Náttúrufræðingurinn

Årgang

Náttúrufræðingurinn - 1964, Side 97

Náttúrufræðingurinn - 1964, Side 97
NÁTTÚRUFRÆÐ I N GU RI N N 189 þeirra, eins og áður er getið. Beit hefur skaðleg áhrif á lágvaxinn trjágróður, ekki hvað sízt vegna þess að forðanæring hans safnast fyrir í árssprotum, en ekki aðeins í rótum eins og hjá jurtum. Það sem talizt getur hófleg beit fyrir eina hfmynd eða tegund plantna getur því, samkvæmt þessu, verið óhófleg beit fyrir aðra. í stuttu máli má segja, að áhrif beitar á ákveðna plöntu séu fyrst og fremst háð eftirfarandi (Hedrick, 1956): a) Hve oft plantan er bitin, b) hve mikið er fjarlægt af plöntunni við hverja beit, c) livenær á vaxtarskeiðinu plantan er bitin. Því oftar sem plantan er bitin og Jrví meira sem fjarlægt er hverju sinni, Jdví skaðlegri er beitin. Skaðlegasti beitartíminn er talinn vera á haustin, þegar minnst söfnun forðanæringar á sér stað, þ. e. a. s. minnstur efnaflutningur frá blöðum og stönglum til róta. Vetrarbeit og jafnvel vorbeit er því talin hættuminni en síðsumarsbeit. Ofbeit dregur út vexti og þrótti allrar plöntunnar, bæði ofan jarðar og neðan. Rótarstærð og rótardýpt minnkar og þar með dreg- ur úr hæfni plöntunnar til að afla vatns og næringar úr jarðveg- inum. Ofbeitin kemur að sjálfsögðu harðast niður á beztu beitar- plöntunum og leiðir að lokum til Jress, að gróðurjafnvægið raskast; beztu beitarplönturnar hverfa úr gróðurlendinu, en hinar lélegri verða ríkjandi. Jafnframt verður gróðurþéttleikinn minni, en Jrað, ásamt minni rótarstærð, gerir gróðurinn óhæfari til þess að spyrna gegn gróður- og jarðvegseyðandi öflum. Loks má nefna, að vio ofbeit minnkar frjósemi jarðvegs við það, að brottnám næringar- efna er meira en það magn, sem jarðveginum er skilað aftur í rotnandi jurtaleifum. Þetta eru í mjög grófum dráttum mikilvægustu niðurstöður, sem fengizt hafa um áhrif beitar á gróður. AÐFERÐIR OG EFNI. Eins og að framan greinir er tilgangur þessara rannsókna að mæla áhrif beitar á gróðurlendi, sem liafa verið friðuð í lengri tíma. Er Jrað gert með því að rannsaka ástand gróðursins að loknu friðunartímabilinu og síðan með vissu millibili. Við slíkar rann- sóknir er nauðsynlegt að beita kvantítatívum mælingaaðferðum,
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171
Side 172
Side 173
Side 174

x

Náttúrufræðingurinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.