Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.1981, Page 25
Benedikt Alfonsson:
Tækninýjungar
Litaskjár í stað
pappírs.
Er bergmálsdýptarmælar komu
fyrst fram, voru þeir aðeins tæki til
að mæla dýpið. Fljótlega kom í
ljós að fleira gaf endurvarp (berg-
mál) en botninn einn. Meðan svo-
nefndir neistamælar voru við lýði
var erfitt að gera sér grein fyrir
hvað þetta var. Með tilkomu
pappírsmælanna mátti sjá meira
og minna dökka punkta eða svæði
fyrir ofan botninn. Þetta voru
kallaðar lóðningar. í flestum til-
vikum voru lóðningarnar endur-
vörp frá fiski og menn fóru nú að
hagnýta sér dýptarmælinn í aukn-
um mæli við veiðar.
Sumir skipstjórar hafa náð
mikilli leikni í að greina á milli
fisktegunda með því að athuga
lóðningarnar á pappírnum. En
það tekur langan tíma að öðlast þá
hæfni er tækni af þessu tagi krefst.
JRC (Japan Radio Co., Ltd.)
hefur nú hafið framleiðslu á dýpt-
armælum sem auðveldar grein-
ingu lóðninga. Bylting á þessu
sviði segja framleiðendur. Mælar
þessir nefnast JFV-116, JFV-117,
JFV-316 og JFV-516.
Skjár litadýptarmælis þar sem dýptar
kvarðinn er í miðjunni, en litakvarðinn
(Color Sample) til hægri.
Litbrígði gefa til kynna
fisktegund eða botngerð.
Á venjulegum dýptarmæli þ.e.
þar sem penni ritar lóðningar nið-
ur á pappír er í mesta lagi hægt að
greina 4 mismunandi tóna eða
skugga í lóðningunni. Hvemig
skuggamir liggja gefur til kynna
fisktegundina og hvemig torfan er
þykkust. Dýptarmælirinn sem
JRC framleiðir og áður er nefndur
hefur Iitskjá í stað pappírs. Þeir
sem hafa næmt litskyn geta greint
allt að 16 litbrigði. Alla þessa liti er
hægt að kalla fram á skjáinn sem
einskonar litrófskvarða (Color
Sample). Á þessum kvarða, sem
liggur lóðréttur á skjánum, er
neðsti liturinn fyrir sterkasta end-
urvarpið, en sá efsti fyrir það
veikasta sem mælirinn nemur.
Sem dæmi má nefna að harður
botn (mikið grjót) mundi alltaf
vera dökkrauður en það er neðsti
JFV-116 litdýptarmælirinn. Það er ekkert sem snýst, engin pappírseyðsla.
VÍKINGUR
25