Náttúrufræðingurinn - 1944, Blaðsíða 44

38
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
ara samband viö lengra komna íbúa annarar jarðar eða jarða,
sem vér hér á jörðu, verðum að öðlast, ef framtíð mannkyns vors
á að geta orðið svo sem þarf.
Og það er alveg víst, að kraftaverk einsog þau sem eiga rót sína
í sambandi við lífmagnaðri mannkyn eða goðkyn, verða að koma
til sógunnar, ef íslaiu! á að geta orðið eins gott land og þarf, til
þess að þjóðin þroskist og þrífist svo, að íslenzkt atgervi geti orðið
svo sem efni eru til, og eigi einungis íslenzkri þjóð heldur öllu
mannkyni jarðar vorrar að nauðsynlegnm notum.
Ingólfur Davíðsson:
Villigróður og garðagróður.
Hvað er ræktað land og livað er óræktuð jörð? Er ekki óþarfi
að spyrja þannig — vitum við það ekki öll? Við athugun málsins
koma fram ýms atriði, sem okkur hættir til að sjást yfir í fljótu
bragði. Garður er svæði þar sem við ræktum gróður til gagns og
prýði. Berum hann saman við óræktaðan blett, sem fengið hefur
að haldast tiltölulega ósnortinn. Dálitill skógarteigur er góður
til samanburðar. Laufhvelfingarnar veita honum sérkenilegan
svip eða byggingarlag. Undir laufþakinu myndar runnagróður-
inn einskonar neðri hæð í byggingunni og skógarsvörðurinn er
oft sem marglit blómabreiða á gólfinu. Svipur skóglenda er
oft mjög hinn sami, þótt ekki vaxi alstaðar sömu trjátegundir.
Mólendi þekkja flestir vel. Þar eru stundum skorpur af fléttum
og mosa undir lágum lyngrunnunum. Starabreiðurnar í tjörn-
inni eru eins og jafn, grænn flötur álengdar, en raunar lælcka
jurtirnar þegar dregur að bökkunum og vatnið grynnkar. Úti á
vatninu fljóta blöð nylcranna og slíið litar vatnsflötinn grænan
sumstaðar. Villigróðurinn skipar sér í fylkingu á ákveðinn hátt
og myndar gróðurlendi. I gróðurríkinu eru ýms samfélög, þar
sem tegundum og einstaklingum eru takmörk sett um vald og
fjölda, líkt og bændum, sjómönnum, læknum, prestum, lögfræð-
ingum o. s. frv. í mannlegu þjóðfélagi. Sumar tegundir eru nauð-
synlegar öllu jurtafélaginu eins og t. d. skógartrén. Aðrar teg-
undir skipta minna máli eða eru jafnvel skaðlegar o. s. frv. En