Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1949, Blaðsíða 19
bréf nefndarinnar frá 16. jan. svohljóðandi:
„Erindi yðar um kr. 50.000,00 styrk til
þess að reyna nýja fiskveiðiaðferð með raf-
straumum, var ítarlega rætt á fundi stjórn-
ar Fiskimálasjóðs 12. þ. m. Stjórnin hafði
leitað álits nokkurra manna um veiðiaðferð
yðar, en þar eð álit þeirra var neikvætt,
taldi sjóðstjórnin sér ekki fært að sinna
beiðni yðar að svo komnu máli. Hins vegar
hefur sjóðstjórnin áhuga fyrir því að fylgj-
ast með ef eitthvað nýtt kæmi fram í máli
þessu“.
Sama daginn og ég fékk þetta bréf nefnd-
arinnar, barst mér upp í hendurnar úrklippa
úr amerísku tímariti, sem einhver ónafngreind-
ur kunningi minn hafði sent mér. f tímariti
þessu var grein um fiskgirðingar með rafmagni
og fylgdu með myndir, þar sem sýnt var hvernig
rafmagnsgirðingarnar lágu yfir allbreitt vatn.
Var þetta hið fyrsta er ég hafði séð um notkun
rafmagnsgirðinga til afkróunar fiski. Ég skrif-
aði þegar höfundi þessarra fiskigirðinga bréf
og fékk fljótlega frá honum svar og upplýs-
ingar. Jafnframt sendi ég Fiskimálanefnd svo-
hljóðandi upplýsingar um þetta mál:
„Ég viðurkenni móttöku bréfs yðar dag-
sett 16. jan. 1948, um tilraunir til að girða
af fiskveiðasvæði með rafmagni.
Sama dag barst mér úrklippa úr amer-
ísku blaði, sem einhver hefur sent mér.
Segir þar frá notkun rafmagns til að
girða fyrir fisk í vötnum og fylgja tvær
ljósmyndir. Sýnir önnur myndanna alllanga
rafmagnsgirðingu, sem þegar er í notkun.
Af þessum upplýsingum ætti að mega
ráða, að hér er um raunverulega mögu-
leika til fiskveiða að ræða, a. m. k. í straum-
vötnum og vötnum, og ef til vill í sjó.
Tel ég mjög miður farið, ef hæstvirt
fiskimálanefnd vill ekki endurskoða afstöðu
sína til þessa máls og fela beztu aðilum að
framkvæma, þótt ekki væri nema lítilshátt-
ar tilraun, eftir að hafa fengið þessar við-
bótarupplýsingar.
Ég hefi þegar gert ráðstafanir til að afla
nánari upplýsinga frá U.S.A. um fyrirkomu-
lag þar, sem ég mun að sjálfsögðu láta
nefndinni í té, ef hún óskar þess“.
Við bréfi þessu barst mér ekki neitt svar.
Félag það í Bandaríkjunum, sem selur raf-
magnsgirðingarnar heitir Electric Fish Screen
Company, og er í Kaliforníu, en Westinghouse
smíðar tækin og má vísa til Machinery Elec-
trification, News Letter, Letter No. 42 Dec-
ember 10 1947, þar sem Westinghouse gerir
grein fyrir Burkey rafmagnsnetinu.
I greinargerð Westinghouse segir m. a. í
þýðingu:
„Rafmagnsgirðingin er gerð til þess að
stjórna fiskigöngum og hreyfingu fiska, rækja,
krabba, ála o. s. frv. Hún stíflar ekki vatns-
rennsli né skaðar fiskinn eins og oft á sér stað
með venjuleg net.
Westinghouse elektrón rafallinn framleiðir
períódisk straumhlaup eða straumskot gegnum
elektróðukerfið, eða rafmagnsgirðinguna, sem
hangir fyrir því svæði, sem loka á fyrir fisk-
inum.
Þetta framleiðir rafsvið, sem gefur fiskin-
um, sem inn í það leitar, rafmagsslag. Raf-
magnsslag þetta verður þeim mun sterkara sem
nær er komið elektróðunum — eða rafmagns-
girðingunni“.
„Rafmagnsgirðinguna má nota til að smala
saman fiski í vötnum með því að festa raf-
magnsgirðinguna á báta og draga hana áfram
með hægri ferð.
Pennsylvaniuríkið (Board of Fish Cominiss-
ioners, Belleforte, P. a. notar til dæmis þessa
smölunaraðferð til þess að reka fisk inn á viss
svæði í Pymatuming vatninu.
Algengasta notkun rafmagnsgirðingarinnar
er að öðru leyti að:
1) Króa fisk í vötnum og vatnsuppistöðum.
2) Skilja fisk eftir stærðum og tegundum
í fiskiuppeldisstöðvum.
3) Verja fisk fyrir vatnssnákum og rán-
fiskum.
4) Verja baðgesti fyrir hákörlum og öðr-
um hættulegum sjávardýrum.
5) Halda fiski og smádýrum frá því að ber-
ast í drykkjarvatnskerfi.
6) Halda fiski frá því að berast inn á vatns-
túrbínur rafstöðva.
7) Halda rækjum frá því að leita frá upp-
eldisstöðvum.
8) Gæta ála.
Eins og fram kemur af ummælum Westing-
house verksmiðjanna er hægt að smala fiski
saman og reka hann með báti sem dregur á
eftir sér eins konar rafmagnstroll. Og það er
hægt að setja upp eins konar rafmagnsréttir
utan um fiskinn þannig að hann getur sig ekki
úr þeim hrært.
Þetta er einmitt það sem ég lét mér detta
í hug árið 1937 og gerði tilraun með 1938.
Mér hefur nú enn borizt upp í hendurnar
sérprentun um tilraunir, sem gerðar voru árið
1942 af eftirmanni Prófessor Van Deurs, Mog-
ens Jul, sem er núverandi forstöðumaður dönsku
fiskirannsóknarstofnunarinnar ásamt C. V.
Otterström og Frode Bramsnæs.
V í K I N G U R 19
L