Náttúrufræðingurinn - 1960, Blaðsíða 44

144
NÁTT Ú RU F RÆÐl NGURINN
banda, sem grundvölluð væru í alsambandi, gæti engin ákveðin
viðleitni átt sér stað í efninu. Án slíks alsambands gæti meira að
segja ekkert efni verið til, því að frumorsök sína hlýtur hvað eina
að rekja til sambanda við annað. Það er ekkert til, sem að öllu
getur verið sjálfu sér nóg og skal nú víkja að athugunum, sem
gera mættu þetta nokkru betur ljóst.
II.
Merkur náttúrufræðingur hefur sagt mér frá því í bréfi, að hugs-
anasamband hafi þannig átt sér stað á milli foreldra hans, að faðir
hans hafi getað látið konu sína vita til sín, ef hann var næturlangt
burtu án þess að hafa gert ráð fyrir því. Gerði hann þetta á þann
hátt, að liann hugsaði til hennar, þegar hann bjóst við að hún væri
sofnuð, og barst henni þá vitneskjan um hann í draumi. Og í
Morgunblaðinu 8. maí s.l. sá ég í samtali við próf. Níels P. Dungal
sagt frá sams konar dæmi. En það var á þá leið, að móður Dungals
dreymdi að sonur hennar, sem þá var staddur suður í Þýzkalandi,
hefði slasað sig á handlegg, og fréttist síðar, að svo hefði raunveru-
lega átt sér stað og á sama tíma og móður hans dreymdi það. —
Nú vildi próf. Dungal að vísu ekkert um þetta segja annað en það,
að mannsheilinn sé merkilegur og um hann eða starfsemi hans sé
lítið sem ekkert vitað. En þó er eitt, sem þarna liggur alveg ljóst
fyrir, og það er, að bein geislasambönd hafi átt sér stað frá einum
heila til annars, og er það, eins og þegar hefur verið sýnt, ekki
neitt einsdæmi um slíkt. Og þegar gætt er að því, að í báðum
þessum dæmum verður flutningurinn eða geislunin frá vitund vak-
andi manns til sofanda, þá virðist mér ekki ástæðulaust að spyrja,
hvort dr. Helgi Pjeturss muni einmitt ekki hafa haft rétt fyrir sér
varðandi það, sem hann hélt fram um eðli svefnsins og draumanna
og enn annað það, sem út frá því liggur alveg beint við að álykta.
Eins og nefnd dæmi sýna, þá er ekki um að villast, að hugsana-
flutningur getur átt sér stað, frá vakandi manni til sofandi og ligg-
ur þá í augum uppi, að skynjanaflutningur geti á sama hátt átt
sér stað öðruvísi en einmitt þannig. Og þegar hugleitt er um svefn-
inn, þá ber þar einnig að hinu sama. Sú endurnæring, sem með
honum veitist, er í rauninni óskiljanleg án þess að gert sé ráð fyrir,
að hún sé sofandanum komin að utan og þá auðvitað einhvers
staðar þaðan, sem lífið væri öflugra en það er hér á jörðu. Svefn-