Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1995, Blaðsíða 36
„Sjóslys eru ekkert náttúrulögmál og ég sætti mig ekki við
orð eins og „að svona hafi þetta alltaf verið til sjós og því verði
ekki breytt“. Það er ógnvænlegt að tíðni slysa á sjómönnum í
starfi skuli vera hærri en annarra stétta, en það er athyglisvert að
þeir eru í meiri slysahættu í landi líka samkvæmt nýbirtri kön-
nun. Við eigum ekki að vera sátt við sjóslys. Markmiðið er að
fækka þeim og best að uppræta þau alveg. Alvarlegust eru
dauðaslysin en það eru alltof margir sem bera ævarandi örkuml
eftir slys á sjó.“
Eftir hvert slys safnast mikið af gögnum hjá
Rannsóknarnefnd sjóslysa. Arlega er gefin út skýrsla um sjóslys
liðins árs og fá sjómenn upplýsingar um slys í þeirri bók.
ÉG VONA AÐ ÞAÐ SÉ RÉTT TILFINNING
Ragnhildur er fyrsta konan sem tekur sœti í
Rannsóknarnefnd sjóslysa. En hvernig er þaðfyrir hana að
vinna staif sitt í eins fastheldnu karlaumhverfi og sjó-
mennskan er?
„Ég hef hvorki notið þess að vera kona í starfi mínu fyrir
nefndina né heldur goldið þess. Ég vona að það sé rétt tilfinn-
ing,“ segir Ragnhildur og hlær.
,,I nefndinni er skipaverkfræðingur, vélfræðingur og tveir
skipstjórnarmenn. Ég er eini aðilinn sem ekki hefur beina
reynslu af sjómennsku í starfi.
Ég kem til þessa starfs fyrst og fremst sem manneskja og sem
lögfræðingur.“
Ef sjóslys er ekki náttúrulögmál, hvað getur fólk í
nánasta umhverfi sjómanna gert til aðfœkka slysum á sjó?
„Við getum gert ýmislegt til að koma í veg fyrir slys á sjó. Það
er hægt að bæta menntun og fræðslu, verkstjórn, skipin sjálf og
öryggisbúnað. En það er alltaf sjómaðurinn sjálfúr sem verður
að sýna árvekni í starfi. Hann verður að vera meðvitaður um að
þetta er hans líf og limir. Áhöfn eins skips er ein heild og því
verða allir að hugsa sem hópur. Um borð er samfélag manna
sem eru fjarri öllu og eru á vinnustað og heimili sem er við-
kvæmt fyrir veðri og vindum. Venjulegt fólk í landi er ekki í
lífshættu á vinnustað sínum eða heimili þótt úti geisi fárviðri."
Ragnhildur segir að þrátt fyrir að skip séu betri, menntun
hafi aukist og öryggisbúnaður batnað hafi slysum ekkert
fækkað. Dauðaslysum hefur þó fækkað eitthvað, skipstöp eru
færri en hins vegar hefur slysum sem tilkynnt eru til Trygg-
ingastofnunar ekki fækkað.
„Það er ákaflega sorgleg staðreynd að slysum fækkar ekki.
Öflugra forvarnarstarf á að skila betri árangri í fækkun slysa.
Samstarf sjómanna, okkar sem vinnum við þetta í landi,
heilbrigðisstétta og fleiri þarf að koma til. Það verður að taka
með í reikninginn að hvert einstakt slys kostar stórfé, svo ekki
sé minnst á þann skaða, beinan og óbeinan, sem hinn slasaði
verður fyrir persónulega. Björgunar- og öryggisbúnaður er dýr
en slysin kosta ennþá meira.“
SAMRÆMDA SKRÁNINGU SKORTIR
Ekki er fyrir hendi samræmd skráning á slysum á sjó. Hún
segir það sitt hjartans mál að slíkri skráningu verði komið á.
CLARITY
Vatnssíur
Allar gerðir
gD®dfflJEIC3R]ö
Cfl
&
Vatnagörðum 26- 104 Reykjavlk
«: (354)568 0160
Fax: 568 0161
Tíðni slysa sjómanna í starfi er hærri en hjá öðrum.