Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1999, Blaðsíða 11

Náttúrufræðingurinn - 1999, Blaðsíða 11
2. tafla. Hraði og skriðhœð snjóflóðanna 1995 og 1999 og hönnunarflóðs. Flóð Hraði þar sem meginstraumur flóðs lendir á garðinum Reiknuð skriðhæð flóðs á garð umfram tlóðið í febrúai' 1999 Febrúar 1999 30m/s (1 lOkm/klst) Október 1995 45 m/s (160km/klst) +7m Hönnunarflóð 50 m/s +10m (180 km/klst) 1995 segir það ekki alla söguna um áraun þess á garðinn, vegna þess að hraði flóðsins er sá þáttur sem mestu ræður um áhrifamátt garðsins. Aætlaður hraði flóðsins þegar það skellur á garðinum er sýndur í 2. töflu og borinn saman við samsvarandi hraða fyrir flóðið í október 1995 og enn stærra hönnunar- flóð sem garðamir eru miðaðir við (VST & NGI 1996). Hér er bæði tekið tillit til mismunandi skriðlengdar og mismunandi stefnu flóðanna, en vegna stefnu flóðsins í febrúai' austan við stefnu hinna tveggja skellur það síðar (neðar) á garðinum og er þar með á minni hraða. Hraði flóðsins í febrúar er metinn um 67% af hraða flóðsins í október 1995 og um 60% af hraða hönnunarflóðs. í töflunni er jafnframt sýnt hversu miklu hærra upp á garðinn stærri flóð myndu ná miðað við flóðið í febrúar, samkvæmt þeim reikniaðferðum sem garður- inn er hannaður eftir. Athygli vekur strax að sambærilegt flóð og féll í október 1995 næði um 7 m hærra upp á garðinn en flóðið í febrúar. Samkvæmt mælingum voru hins vegar aðeins um 4 m upp á topp garðsins þar sem febrúarflóðið náði hæst. Þannig mun gefayfir leiðigarðinn í flóði svipuðu því sem féll í október 1995. Þetta er í samræmi við hönnunarforsendur og fyrri líkanreikninga. Þar er miðað við að garðurinn leiði meginstraum flóðsins til sjávar og þvf hati snjór sem yfir fer lítið afl og stöðvist fljótlega. Þvergarði milli leiðigarðanna tveggja (sjá 2. mynd) er ætlað það hlutverk að stöðva snjómassa sem gefur yfir leiðigarðana í enn stærra flóði, líku hönnunarlióðinu sem miðað var við í hönnun garðanna. ■ LOKAORÐ Hér að ofan hefur verið greint frá mælingum á flóðinu í febrúar 1999 og niðurstöðum fyrstu túlkana á þeim. Á Veðurstofunni er unnið að frekari rann- sóknum á flóðunum 1995 og 1999 í sam- vinnu við erlendar snjóflóðarannsókna- stofnanir. Þær rannsóknir beinast m.a. að mælingum á stefnubreytingum flóðanna í gilinu ofan 200 m y.s. í Skollahvilft og munu varpa ljósi á áhrif leiðigarða fyrir mismunandi hraða snjóflóða og misrnun- andi áfallshorn þeirra á fyrirstöður í flóðfarvegum. Fyrstu niðurstöður þessara rannsókna benda til þess að varnar- garðarnir ofan Flateyrar virki í samræmi við þær forsendur sem miðað var við þegar garðarnir voru hannaðir. Flóðið úr Skollahvilft í febrúar 1999 færði Flateyringum og öðrum lands- mönnum heim sanninn um að varnar- garðarnir ofan Flateyrar eru færir um að verja byggðina þar fyrir stóru snjóflóði, sambærilegu við stærstu flóð sem fallið höfðu áöldinni fyrir flóðið 1995. Mælingar á ummerkjum flóðsins benda til þess að garðarnir muni standast mun stærra flóð, t.d. flóð sem er sambærilegt að stærð við flóðið sem féll í október 1995. Frekati rannsóknir á flóðum úr Skollahvilft munu auka skilning manna á flæði snjóflóða almennt. Þær munu jafnframt gera okkur kleift að meta áhrifamátt garðanna gagn- vart enn stærri flóðum betur en áður hefur verið unnt. 9
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.