Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.2007, Qupperneq 15

síldina á íslandsmiðum þarna austur á
Rauðatorginu, þá hætti hann til sjós, tók
sinn hatt og staf, fór í land og fór fljótlega
að mála.
„Þegar ég var strákur hef ég örugglega
verið það sem kallað er í dag, ofvirkur, ég
gerði bara það sem mér datt í hug, alveg
sama hversu vitlaust það var og án þess
að sjá alltaf fyrir endann á hlutunum, en
þá var það ekki kallað ofvirkni, heldur
óþægð. Það er eiginlega kraftaverk að ég
skuli enn ganga uppréttur, að ég skuli
ekki vera dauður fyrir mörgum árum.
Skammt frá þar sem við áttum heima,
höfðu Norðmenn verið með síldarsöltun
um aldamótin og skildu þar eftir eitt hús
og pabbi notaði það sem sjóbúð. Þetta var
lítið hús um sig en hátt og var þar ágætis
háaloft sem notað var sem geymsla. Og
þar sem ekki var farið í búð á hverjum
degi, því það var yfirleitt farið á bát yfir
á Akureyri, þá var t. d. keypt hveiti í
sekkjum og það geymt á loftinu. Pabbi
var mikil skytta m. a. hnisuskytta, en það
þurfti alveg sérstakt lag og ég ætlaði auð-
vitað sem unglingur að ná þessari tækni
hans. Þetta var rétt eftir stríðsárin og
ekki hægt að fá hlaðin skot og því voru
keyptar messing patrónur sem hann hlóð
sjálfur, en skotin áttu það til að þrútna
og gekk því oft illa að koma þeim í byss-
una. Ég hafði oft farið með pabba garnla
á sjó og taldi mig hafa lært ýmislegt, ég
hef líklega verið tólf þrettán ára þegar
ég eitt sinn labba niður að sjónum og sé
þá endur í fjörunni, pabbi var þá inn á
Akureyri og ég ákvað að næla í andasteik
handa mömmu, vera góður og duglegur
strákur. Ég fór því inn i sjóbúðina og
hlóð byssuna, þetta var svona Remington
með tveim lásum, en gat ekki lokað
henni vegna þess að skotið gekk ekki
alveg í. Ég hafði oft séð pabba slá á bóg-
inn á henni lil að loka henni, en auðvitað
hafði hann haldið við pinnann á móti, en
ég sló byssunni bara við og skotið hljóp
úr henni rétt við eyrað á mér og í gegn-
um gólfið á loftinu og áfram í gegnum
hveitipoka sem þar var og niður hrundi
þetta ægilega helvítis magn af hveiti. En
ég var fljótur að hugsa, fann korktappa
og tróð honum í gatið ásarnt með ofur-
litlu af mold. Svo leið og beið og átti að
fara að nota hveitið, en þá fundust í þvi
einhverjir skrýtnir blýhlunkar, en þá var
stríðinu bara kennt um, að þetta hefði
komið í pokann í útlöndum og ég var því
aldrei grunaður. Þetta hefur nú líklega
verið upphafið að rnínu heyrnarleysi. Ég
sagði ekki frá þessu fyrr en löngu, löngu
seinna, enda hafði ég geta rifið eyrað á
hverju sem var.“
Hákarla Jörundur
Asgeir, enn þann dag í dag hefur þú
ekki alveg getað sagt skilið við sjóinn, þú
ert þar ennþá í andanum með Hákarla
Jörundi ekki satt?
,Jú, Hákarla Jörundur höfðar til mín og
getur vel verið að við séum skildir.
Annars segi ég alltaf að ég sé skyldur
Helga horaða sem nam Eyjafjörð, alla
vega höfum við sama byggingarlag, báðir
jafn andskoti horaðir. Ég hef aldrei getað
stoppað.” (Hér er að sjálfsögðu átt við
Helga magra.)
Áttu þá við að Helgi hafi líka verið
ofvirkur eins og þú og þess vegna ekki
geta safnað holdi frekar en þú?
„Það hlýtur bara að vera.“
Hvað kom til að þú fórst að standa í því
að byggja upp gamla íbúðarhúsið hans
Jörundar og gera það að hákarlasafni?
„Ætli megi ekki rekja það alveg til
unglingsáranna er ég las Skútuöldina,
en þar eru m. a. sögur af Jörundi og ég
heillaðist alveg upp úr skónum af þessum
körlum sem voru heljarmenni og lifðu
nánast bara á brennivíni og hákarlalýsi og
þar var Jörundur engin undantekning.“
Þú hefur sem sagt orðið spenntur fyrir
karlinum og sjónum, en ekki einhverju
húsi?
„Ekki þá, en það kom til síðar er húsið
var í niðurníðslu og allir Hríseyingar
töldu það ónýtt, að það hleypti í mig ein-
hverri þrjósku. Áhugi kviknaði hjá okkur
í Lionsklúbbnum hvort eitthvert vit væri
í því að bjarga húsinu og fórurn því og
skoðuðum það með það fyrir augum að
gera það upp.
Húsið var á augabragði dæml ónýtt og
voru sumir þar ákveðnari en aðrir, og það
og saga Jörundar kveikti eldmóðinn í mér
að gera húsið upp og gera það að hákarla-
safni. Flestum þótti þetta óttalegt feigð-
arflan, enda má segja að húsið hafi verið
ónýtt. En ofvirknin og þráinn yfirtók mig
og hafist var handa með stofnun félags
um húsið árið 1994, en ég sé stundum
hálfpartinn eftir því að hafa byrjað á
þessu, því þetta hefur lekið allt of langan
tíma og húsið orðið fyrir vikið rniklu dýr-
ara en þurft hefði.
Frá því við byrjuðum á endurbyggingu
hússins hafa dottið út tvö ár vegna fjár-
skorts.“
Bölvað kvótabraskið
Talandi um sjóinn, Ásgeir, hver finnst
þér þá vera helsti munur frá þvi að þú
flytur hingað til Hríseyjar árið 1971?
„Það er náttúrulega svakaleg breyting
á fiskveiðum og útgerð á íslandi frá upp-
hafi og til dagsins í dag. Það má segja að
þetta hafi gengið i þrepum, fyrst voru
menn með litla árabáta, svo trillubáta
með vél, síðan stækkuðu bátarnir en
minnkuðu svo aftur og nú eru þeir aftur
að stækka. Nú er helst enginn bátur
undir 15 tonnum og með beitningavélar
um borð, það slær allt út.
En það hefur orðið svakaleg breyting
í kringum landið hvað varðar fiskveiðar
og vinnslu og þetta er auðvitað allt bölv-
uðu kvótabraskinu að kenna og verður
ekki annað sagt en að kvótakerfið sé einn
skelfilegur kafli í sögu íslands.
Það var skelfileg blóðtaka hér þegar
kvótinn fór héðan yfir á Dalvík árið 1999,
en þá fækkaði hér í eyjunni á fjórum til
fimm árum um eitt hundrað rnanns. En
ég held að boininum sé náð, nú er von-
andi allt á uppleið í Hrísey.“
Þetta látum við vera lokasetningu frá
Ásgeiri Halldórssyni eða Ásgeiri rnálar og
sægarpi í Hrísey, sem hamingjusamlega
er giftur Rósamundu Káradóttur, ættaðri
úr Eyjafirði, en engin bakar betra soð-
iðbrauð en hún, en allt hefur komið fynr
ekki að fita Ásgeir. Þau hafa sarnan eign-
ast sex börn.
Sjómannablaðið Víkingur - 15