Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1987, Qupperneq 26

Viðbrögð
Steinbítur veiöist
betur aö nóttu til
þegar birtu nýtur lítt
eöa ekki.
aður fær vist engin verðlaun
fyrir sundgetu, enda orkar
hann einungis að synda með
i trollopinu í nokkrar sekúnd-
ur. Hins vegar orkar tvimælis,
að nokkur fisktegund slái
styrtlunni jafnört til eða með
meiri tilburðum. En þótt
styrtlan sé kraftlitil er sladd-
inn þó oft sýnd veiði en ekki
gefin. Hann er gjarn á að taka
nokkur hliðarspor i trollopinu
svipað og þorskurinn. Vegna
þess hve stutt hann getur
synt með verður hann að
vera fljótur að ákveða við-
brögöin gegn fótreipinu. Er
svo skemmst frá því að segja,
að sladdin er ekkert feiminn
við að lauma sér undir fót-
reipið eöa láta það dragast
yfir sig. Engu að siður þvælist
töluvert af steinbítnum upp
fyrir bobbingana og inn í troll-
ið. Greinilegt er, að steinbít-
urinn notar sjónina til að
sleppa undir fótreipiö, þvi aö
steinbítur veiðist betur á
nóttunni, þegar birtu nýtur litt
eða ekki.
Skarkolinn er
greinilega mun
smeykari viö
bobbingana en t.d.
sladdinn.
26 VÍKINGUR
Skarkoli. Skarkolinn syndir
mjög skipulega undan
vængfótreipinu og hefur
mikla tilhneigingu til að
synda undan hvort heldur
sem er vír, tógi, keöju eöa
bobbingum með 90 horni.
Þegar skarkolinn er kominn
að miðju fótreipinu þá syndir
hann undan þvi likt og aðrar
fisktegundir en rásar þó svo-
litið til hliðanna til að kanna
undankomuleiðir. Kolinn
syndir fast við botn og getur
synt undan fótreipinu i upp
undir eina mínútu á þriggja
hnúta ferð en yfirleitt þó
miklu skemur. Skarkolinn er
greinilega mun smeykari við
bobbingana en t.d. sladdinn
og þvælist þvi yfirleitt upp fyr-
ir bobbingana og inn i trollið
en nokkuð sleppur þó undir.
Rétt er að taka það fram að
oft er erfitt að greina á milli
skarkola og annarra kolateg-
unda á skjánum. Auk skar-
kolans var oftast nokkuð af
sandkola en litið af öðrum
kolategundum. Hegöun skar-
kola og sandkola virðist vera
mjög svipuð.
Lúöa. Lúðan var heldur
sjaldséður gestur á skjánum
en kom þó i kurteisisheim-
sókn af og til en kunni ekki
Rafn Ólafsson, bátsmaöur, og
hans liö haföi nóg aö gera við
trollbreytingar. (Ljósm. Guöni
Þorsteinsson)
alls kostar vel við sig og hvarf
oft á braut fram úr trollinu.
Slík hegðun er sem betur fer
sjaldséð á meöal þeirra
fisktegunda, sem við lifum á.
Margar túnfisktegundir haga
sérþóáþennan hátt.
Ufsi. Enda þótt ufsi hafi nán-
ast ekki sést i okkar athug-
unum, er þó ómaksins vert að
fjalla nokkuð um atferli hans í
skoskum athugunum (War-
dle, 1984).
Það sem vekur sérstaka
athygli er mikill sundkraftur
ufsans, sem sjálfsagt kemur
ekki á óvart. Það kann þó að
koma mönnum i opna
skjöldu, að ufsatorfa synti
með i trollopinu i heilar 37
minútur á þriggja hnúta tog-
ferð. Þó var þar um smáufsa
að ræða, 40—50 cm að
lengd. Enda þótt ufsinn hér
við land sé kannski ekki eins
sprækur vegna minni sjávar-
hita, þá þenda sterkar likur til
þess, að ekki sé gæfulegt að
spara við sig togferðina, þeg-
ar ufsi á i hlut. Ekki er einasta
um það að ræða að koma
ufsanum aftur i poka, þar
sem hann er best geymdur,
heldur hættir trollið líka að
fiska, þegar opið er fullt af
ufsa. Má þá segja á slæmri
íslensku, að trollopið sé
blokkerað, þannig að fiskur,
sem eðli málsins samkvæmt
ætti að bætast við i trollkjaft-
inn, hrökklist upp fyrir höfuð-
linuna eða út fyrir vængina.
Besta ráðið til að ráöa bót á
þessu er að auka togferðina.
Enda þótt aukin togferð sé
ekki nægjanleg til aö gera
ufsann örmagna í fljótheitum,
getur hún þó nægt til að
koma ufsanum aftur fyrir
bobbingana og inn í belg, þar
sem hann snýr sér við og
berst aftur i poka, einfaldlega
vegna þess að hann hefur
ekki gætt þess aö auka
sundhraðann i samræmi við
aukinn toghraða. Sumpart
getur þetta stafað af því, að
ufsinn hefur öðrum hnöppum
aö hneppa, þvi að hann lætur
ekkert ætilegt fram hjá sér
fara og hefur sést hremma
sandsíli, þegar hann er
ómeðvitað að synda upp á líf
og dauða.
Enda þótt sundþróttur ufs-
ans sé vissulega athygli
verður þá hafa skoskar at-
huganir sýnt, að makrill er
enn þróttbetri, því að hann
hefur sést synda með í troll-
opinu i 45 mínútur á þriggja
hnúta togferð. Slíkur saman-
burður á sundgetu einstakra