Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1999, Blaðsíða 60

Náttúrufræðingurinn - 1999, Blaðsíða 60
Árið 1952 var landhelgin færð út í 4 sjómílur frá grunnlínum sem dregnar voru þvert fyrir flóa og firði. Ohætt er að fullyrða að Árni átti ómetanlegan þátt í vönduðum undirbúningi og röksemdafærslu fyrir útfærslunni. ■ STJÓRNANDINN Um áramótin 1953-1954 urðu mikil þáttaskil í ævi Árna Friðrikssonar en þá tók hann að sér starf framkvæmdastjóra Alþjóðahaf- rannsóknaráðsins. Þessi samtök voru stofn- uð í Kaupmannahöfn 1902 og þar hafa höfuð- stöðvarnar ævinlega verið. Fyrsti fram- kvæmdastjóri stofnunarinnar var hollenskur og gegndi hann starfinu í 4 ár. Allt l'rá 1906 höfðu framkvæmdastjórarnir verið danskir og á aðalskrifstofu ráðsins var allt starfs- fólkið einnig danskt. Svo var hinsvegar komið á árunum eftir heimsstyrjöldina síðari að ýmsum fannst við hæfi að hið alþjóðlega eðli þessarar stofnunar yrði meira áberandi, meðal annars með því að yfirmaður hennar væri af öðru þjóðerni en dönsku. Þetta sýndi þó engan veginn vantraust á þeim dönsku mönnum sem gegnt höfðu þessu starfi heldur var liður í þeirri þróun til eflingar stofnuninni sem þá var að hefjast. Haustið 1953, er ársfundur Alþjóða- hafrannsóknaráðsins var haldinn í Kaup- mannahöfn, var ljóst að staða framkvæmda- stjórans myndi losna frá næstkomandi áramótum og var því hlutverk þess fundar að kjósa mann í staðinn. Svo fór, að öllum málavöxtum vel athuguðum, að Árni Friðriksson var einróma kjörinn fram- kvæmdastjóri ráðsins. Hófst nú mikið athafnatímabil í ævi Árna og það að nokkru leyti á nýju sviði. Nú varð hann alþjóðlegur í starfi sínu ef svo má segja. Innan Alþjóða- hafrannsóknaráðsins voru þá 14 þjóðir en fjölgaði um tvær skömmu eftir að hann tók við starfinu, er Pólland og Sovétríkin gerðust aðilar. Árni hafði alveg sérstaka hæfileika til að starfa með mönnum af hinum ólíkustu þjóðernum og laða menn til samstarfs. Það hjálpaði honum mikið hversu mikill mannþekkjari hann var og sú heims- borgaralega sýn sem hann hafði öðlast við kynni af mönnum af mörgu þjóðerni og ólíku. Þá kom einnig í ljós að Árni reyndist afburðagóður stjórnandi og hafði frábæra skipulagsgáfu. Þetta kunni starfsfólk aðal- skrifstofunnar vel að ineta og lagði sig allt fram um að gera veg Alþjóðahafrannsókna- ráðsins sem mestan og bestan. Þegar Alþjóðahafrannsóknaráðið var stofnað árið 1902 tíðkaðist ekki að gera um slíka stofnun milliríkjasamninga. Þess í stað höfðu ráðinu verið settar reglur og smám saman höfðu myndast hefðir sem mótuðu starf þess. Það var Árna ljóst frá því að hann tók við starfi framkvæmdastjórans að við svo búið mátti ekki lengur standa ef Alþjóðahafrannsóknaráðið átti að geta gegnt hlutverki sínu sem fullgild alþjóða- stofnun með alþjóðlegu starfsliði og nauð- synlegum réttindum eins og gerðist hjá hinum nýju stofnunum á vegum Sameinuðu þjóðanna. Árni hófst því handa um að breyta Alþjóðahafrannsóknaráðinu í nútíma alþjóðlega stofnun. Eftir 10 ára þrotlaust starf var síðan efnt til ráðstefnu allra aðildarríkja Alþjóðahafrannsóknaráðsins til að ganga frá samningi um ráðið. Á undan þeim fundi höfðu farið margir óformlegir fundir fulltrúa í ráðinu til undirbúnings samningsgerðinni og vegna þess tókst á þessum fundi að ljúka samningnum og var hann undirritaður haustið 1964. Eftirá viðurkenna allir að þetta starf Árna hafi bjargað Alþjóðahafrannsóknaráðinu, sem árið 2002 mun halda upp á aldarafmæli sitt. Þetta er virtasta stofnun veraldar á sínu sviði sem nýtur óskoraðs trausts fyrir vönduð vinnubrögð og er aðalráðgjafi í stjórnun fiskveiða og vörnum gegn mengun Norður-Atlantshafsins. Aðildarríkin eru nú 20, þ.e.a.s. öll strandrfki við norðanvert Atlantshaf, bæði að austan- og vestan- verðu. Árni Friðriksson var Vestfirðingur (5. mynd). Hann fæddist 22. desember árið 1898 en lést 16. október 1965. Foreldrar hans voru ■ MAÐURINN 58
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.