Sjómannablaðið Víkingur - 01.05.1940, Page 4

Ný veraldarsaga er að skapast, með ófyrir.
sjáanlegum afleiðingum.
Við skulum nú fá okkur far með „Járn-
brautinni“ og skygnast inn á ófriðarsvæðið.
Al-ljósa hlutlaust skip er að nóttu til ágæt-
ur skotspónn fyrir kafbát í fyrirsátri. Á tím-
um eins og þessum er rökkrið geigvænlegt, af
því að enginn veit hvað bíður manns þar. Ekki
er maður kominn langt á leið, þegar allt í
einu er brugðið upp tíðum ijósglömpum úti í
myrkrinu. Einhver sem felur sig þar út í skugg-
anum, óskar eftir að fá að komast í samband.
Loftskeytamaðurinn, sem kannski var að
festa blundinn, er rifinn upp til að tala við
friðarspillirinn.
Ljósglamparnir kljúfa myrkrið. Það er
skiftst á spurningum og svörum. Óþekkta
skípið færist nær, það sést grilla í það, og
fallbyssur þess sjást gína við hinn stjörnu-
bjarta himinn. Brezka Ijónið sefur ekki, þótt
það láti lítið fara fyrir sér. Það vill vita á
hvaða ferðalagi við erum og hvað við höfum
innanborðs. í fyrsta skifti sem við hittum
brezkt herskip eftir að ófriðurinn brauzt út,
elti það okkur alla nóttina og þegar birta tók
komu dátarnir róandi yfir með alvæpni og
björgunarbelti um sig miðja. Nú höfðu þeir
ekki svo mikið við, þegar leyst hafði verið úr
spurningum þeirra drógu þeir sig í hlé og
hurfu í myrkrið.
Fjórum sinnum kemur þetta sama fyrir á út-
leiðinni, að skipið er stöðvað og við spurðir
spjörunum úr. Með flöggum á daginn, ljós-
merkjum á nóttunni. í fimmta skiftið er það
flugvél, sem stingur sér niður úr skýjunum og
steypir sér yfir skipið. Þrisvar sinnum hefir
hún sig aftur á loft og endurtekur sama leik-
inn. En þessari flugvél er ekkert illt í hug, en
um leið og hún nærri ber möstrin með vængj-
unum, gefur hún til kynna, hvað vopnlaust
skip er varnarlaust fyrir slíkum fugli.
Einu sinni gellur eimpípan við, öllum að ó-
vörum. Hvert ,,stuðið“ rekur annað. Óhugur
augnabliksins læsir sig inn í meðvitund skips-
hafnarinnar. Þetta er merkið um að skunda
að björgunarbátunum. Úr öllum áttum koma
menn hlaupandi með björgunarbeltin í hend-
inni. Sumir beint úr rúmum sínum, aðrir frá
VÍKINGUR
vinnu sinní, neðan úr vélarrúmi, búrí og eld-
húsi, léttklæddir þaðan úr hitanum. Allir
hlaupa að sínum stað við bátana, nema skip-
stjórinn, sem stendur kyr á stjórnpalli, og
loftskeytamaðurinn sem bíður í klefa sínum
eftir fyrirskipun, með tækin í gangi. Svo kem-
ui skipstjórinn með klukkuna í hendinni og
tilkynnir að þetta hafi aðeins verið æfing.
Tvær mínútur hefir skipshöfnin þurft til að
komast á sinn stað við bátana. Lengri tíma
þurfti hún ekki til að athafna sig.
Hið mikla lán, sem það sem af er ,hefir fylgt
ísl. skipunum á hættusvæðinu, hefir stælt
marga uppí aðvanmeta hættuna, halda að hún
sé ekki svo mikil. iJafnvel menn sem fyrstu
kærðu sig ekkert um að leggja sig í hættu,
eru aftur farnir að gefa kost á sér til að sigla.
Sjómönnunum á hættusvæðinu finnst, að þeir
menn í landi, sem nú öfunda útgerðarmenn og
sjómenn af þénustunni og áhættupeningun-
um, ættu að bíða með það þangað til þeír sjá
hversu fengsælt þeim verður það. Verði um
betri afkomu að ræða, þá fá þeir sem þurfa.
Velgengnin verður einnig að standa eitthvað
og engin óhöpp að koma fyrir, til þess að hægt
sé að koma völtum fjárhag á réttan kjöl og
bæta sjómönnunum upp undanfarin hallæris-
ár.
En íslenzku skipin hafa þó ekki komist al-
veg hjá því að verða vör við hættuna. Önnur
skip hafa sprungið upp fyrir framan þau og
aftan, íslenzk skip hafa oft orðið að snúa frá
tundurduflum, og íslenzk skipshöfn hefir orð-
ið að flýja í björgunarbátana, en kafbáturinn
verið rekinn á flótta, áður en hann hafði tíma
ti! að granda skipinu, og stundum hefir ekkert
annað en snarræði bjargað skipum og mönn-
um frá eyðileggingunni.
Sjómennirnir eru ekki illgjarnir, þeir eru
ekki einu sinni öfundssjúkir. Þeir gleðjast yfir
hverjum þeim sem vegnar vel, sérstaklega ef
hann hefir til þess unnið. Þó er það nú svo,
að þeir gætu vel horft á manninn, sem í þinginu
talaði um ,,hræðslupeninga“ sjómannanna,
teymdan niður endilangt tundurduflasvæðið,
til að vita hvort honum vorkenndist ekki, auð-
vitað mætti hann eiga völ á þeim björgunar-
möguleikum sem þar eru fyrir hendi.
4