Náttúrufræðingurinn - 1965, Blaðsíða 30

188
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
reyna að geta sér til um, hve margar tegundir lí£s hafa verið til
frá upphafi, en þær skipta vafalaust hundruðum milljóna. Eins er
þýðingarlaust að reyna að geta sér til um, hve margar tegundir eiga
eftir að verða til, og enginn getur gert sér í hugarlund, hver fjöl-
breytnin verður eftir næstu hundrað milljón árin.
Ef við berum saman lífið nú og löngu fyrr, er það aukning þess
og fjölbreytninnar, sem helzt verður tekið eftir. Þegar þær verur
urðu til, sem mynduðu elztu steingerfinga, var ekkert líf á landi,
en nú er varla til sá blettur eða hola, að þau mori ekki af lifandi
verum. Þá voru engir fiskar í hafinu, og jafnvel skeljarnar voru
fáar og einfaldar samanborið við það, sem síðar varð. Lífið hefur
aukizt og margfaldazt svo, að það tekur engu tali, og ósennilegt er,
að fjölbreytnin muni nokkurntíma taka enda svo lengi sem lífs-
skilyrði eru fyrir hendi á þessari jörð.
í þessu sambandi er ef til vill vert að minnast á hliðstæðu, sem
Thomas Huxley notaði fyrir öld til að skýra, hvernig fjölbrevtnin
eykst og fyllir jörðina. Hann h'kti jörðinni og lífsskilyrðum hennar
við tunnu, sem við fyllum af eplum, þar til út úr flóir. Samt er
enn nóg rúm til að bæta við töluverðu af smámöl, þar til hún flóir
út úr líka. Síðan bætum við við sandi, sem rennur niður á milli
eplanna og malarinnar. Samt er tunnan ekki fyllri en svo, að hægt
er að hella í hana töluverðu af vatni þar til ekkert rúm verður
eftir.
Þannig hefur lífið gert á hverju tímabili jarðsögunnar. Það rúm,
sem lífið getur fyllt, er takmarkað, en um leið og ein tegund líð-
ur undir lok og skilur eftir smáholu í tunnu lífsskilyrðanna, kem-
ur ný tegund í hennar stað. Og þannig hefur tunnan ætíð verið
full, þótt fátt sé nú eftir af því fyrsta, sem í hana var látið.
Ef viti borin vera hefði getað skoðað það líf, sem var á jörð-
unni á Júratímabilinu, án þess að hafa hugmynd um, hvað næstu
170 milljón árin bæru í skauti sér, myndi hún vafalaust hafa talið,
að þróunin hafi reynt alla hugsanlega möguleika og fylla hverja
holu af lífi eins og það gæti orðið æðst. Fjölbreytni lífsins virðist
þá vera endalaus, og jurtir og dýr, frá einfrumungum til risatrjáa
og risaeðla, fylltu hvern krók og kima í legi og á láði. Þessar jurtir og
dýr virtust líka hafa aðlagað sig svo umhverfinu og orðið svo sér-
hæfð, að frekari þróun af nýju og fullkomnara tagi væri óhugsan-
leg. Engum hefði þá getað komið til hugar, að eftir 170 milljónir