Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1995, Blaðsíða 40

Vi
SJOMANNABLAÐIÐ
IKINGUR
p\ónos
fusídu*'
Umsjón: Olafur A. GuSmundsson
Hafdís á
Kam-
tchatka
Islenskar sjávarafurðir fesfu
nýlega kaup á sjávarútvegs-
kerfinu Hafdísi ásamt enskri
þýðingu þess frá Tæknivali
hf. og bókhaldskerfinu Con-
corde XAL frá Hug hf. fyrir
skrifstofur sínar í Petropavlosk
á Kamtchatka, þar sem IS
hafa tekist á hendur risaverk-
efni í útgerð og vinnslu.
Kerfin sem notuð verða á
Kamtchatka munu halda utan
um veiðar og vinnslu sextán
togara og sex frystiskipa auk
fjögurra 49 þúsund tonna
móðurskipa. Aflinn er ful-
lunninn um borð í frysti- og
móðurskipunum, en um borð
í hverju móðurskipi eru um
250 starfsmenn.
Um borð í móðurskipunum og
frystitogurunum er framleiðsl-
an skráð og upplýsingar
sendar með gervihnattasam-
bandi (INMARSAT) til skrifsto-
funnar á Kamtchatka. Þar er
framleiðslan skráð í birgða-
kerfi Hafdísar, sem hefur
ávallt fullkomnar upplýsingar
um heildarmagn afurða hvers
og eins frystitogara eða móð-
urskips og hvar hver og ein
vara er stödd.
Hafdís hefur einnig yfirlit um
hversu mikið magn er um
borð í flutningaskipunum sem
flytja afurðirnar á markað.
Birgðakerfið heldur utan um
allar veðsetningar á unnum
afurðum, afskipanir og af-
reikninga. Eftir að afreikn-
ingur hefur farið fram er
salan sjálfvirkt skráð í fjár-
hags- og viðskiptamannakerfi
Concorde. Þá hafa IS á Is-
Nú er verið að faka í notkun
símsvara hjá Vita- og haf-
namálastofnun, sem veitir
upplýsingar frá tólf veður-
stöðvum í vitum og höfnum
og frá sex úthafsölduduflum.
Mæld er ölduhæð á rúmsjó
og í innsiglingum hafna, flóð-
hæð og ýmsir veðurfars- og
sjávarþættir. Upplýsingunum
er ætlað að auka öryggi sjó-
farenda og auðvelda sjó-
sókn, þannig að sjómenn geti
fengið upplýsingar um að-
stæður til siglinga við landið
á svipaðan hátt og stjórnend-
ur flugvéla fá upplýsingar um
veður og aðstæður til flugs.
Þróun þessa búnaðar hefur
tekið nokkur ár, en hvatinn
var m.a. sá áhugi sem sjófar-
endur og einkum sjómenn á
minni bátum frá Höfn í
Hornafirði sýndu upplýsing-
um um ölduhæð utan Ossins.
Tölvuskjá var komið fyrir í
glugga á hafnarvoginni þan-
nig að sjómenn gátu fylgst
með ölduhæðinni og metið
hvort hægt væri að fara á
sjó. Til þess að geta einnig
fengið veðurupplýsingar var
sett upp veðurathugunarstöð i
samvinnu við Veðurstofuna
og mælir til að fylgjast með
sjávarföllum. Þessar upplýsin-
gar berast á hverri sekúndu
og birtast á tölvuskjá á
aðgengilegu formi. Sjómenn
hafa lært að nota þessar
landi ætíð nákvæmar upp-
lýsingar um hve mikil
verðmæti eru á Kamtchatka
og viðeigandi skipum á hver-
jum tíma þar sem framleiðslu-
skeyti eru send sjálfvirkt úr
Hafdísi á skrifstofunum í
Petropavlosk til tölvukerfis IS í
Sigtúni í Reykjavík.
Ilpplýslngakerfi
um veður og
sjólag
upplýsingar og fundið þau
mörk er mismunandi
skipastærðum eru sett um
veður og ölduhæð þegar siglt
er um Osinn.
Reynslan frá Hornafirði sýnir
að kerfið er einnig mikið not-
að til að afla upplýsinga um
hvort gefi á sjó. Kerfið býður
upp á ýmsar upplýsingar,
sem mæta þörfum sjófar-
enda.
Veðurstöðin gengur fyrir orku
úr rafgeymum, sem hlaðnir
eru með sólarorku og litlum
vindrafli.
Það er víðar en á Hornafirði,
sem aðstæður eru erfiðar og
þörf á upplýsingum fyrir sjó-
farendur. Þegar skip nálgast
land hafa sjólag, veður og
flóðhæð afgerandi áhrif á
hegðan þess. Skip hafa farið
stækkandi og gera þarafleið-
andi meiri kröfur til aðstæðna
við ströndina, í innsiglingum
og höfnum. Jafnframt eru
þessi skip viðkvæmari fyrir
vindi vegna meira vindfangs,
þannig að ekki er hægt að
sigla inn í höfn eða leggjast
að kanti nema vindhraði sé
innan ákveðinna marka.
I byrjun verða eftirfaldar tólf
veðurstöðvar tengdar
símsvara Vita- og hafnamála-
stofnunar: Grindavíkurhöfn,
Garðskagaviti, Gufuskálar,
Bjargtangaviti, Straumnesviti,
Hornbjargsviti, Grímsey,
Fontur, Dalatangi, Kambanes-
viti, Hvanney og Skarðsfjöru-
viti. Við fimm þessara stöðva
er jafnframt öldudufl úti fyrir
ströndinni, þannig að einnig
fást upplýsingar um ölduhæð.
Hér er um að ræða Grinda-
vík, Garðskagavita, Straum-
nesvita, Grímsey og Hvann-
ey. Þrettánda stöðin gefur
einungis upp ölduhæð frá
duflinu við Vestmannaeyjar.
Ölduduflin eru gular kúlur,
70 cm i þvermál, sem fljóta á
yfirborðinu. Þau senda frá sér
fimm gul leiftur á 25 sek-
úndna fresti. Olduduflin eru
viðkvæm og þola ekki ásigl-
ingu eða að festast i veiðar-
færum. Því er leifast við að
leggja þeim við flök, festur
og á bannsvæðum.
Símatorg Pósts og síma verð-
ur notað til að koma upplýs-
ingum um veður og sjólag til
sjófarenda. Verðið er krónur
13.35 á mínútu án virðis-
aukaskatts. Simanúmer upp-
lýsingaþjónustunnar er 902-
1000.