Náttúrufræðingurinn - 1981, Blaðsíða 40

(Spkagnum) finnst einnig, en aðallega
utan jaröylsblettanna.
F. Rœktun. Girta landið hefur gróið
talsvert upp og hveraleirskcllurnar
minnkað á síöari árum. Kjarni og fos-
fórusýruáburður hefur verið borinn á
bletti tvö undanfarin ár og vex þar gott
gras. Þökur hafa verið settar á lítinn
Islett. Allmargar birkihríslur hafa einnig
verið gróðursettar á svæðinu við Gevsi
og virðist birkið dafna vel. Þ'ar er vel
grösugt og aðaltegundir vallarsveifgras
og língresi.
II. AÐALBREYTINGAR A GRÖÐ-
URFARINU A TÍMABJLINU
1960— 1966
Yfirlitsathugun var gerð 24. og 25.
ágúst 1966.
A. Gródur hefur yfirleitt va.xið og beru
skellurnar minnkað dálítið. Borið er á
grasbletti og heyjað á þeim.
B. Birkihríslur, sem nýlega var búið að
gróðursetja árið 1960, eru 1 góðum vexti
og ná margar meðalmanni í brjóst en
nokkrar eru rúmlega mannhæðar háar.
C. Lyng- og hvistlendi hefur færst í
aukana t. d. á rönd út við girðingu ofan
til (fjærst húsi). Meira ber á bcitilyngi
en áður, en mestur munur sést þó á loð-
víðinum (iSalix lanata). Hann var jarð-
lægur og á allan hátt smávaxinn og bar
litið á honum árið 1960. Nú sjást margir
vænir loðvíðisbrúskar, margir lmcháir
og sumir enn hærri.
D. Af jurtategundum hefur einkum
krossmaðra breiðst út og vex nær all-
staðar, hin þroskalegasta. Mcira ber á
túnvingli, vallhæru, mýrasóley og
græðisúru en áður og njóli sést víðar.
Yfirleitt er allt svæðið gróskulegra nú en
1960.
III. ATHUGUN 30. OG 31.JÚLÍ
SUMARIÐ 1973
Gróðri virðist fara vel fratn og breið-
ast dálitið út á gömlu, auðu skellurnar.
Birkið, sem gróðursett hefur vcrið dafn-
ar vel, gömlu loðvíðirunnarnir stækka
og ber mun meira á þeim en áður.
Skal nú dálítið vikiö að einstökum
gróðurhverfum og útliti friðaða svæð-
isins.
.1. Næst hliði eru gráar hveraletrskellur
og litfagrir gróðurblettir að baki og
innanum skellurnar. Hvítir, gulir, bláir
og rauðir blómlitir prýða mjög um-
hverfi hveranna. Þarna eru breiður af
hvitsmára, skarifífli, silfurmuru, blóð-
bergi, blákollu, gulmöðru, krossmöðru,
sóley og grasi aðallega skriðlíngresi, en
einnig er talsvert af túnvingli og vallar-
sveifgrasi. Innanum ber nokkuð á
gleymmérey, íslandsfífli, gullmuru og
mjaðurt. Fjær eru blettir af kræki- og
bláberjalyngi, hvítmaðra í þúfum.
B. Rauðbrúnleitu leirflögin uppi i
brckkunum eru sumstaðar orðin gul-
flekkótt af brennisóley og skarifífli. Silf-
urmura breiðist út þar sem raki er og
elfting og græðisúra vaxa á stangli. Ein
leirbrekkan er orðin rauðflekkótt af
blóöbergi, þar sem grýtt er og þar eru
brúskar af holurt, kattartungu, blá-
sveifgrasi, ljónslöpp, vallhæru, vegarfa
og hvitmöðru. Sums staðar á þessu
gamal-uppblásna, járnríka leirsvæði
vaxa holtasóley, hundasúra, túnsúra,
geldingahnappur, melskriðnablóm o. fl.
En sum köldu ryðbrúnu leirsvæðin eru
enn gróðurlítil eða gróðurlaus. Hægt
væri að græða ryðbrúnu leirbrekkurnar
með vinnslu, áburði og sáningu, en
réttast mun vera að láta þær halda sér,
„eins og náttúran vill“, því bæði þær og
134