Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1949, Blaðsíða 25

Hefur stundaö sjóinn í 56 ár:
Guðmundur Valdimar Jónsson
T-----------------------------------------
/ desemhermánuði s.l. liéldu hátlðlegt gullhrúðlcaup sitt hjónin Kristín Magnús-
dóttir og Guðmundur Valdimar Jónsson á Bíldudal. Víkingnum var það kunnugt, að
Guðmundur Valdimar var um langt skeið stýrimaður og skipstjóri við ágætan orðstír,
og fór þess því á leit, að hann segði dálítið frá því, sem á dagana hefur drifið.
Brást Guðmundur vel við og kemur hér nú yfirlit um ævi hans og störf. Síðar má
vænta þess, að Víkingur geti flutt frásagnir þessa mæta manns af sjómannslífinu,
cn af þeim vettvangi hefur hann vafalaust
að segja. — Ritstj.
Ég, Guðmundur Valdimar Jónsson, er fæddur 20.
október 1875, að Hofi í Dýrafirði. Foreldrar mínir
voru Jón Olafsson, Jónssonar bónda á Auðkúlu í Arn-
arfirði og Kristín Guðmundsdóttir, Halldórssonar, bónda
Meðaldal í Dýrafirði.
Eins og hálfs árs gamall fluttist cg með foreldrum
mínum að Tjaldanesi í Arnarfirði, en þriggja ára var
ég tekinn til fósturs af hjónunum Gísla Oddssyni 'og
Guðrúnu konu hans, er bjuggu þá í Lokinhömrum.
Þar ólst ég upp til tuttugu ára aldurs, þá fluttu þau
til Akureyja á Breiðafirði.
Ég byrjaði ungur að fara á sjó, eins og það var
kallað í gam’a daga; fóstri minn, Gísli Oddsson, hélt
ætíð uppi sumarróðrum milli vertíða vor og haust, og
stundaði þá oftast sjálfur, hafði með sér fullorðinn
mann og mig þann þriðja. Veiðarfæri voru handfæri
og haukalóð og fiskaðist oft mikið af lúðu og skötu.
í Lokinhömrum var mannmargt, tíðast nær 30 mahns
í heimili, og þurfti þess vegna að afla matar daglega.
Eg var 10 ára er ég byrjaði þessa sumarróðra með
fóstra mínum. Strax eftir fermingu fór ég til sjós,
eins og það var kallað, stundaði þilskipasjómennsku
upp frá því, komst fljótt að stýrimannsstarfi, og hefði
sennilega orðið fljótt skipstjóri, máske of fljótt, en
ég hafði ekki aflað mér skipstjóraréttinda. Ég sá mér
það ekki fært, ég var kvongaður og eignaðist börnin
ótt, en efnahagurinn mjög svo þröngur.
En Pétur J. Thorsteinsson ■og Hannes B. Stephensen,
sem þá voru ráðamenn á Bíldudal, sóttu um undan-
þágu handa mér og var þeim gefinn kostur á að und-
anþágan fengist, ef ég færi í Stýrimannaskólann, lærði
frumatriði stýrimannafræðinnar, að hagnýta áttavita
og kort, og kynni höfuðatriði siglingareglanna.
Með umsókninni um skólavist handa mér, voru send
cinhver hin beztu meðmæli er nokkurn tíma hafa send
verið, mörgum sinnum betri en ég átti skilið. Skóla-
frá ýmsu athyglisverðu og eftirminnilegu
----------------------------------------i
vistin fékkst, þótt ég kæmi ekki í skólann fyrr en
seint í nóvember, þvi haustvertiðina mátti ég ekki missa.
Ég vildi allt til vinna. Við hjónin tókum upp egg og
hreiður að mestu leyti og fluttum til Reykjavikur, mig
minnir að ég kæmi í skólann 18. nóvember, og var ég
settur í miðdeild. Skólinn byrjaði venjulega 1. október,
en þar sem ég kom svona seint, þá varð ég utanveltu.
þar sem ég gat ekki fylgst með neinum. Það var mér
mjög óþægilegt, enda stóð hnífurinn fastur í kúnni.
Ég komst ekkert áfram.
Guðmundur Kristjánsson frá Meðaldal var kennari
við skólann. Ég bað hann að taka mig í tíma á kvöld-
in; hann sagðist hafa svo marga pilta i tíma, að sér
væri ómögulegt að bæta mér við, hann vísaði mér til
manns, sem ég mundi geta fengið tilsögn hjá. Það var
Ottó Þorláksson skipstjóri. Hann tók mig í tíma og
reyndist mér sem bezti bróðir. Honum á ég það mest
og bezt að þakká, sem ég gat numið. Ljúfmennið Páll
Halldórsson var þá skólastjóri. Ég er sannfærður um,
að honum hafa brugðizt vonir um mig, ég reyndist
ekki annar eins gáfunnar garpur og meðmæli þau, er
með mér voru send, gáfu tilefpi til að ætla.
Af skólanum fór ég 12. febrúar, jafnt og þeir, sem
fóru og ætluðu ekki að ganga undir próf það skólaár,
og var því hlutur minn frekar lítill. Ég reiknaði tvisvar
frumatriðin og lauk við þriðju aðferð í korti. Með
þetta veganesti, þótt lítið sé, hefi ég duflað á öldum
hafsins. Ég hefi stundum hugsað um það, hvort mér
mundi hafa farnazt betur formennskan ef ég hefði
verið próflærður, og hefi ég komizt að þeirri niður-
stöðu. Ef ég hefði þar fyrir ekki vanrækt að einbeita
athygli og eftirtekt að smáu sem stóru, þá hefði meiri
lærdómur verið mér ávinningur.
Kona mín, Kristín Magnúsdóttir, er fædd 17. ágúst
1879 á Sellátrum í Tálknafirði. Faðir hennar var
Magnús Kristjánsson skipstjóri, móðir Sigrún Olafs-
V I K I N G U R
25