Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1965, Síða 11

Náttúrufræðingurinn - 1965, Síða 11
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 169 á landi, en nokkra birtu þurfa þeir og veruleg grózka hleypur fyrst í þá á vorin með hækkandi sól. Kolefnið taka þeir úr loftinu í sjónum og uppleyst steinefni úr sjónum síast inn í gegnum yfirborð þeirra. Blöð landplantna geta einnig tekið til sín vatnsúða og a. m. k. sum næringarefni inn í gegnum húðina. Þess vegna er farið að úða sum ávaxtatré með næringarupplausnum. Magn næringar- efna í sjónum er misjafnt eftir árstíðum o. fl. skilyrðum. En lífs- kjörin eru þó jafnari í sjó en á landi. Landgróður þarf að geta staðist storma, en sjávargróðurinn verður á hinn bóginn oft að þola mikið öldurót við brimóttar strendur. Þörungarnir eru hálir sem álar, mjóvaxnir og mjög sveigjanlegir til að þola öldusogið; rammlega tjóðraðir niður með heftiþráðum. (Svifþörungar svífa lausir í sjónum). Nú er rætt um að iðnnýta þang og þara meira en gert hefur verið. Um langan aldur höfðu menn þang og þöngla til eldiviðar. í Vestmannaeyjum var jafnvel hverjum bónda út- hlutað ákveðnu stykki af fjörunni. Árið 1906 segir Helgi Jónsson: „í Hafnarfirði hefi ég séð allmikið þang í þurrki og mun því brennt þar til muna, og mér er sagt, að þangi sé brennt suður með öllurn Faxaflóa. Nú eru menn byrjaðir að brenna þara hér á landi til að vinna joð úr öskunni. Til matar tóku menn auk sölva fjörugrös, einkum í Vestmannaeyjum og á Eyrarbakka og maríukjarna hafa menn matbúið víða“. Helgi Jónsson rannsakaði þörunga við íslandsstrendur árum saman og ritaði um þá doktors- ritgerð: „Om Algevegetationen ved Islands Kyster“ 1910 og árið 1912 ritgerðina „The Marine algal Vegetation of Island“. Munu íslenzkir þörungar um það leyti hafa verið betur rannsakaðir en þörungar annars staðar á Norðurlöndum. Á íslenzku skrifaði Helgi um ákvörðun og hagnýtingu þörunga tvær ritgerðir í Búnaðarritið: „Nokkur orð um notkun sæþörunga" árið 1906 og Sæþörungar 1918. Hef ég notað nefndar ritgerðir sem heimildarrit. Ásgeir Torfason efnafræðingur efnagreindi allmarga sæþörunga, sbr. rit- gerð hans: „Efnagreining nokkurra sæþörunga“ í Búnaðarritinu 1910. Aðrar greinar og ritgerðir um íslenzka þörunga: Botngróður sjávarins (Bjarni Sæmundsson), Náttúrufr. 1933, bls. 27—30 og 40-44.

x

Náttúrufræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.