Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.1941, Blaðsíða 12

sem koma til löndunar eftir kl. 24 þ. 4. sept.,
fá ekki leyfi verksmiðjustjórnarinnar til þess
að hefja nýja veiðiför og verða þar með af
þeirri veiði, sem þau hefðu getað náð tvo síð-
ustu sólarhringana, af þeim tíma, sem stjórn
síldarvei'ksmiðjanna hafði ákveðið að taka á
móti bræðslusíld.
Það hefði tvímælalaust verið nægjanlegt
fyrir verksmiðjustjórnina að birta aðeins fyrri
helming framangreindrar tilkynningar , með
því hefði hún gert öllum samningsskipum
verksmiðjunnar sömu skil. Það dylst engum
að með þeim ákvæðum er fram koma í seinni
hluta tilkynningarinnar er framið freklegt
misrétti á þeim skipum, sem ekki voru lcomin
til löndunar fyrir kl. 24, 4 sept., þar sem þeim
er bægt frá því, að notfæra sér til veiða þann
tíma, sem ákveðið var að verksmiðjurnar
tækju á móti bræðslusíld.
Benda má á, að í framkvæmd var fyrirmæl-
am tilkynningarinnar ekki fylgt, þar sem
nokkur skip, er luku löndun árd. fimtud. 5.
sept. var af framkvæmdastjóra verksm. leyft
að hefja nýja veiðiför.
Þannig er þá samræmið milli fyrirmæla og
framkvæmda hjá Síldarverksmiðjum ríkís-
ins. Annað dæmi skal hér til fært. Árum sam-
an hefur stjórn Síldarverksmiðja riksins gefið
út ákveðin fyrirmæli um tilhögun á löndun,
þar segir m. a.: „Samningsbundin skip skulu
losuð í þeirri röð, sem þau tilkynna komu sína
að bryggjum verksmiðjanna“.
Fyrirmæli þessi hafa aldrei verið haldin til
fulls, og því framið freklegt misrétti á við-
skiptavinum verksmiðjanna.
Síðastliðið sumar kom áminnst misrétti að-
allega fram í því, sem við kom löndun úr þeim
stærðarflokki skipa er tvílembingar nefnast;
þeim hefur frá fyrstu tíð verið liðið að senda
þann bátinn, sem ekki er með nótabrúkið, í
höfn til losunar, og jafnhliða hefur hann
(dilkurinn) tryggt þeim bátnum, sem er með
nótabrúkið sama löndunarpláss og sér, svo
framarlega, sem hann er kominn það tíman-
lega í höfn, að hann geti tekið við löndunar-
plássinu um leið og hann (dilkurinn) fer úr
því. Það gildir alveg einu, hversu mörg skip
hafa komið til löndunar á þeim tíma, sem leið
á milli innkomu téðra báta; seinni báturinn
fer fram fyrir þau öll. Hvað veldur því, að
fyrirmælum verksmiðjustjórnarinnar um jafn-
rétti í löndun, hefur eigi verið fylgt?
Sterkar líkur benda til þess, að þetta fyrir-
komulag sé á komið fyrir atbeina þeirra
manna í stjórn Síldarverksm. ríkisins, sem
tekið hafa að sér sem aukastörf framkvæmda-
stjórn tvílembinganna yfir síldveiðitímann
gegn ákveðnu hundraðsgjaldi af brúttó veiði
þeirra. Þeir, sem mæla með þessum fríðindum
tvílembinganna segja, að þetta sé aðallega
gert vegna þess, hvað þeir séu litlir og taki
lítið. Á s.l. sumri voru margir þeir bátar, er
voru tveir um nót, það stórir, að á þá var látið
til samans 7—9 hundruð mál. Benda má á
þessu til samanburðar, að mörg þeirra mótor-
skipa, sem voru ein um nót í sumar, gátu ekki
tekið nema 5—7 mál. Fleira mætti til nefna,
sem misrétti veldur meðal viskiptavina Síld-
arverksmiðja ríkisins, en hér skal staðar num-
ið að sinni.
Þess hefur þegar verið getið, að síldveiði-
tímabilið tók að þessu sinni yfir 10 vikna tíma.
Löndunartafir ásamt fyrirskipuðum veiði-
stöðvunum varð hjá mörgum þeim skipum, er
samninga höfðu við Síldarverksm. ríkisins, 4
—5 vikur, nokkru minni munu þær hafa orðið
hjá öðrum verksmiðjum.
Sú staðreynd, að síldveiðiskipin hafa orðið
að liggja í höfnum vikum saman með full-
fermi síldar, meðan gnægð síldar er á veiði-
svæðinu, bendir ótvírætt á það, að hér sé um
mikið veiðitap að ræða hjá síldveiðiflota
landsmanna. Veiðitap þetta mun hér eigi í
tölum talið, en efalaust nemur það mörgum
milljónum króna.
Þaðer því miður engin nýlunda, að síldveiði-
floti landsm. þurfi að bíða eftir löndun. Lönd-
unarstöðvanir hafa endurtekið sig árlega all-
an síðasta áratug og jafnan verið tilfinnan-
legastar hjá Síldarverksm. ríkisins, sem eru
stærstar og hafa forystu í bræðslusíldar-
rekstrinum undir yfirstjórn ríkisstjórnarinn-
ar. Stjórn Síldarverksm. ríkisins er og hefur
verið aðalráðunautur ríkisstjórnar í því, sem
snýr að auknum afköstum bræðslusíldar-verk-
smiðjanna hér á landi. Síldarútvegsmenn og
VÍKINGUR
12