Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.2007, Blaðsíða 18
Síðari tíma teikning af atburðarásinni.
hálfa þriðju mílu undan, eilítið á bak-
borða. Hann taldi að það yrði að minnsta
kosti míla á milli þeirra þegar þau mætt-
ust, en það var sú lágmarksfjarlægð, sem
skipstjóri hans hafði ákveðið. Til alls
öryggis lét hann sveigja skipið dálítið á
stjórnborða.
Francini, annar stýrimaður á Andrea
Doria, varð Stockholms var um líkt leyti
á ratsjánni og lét skipstjóra sinn vita.
Þeir töldu enga hættu vera á ferðum og
ræddu um á hvort borðið þeir myndu
mæta skipinu og ákváðu að beygja örlít-
ið á bakborða. Carstens undraðist þessa
stefnubreytingu og fyrirskipaði beygju
hart í stjór, en hélt óbreyttum hraða.
Andrea Doria, sem var nokkuð óstöðug
vegna þess hve lítið var eftir í botntönk-
unum, var á 22 hnúta hraða og skipin
nálguðust hvort annað á mikilli ferð.
Carstens undraðist þessa stefnubreytingu,
aðkomuskipið stefndi beint á siglingaleið
hans og hann fyrirskipaði fulla ferð aftur
á bak, en hélt óbreyttri stefnu. Calmai,
skipstjóri Andrea Doria, virtist ráðvilltur
og beygði skipi sínu enn meira á bak-
borða en breytti ekki hraðanum. Árekstur
var óumflýjanlegur.
Með þessarri siglingastefnu voru skipin
dauðadæmd. Stockholm var nánast kyrrt
þegar stjórnborðshlið Andrea Doria rakst
á það og sterkt stefnið, sérstaklega styrkt
til að sigla á eftir ísbrjótum, risti stjórn-
Andrea Doria biður örlaga sinna.
borðshlið Andreu Doriu eins og hnífur.
Andrea Doria hélt áfram fyrst eftir árekst-
urinn, en Stockholm hafði stöðvast, stefni
þess var stórskemmt.
Það varð auðvitað strax ljóst, að Andrea
Doria hafði orðið fyrir miklum skemmd-
um. Hún hallaðist nær samstundis á
stjórnborða, einar 20°, skip, sem átti
ekki að geta hallast meira en 15°. Þetta
gat aðeins þýtt eitt: Andrea Doria var að
sökkva. Calamai skipstjóri fyrirskipaði
að vélar skyldu
stöðvaðar og
björgunarbát-
arnir gerðir
klárir.
Vegna hallans,
sem jókst, var
ekki hægt að
sjósetja björg-
unarbátana á
bakborðssíð-
unni. Sjórinn
flæddi inn um
12 metra breiða
rifuna á stjórn-
borðssiðunni,
sem náði yfir
sjö af ellefu
þiljum skipsins.
Skrokk Andrea
Doria var skipt í
ellefu vatnsþétt
hólf samkvæmt
gildandi örygg-
isreglum og náðu þær að A-þilfari. Því
var skipinu engin hætta búin þótt hallinn
yrði 15°, en færi hann yfir 20° rynni sjór
milli hólfa. Hallinn jókst og varð brátt
25°. Örlögin skipsins voru ráðin, Andrea
Doria yrði
ekki bjargað.
Fljótlega
voru send út
neyðarskeyti.
Eitt fyrsta
skipið, sem
svaraði var
Íle de France,
42.000 tonna
franskt
glæsiskip.
Það hafði
nægt rými
fyrir fjölda
skipbrots-
manna. Er
það kom á vettvang um kl. tvö eftir mið-
nætti, hafði Stockholm þegar tekið á móti
mörgum frá Andrea Doria. Síðar komu
fleiri á vettvang, bæði skip og þyrlur.
Björgunarstarfið gekk vel, enda sjór slétt-
ur. Skömmu eftir hálf sex um morguninn
fór Calamai frá borði, síðastur allra.
Andrea Doria var mannlaus og sökk rétt
rúmlega tíu um morguninn og hvílir á
um fimmtíu faðma dýpi.
Stockholm skemmd-
ist mikið, en var sjófært.
Áreksturinn hafði sundrað
stefni þess og það seig um
metra að framan. Skipinu
var skip í níu hólf sam-
kvæmt ströngustu kröfum
og því var ekki nein hætta á ferðum
þótt eitthvert hólfanna fylltist af sjó, það
þýddi ekki að skipið sykki þólt tvö hólf-
anna fylltust. Framhólfin voru minnst og
því var hættan ekki svo mikil.
Stockholm á leið til hafnar eftir áreksturinn.
Eftir að björgunaraðgerðum lauk sigldi
Stockholm til New York þar sem gert var
við það.
Um fimmtíu manns létust við árekst-
urinn eða síðar af meiðslum sínum, nær
allir á Andrea Doria.
1 þessari sorgarsögu allri eru þó ljósir
punktar. Spánverjinn Garcia, háseti á
Stockholm, fann til ákafrar sjóveiki og
fór úr klefa sínum fremst í skipinu og
upp á þiljur rétt í þann mund sem árekst-
urinn varð. Hann heyrði stúlkurödd og
gekk á hljóðið. Þar var á ferðinni ung
telpa í rifnum náttfötum. Hún mælti á
spænsku og hann svaraði á sömu tungu.
Það kom ekki i ljós fyrr en síðar, að
hún hafði verið farþega á Andrea Doria,
komin í rúmið, þegar stálplata úr stefni
Stockholms reif rúm hennar og hana með
sér. Systir hennar, sem svaf í næsta rúmi,
fórst.
Calamai skipstjóri stýrði ekki skipi
framar. Hann bar sorg alla ævi, rétt
eins og hann hefði misst sinn eina son.
Andlátsorð hans voru: „Er allt í lagi? Eru
farþegarnir heilir á húfi?“
Myndir eru flestar af http://www.greatoceanli-
ners. net
18 - Sjómannablaðið Víkingur