Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1949, Blaðsíða 2

ferðum við slíka vinnu. Þegar þetta er komið
í kring, eru líkur til að verkið fari að ganga
mun betur en nú er. Mér er kunnugt um, að
vinna við viðgerðir skipa hér er ótrúlega dýr.
Ég hefi í nokkur ár fylgst með viðgerðum á
skipum þeim, sem ég hefi siglt með, og sumir
þeir reikningar eru svo ótrúlega háir, að menn
rekur í rogastanz, að þetta skuli vera nauðsyn-
legt. Ég get vel trúað, að skipaviðgerðarsmiðj-
ur þurfi að græða, en það ætti að duga núna
fyrst á meðan að þjóðin er að byggja upp sjálf-
stæði sitt, að fyrirtækin bæru sig. Það stendur
t. d. oft á þessum reikningum, ,,mest unnið í
nætur- og eftirvinnu". Liggur virkilega svona
mikið á? Getum við ekki í mörgum tilfellum
látið okkur nægja að vinna í dagvinnu í landi
eða við land? Því verður hins vegar ekki við
komið á sjónum. En álagning á allar viðgerðir
á skipum og veiðarfærum þarf að lækka til
muna.
Innkaup veiðarfæra og annað, er til útgerðar
þarf, á að vera í höndum útgerðarmanna sjálfra.
Engin útgerð getur borið sig með því, að vera
ávallt að kaupa dýr tæki, sem oft mætti kom-
ast hjá. Það þarf t. d. að gæta meira hófs í
því, að dæma nótabáta og nætur ónothæf til
notkunar við veiðar. Þótt menn séu ekki ávallt
j afnheppnir, má ekki kenna veiðarfærunum allt.
Menn ættu að líta meira til nágrannaþjóðanna
í þessu efni, svo sem Norðmanna, Dana og Svía,
sjá og læra af þeim hve vel þeir ganga um
veiðiskip sín, hve vel og hreinlega þau eru hirt,
enda oftast eigendurnir sjálfir á þeim, og þá
minna skrifstofuhald og kostnaður í landi en
hjá oss. Þar eru menn að fegra það, sem er
þeirra eigið heimili mestan hluta ævinnar.
Öllum sjómönnum verður að þykja vænt um
skipin sín, þau eiga að vera eins og hluti af
þeim sjálfum, þá mun þeim ganga miklu betur
allt, sem þeir taka sér fyrir hendur.
Þá verða allir útgerðarmenn að gera sér það
ljóst, eins og líka aðrar stéttir þjóðfélagsins,
að þjóðin er ekki til fyrir neinn einstakan, held-
ur eru allir sömu skyldum háðir við heildina.
Allir eiga að haldast í hendur og vinna þjóð
sinni gagn. Enginn getur gert kröfur, sem fara
í bág við heilbrigða hugsun. En uppbætur eða
niðurgreiðslur til aðalatvinnuvega landsmanna,
geta ekki haldið áfram til lengdar, ef að sjálf-
stæði þjóðarinnar á að haldast.
Slíkar aðferðir eru ekkert annað en að velta
byrðunum yfir á launafólkið í landinu. Þeir,
sem styðja að slíku, eru að skapa jarðveg fyrir
hrun og byltingu í landinu. En einmitt verka-
lýður í öllum stéttum og menntamenn eru ein-
hverjar nauðsynlegustu stéttir allra þjóðfélaga.
Hvar stæðu þjóðirnar án menntunar og vinnu?
Enginn skyldi skilja orð mín svo, að aðrar at-
vinnustéttir þjóðfélagsins séu ekki einnig nauð-
synlegar, en misjafnlega þó, og óþarflega mann-
margar, með dýrum skrifstofubáknum og for-
stjórum, fulltrúum og ættingjum, sem helzt
virðast lifa af því að láta aðra vinna fyrir
sig. Það fer að verða hálfgert öfugmæli í voru
landi, að tala um frjálsa samkeppni í atvinnu-
málum þjóðarinnar, það væri sönnu nær, að
tala um sérréttindi til þess að kalla sjálfa sig
framleiðendur og taka rífleg, trygg laun fyrir,
en láta ríkið, þ. e. fjöldann, taka áhættuna.
Það er orðið svo mikið í kringum þessi út-
gerðarmál okkar, stórar skrifstofur og mörg
ráð, sem allt kostar offjár. Þar mætti einnig
spara. Góðu heilli hafa margir útgerðarmenn
grætt vel á undanförnum árum, og þótt útgerð-
in ekki beri sig í eitt eða tvö ár, verða þeir
að taka á sig þá áhættu, að eignir þeirra gangi
saman að nýju. En það verður að gera allt til
þess að atvinnuvegirnir beri sig, sem skynsemin
mælir með að miði til þjóðarheilla. Þótt nokkur
stríðsgróðafyrirbrigði hverfi, gerir það ekkert
til, ef hið þjóðholla er eftir. Enginn á kröfu
til þess að vera alltaf sólarmegin, þegar aðrir,
jafnvel heilar þjóðir, eru í skugganum.
Þeir, sem halda, að þeir séu sjálfkjörnir jarl-
ar, hafa oft orðið ofjarlar þjóðanna og leitt
þær í glötun. Ekkert slíkt má henda okkar þjóð.
Útilokun sérhagsmuna, sameining allra til þess
að horfast í augu við staðreyndirnar, er það
bjarg, sem byggja verður á. En í þessu efni hef-
ur þjóðin nú látið teyma sig á glapstigu, sem
hverfa verður frá áður en það verður um seinan.
£fnœtki
Vínverzlunin í Nýborg hefur lengi verið aðalútsala
Áfengisverzlunar ríkisins.
Þegar mest ös hefur verið í búðinni, hafa afgreiðslu-
mennirnir látið peningana í hillu í búðinni og talið þá
svo saman, þegar búið var að loka að kvöldi.
Þetta hafði núverandi fjármálaráðherra, Jóhann Þ.
Jósepsson, frétt og þótti ógætilega farið með peningana.
Hann kemur eitt sinn inn í vínverzlunina og segir
með nokkrum valdsmannssvip:
„Mér er sagt, að þið farið nokkuð ógætilega með
peninga hérna fyrir innan búðarborðið“.
Ólafur Sveinsson útsölustjóri verður fyrir svörum
og segir:
„Mér hefur nú alltaf fundizt, að þeir færu ógætilegar
með peninga, sem eru fyrir utan borðið“.
íslenzlc fyndni.
2
V I K I N □ U R