Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.1946, Side 16

horfið í sandinn. En fyrir skömmu blés sand-
inn .svo burt, að sást á aðra hlið skipsins. Sagð-
ist Helgi hafa tálgað í það og ekki orðið var
við neinn fúa. Sandurinn geymir svona vel.
Á heimleiðinni benti Helgi mér á staðinn, þar
sem lík ensku sjómannanna þriggja fundust í
fyrra vetur. Þeir urðu örmagna og lögðust fyr-
ir til að deyja. Tveir þeirra voru saman, höfðu
lagzt utan í sandhól. Það voru ungir menn, véla-
menn eftir fötum þeirra að dæma. Sá þriðji
átti ekki ýkjalangt eftir að komast heim að
Sléttabóli, sem er næsti bær (um 14 km. frá
ströndinni) og sá eini, sem um er að ræða á
þessum slóðum þangað til kemur að Fossi. Þessi
þriðji var að sögn skipstjóranna bátsmaður,
feitlaginn, roskinn maður.
Á leiðinni var ég að reyna að setja mig í spor
þessara manna, þrammandi alla þessa óraleið,
líklega í háum gúmmístígvélum, blautir og
hraktir, — og ís alls staðar undir vatninu, því
að frostlaust var, — hafandi ekkert við að
styðjast nema að stefna á fjöllin, ef þeir þá
hafa séð þau.
Daginn eftir átti bíllinn að flytja grjót niður
í fjöru til að nota stöplana, því að ekki veitti
af að spara sementið. Var ætlunin, að hann færi
fleiri ferðir þennan dag. En rigning var og
súld. og hefur bílstjórinn víst misst s.iónar af
vegvísunum. bví að hann fór út af réttri leið
með beim afleiðingum. að bíllinn fór á kaf í
sandblevtu. Varð bílstjórinn að fara gangandi
niður á fjöru að fá menn til hjálpar. Fóru þeir
með ýmsar tilfæringar, svo sem tré og „tékka“.
urðu að fleygja öllu grjótinu af bílnum, en hann
hafðist upp úr með miklum erfiðismunum og
kom að Fossi seint um kveldið. Má af þessu
ráða nokkuð í, við hve mikla örðugleika er að
etja þarna um allar framkvæmdir.
Ég var þarna á ferð á albezta tíma ársins og
fannst mikið til um allt. en hugsið ykkur, þið,
sem þessar línur kunnið að lesa, erlenda menn,
sem ekkert þekkja til staðhátta, standa þarna
á auðninni, rennvota frá hvirfli til ilja, ef til
vill í hörkufrosti um hávetur. Því að oft kom-
ast menn lifandi í land, ef þeir bíða eftir út-
fallinu. Þegar svo upp á sandinn kemur, lenda
þeir í vötnum og sandbleytum, eða þeir frjósa
í hel.
Slysavarnafélagið og kvennadeildir þess hafa
þegar látið reisa þarna mörg skipbrotsmanna-
skýli. Þar á að hafa þurr föt og matvæli, einnig
leiðarvísa á ýmsum tungumálum og leiðbein-
ingar um, hvernig menn skuli haga sér til að
láta vita af sér o. fl. Þetta mikla og göfuga
starf Slysavarnafélagsins verður seint fullþakk-
að, og má þá ekki gleyma kvennadeildum þess,
sem hafa látið þessi mál mjög til sín taka og
BD
gefið heil skýli fullsmíðuð. Slysavarna,félagið
vinnur að því, að slík skipbrotsmannaskýli verði
reist sem víðast á ströndum landsins, en þó
fyrst og fremst á hinni hættulegu og óbyggðu
suðurströnd, þar sem skipsströndin hafa verið
hvað tíðust. Þess er því óskandi, að félagið
komi þessum, sem og öðrum fyrirætlunum sín-
um í framkvæmd, sjófarendum til blessunar og
þjóð vorri til sóma.
Bíreddur er sjóinn snerta og fiskóveiðar
1. Ekki má telja stjörnurnar, því þá farast
jafnmörg skip og stjörnurnar, sem taldar voru.
2. Ekki má kasta lús í sjóinn. Þá kemur haf-
rót og týnast mörg skip.
3. Ekki má blístra á sjó- Þá gerir manndráps-
veður.
4. Ekki má kveða þessa vísu á sjó:
Komdu, og hvesstu, Kári minn,
komdu versta með garðinn,
svo að flestir fái um sinn,
fyrðar beztu landtökin,
því að þá gerir afskapaveður.
5. Ekki má ráða reyðarfiski bana. Það er
stakasta ólánsmerki. Elnu sinni lentu sjómenn
í illfiskavöðu, en það vildi þeim til lífs, að reyð-
arfiskar komu þeim til hjálpar og bældu ill-
hvelin undir sig, svo þeir gátu komizt undan.
Um leið og þeir héldu burt, kastaði einn skip-
verja steini til eins reyðarfisksins, og lenti
hann í blástursholunni á honum. Þá gat hvalur-
inn ekki andað og sprakk skömmu seinna, en
maðurinn varð ólánsmaður alla ævi eftir þetta.
6. Ekki má hámeri sjá alla skipverja á skipi
því, sem hún er dregin á, því þá er einhver feig-
ur á skipinu- Það er því siður sjómanna, að
minnsta kosti í Fljótum nyrðra, að stinga úr
henni augun, áður en hún er innbyrt.
7. Þá er fiskár fyrir höndum, þegar mikið af
haftyrðlum sézt upp við land.
8. Það þótti gott ráð við sjósótt að gleypa lif-
anid smásilunga.
9. Þegar írauðar rákir eru í hákarlsvöðvum,
halda menn að það sé viss passi, að hann hafi
etið mann. Stundum eru líka rauðleitar tætlur í
ýsuvöðvum, og halda menn þá líka, að hún hafi
etið mannakjöt.
10. Hegraklær voru taldar hafa mikla nátt-
úru. Ef sjómenn hafa hegraskó undir ilinni,
þegar þeir róa, þá stingur klóin þegar fiskur
er undir.
11. Það er við sjósótt, að skera grassvörð úr
kirkjugarði og láta í skó sína áður en á sjó er
farið. (Þjóðsögur).
V í K I N G U R