
sé um alla. — Að minnsta kosti mun sjó-
mönnunum sjálfumfinnastreynslan vera sú, að
vissara sé fyrir þá, að taka lofinu með nokk-
urri varúð og trúa mátulega þeim blíðmælum,
að ekkert sé þeim of gott og það eigi allt fyrir
þá að gera.
Fyrir síðasta alþingi, sem starfaði í 70 daga
og lauk störfum síðasta vetrardag, lágu nokk-
ur mál, varðandi hagsmuni og öryggi sjó-
mannanna. Þetta þing hafði auðvitað mörg
önnur mál til meðferðar, og afgreiddi mörg
lög um ýms efni. Það ráðstafaði fé til vega-
gerða, brúabygginga, mæðiveikivarna, nýbýla-
bygginga, jarðræktarstyrkja, skálda og lista-
manna og samþykkti launauppbætur til opin-
berra starfsmanna o. s. frv. — en aðeins eitt
mál sjómannastéttarinnar (talstöðvarmálið)
var samþykkt. Hin voru ýmist látin daga uppi,
eins og frumvarpið um undanþágu stríðs-
áhættuþóknunarinnar frá skatti og útsvari og
vitamálafrumvarpið, eða þá drepin, eins og
frumvarpið um það, að sjómenn mættu verja
nokkrum krónum af kaupi sínu til kaupa á
heimilisnauðsynjum í erl. höfn, án þess að fá
til þess allra náðugast leyfi gjaldeyrisyfirvald-
anna. Og svo mikið var áhugaleysi þingsins
eða viljaleysi, nema hvorttveggja hafi verið,
— að því gafst aldrei stund í þá 70 daga, sem
það sat, til þess að afgreiða frumvarp, sem fyr-
ir því lá, um smávægilega breytingu á sjó-
mannalögunum. — Jafnvel það, að afgreiða
þetta smá mál, virðist þinginu hafa þótt of
mikið tillæti við sjómennina!
Það þarf því engan að furða á því, þó sjó-
mönnunum finnist þakkirnar, sem þeir fá hjá
þinginu fyrir veturinn æði nöturlegar og lítið
í samræmi við lofsyrðin, sem hafa verið Iátin
klingja þeim í eyrum við öll hugsanleg tæki-
fæi i að undanförnu.
Og það er von, að annað eins og þetta komi
il!a við sjómennina. Þeir eru veruleikans menn.
Lífið á sjónum hefir kennt þeim það, að allt er
undir því komið að vera, en ekki því, að sýnast,
og að ekkert er verra og hættulegra en blekk-
ingin í hverri mynd sem hún er. Lofsyrðin eru
þeim einskisvirði, ef ekki fylgja athafnir. —
Minna í orði en meira á borði, er reglan, sem
sjómaðurinn fylgir í starfi sínu, og eftir þeirri
reglu vill hann að aðrir breyti við hann.
Sjómennirnir hafa gert skyldu sína við þjóð-
ina og þeir eiga því skilyrðislausan rétt á því,
að þjóðin geri skyldu sína við þá. Og þeir munu
hér eftir sem hingað til, inna sitt starf af
hendi sem „hermenn þjóðarinnar“, en þeir
munu samtímis verða vel á verði um það, að
hagsmuna- og öryggismál þeirra verði ekki
eftirleiðis eins greipilega hundsuð af ráða-
mönnum þjóðarinnar og gert var á síðasta
þingi.
íslenzku sjómennirnir hafa nú, ef til vill
frekar en nokkru sinni áður, ástæðu til að
VÍKINGUR
2