Náttúrufræðingurinn - 1948, Page 21

NÁTTÚRUFRÆBINGURINN
67
en í margar mínútur samfleytt fann ég enga aðra skýringu en þetta
væru menn og var jafnvel sannfærður um það. Ég breytti um stefnu
og ætlaði að ganga til þeirra, nærri þvert úr leið. Þá tók ekki betra
við. Þegar ég nálgaðist staðinn, þar sem ég hafði haldið mennina
vera, kom í ljós, að þeir voru nriklu lengra í burtu — uppi í hraun-
brún hinum megiii við Loddavötn. Af því leiddi aftur, að þeir hlutu
að vera líkari tröllum en mennskum mönnum að vexti. En Jressi
sjónhverfing stóð ekki lengi. Nú sá ég fleiri hluti iða og sprikla
þarna neðst í liraunbrúninni. Þetta var tíbrá. „Mennirnir" voru
ekki annað en litbrigði í urðinni, dökkar gjótur og ljós mosi. — En
tíbrá um nótt og í hálfrökkri er sannarlega sjaldgæft fyrirbæri.
Það, sem veidur tíbrá yfirleitt, er mismunur á ljósbroti í heitu
lofti og köldu. Þar sem mætist heitara og kaldara loft, verður beygja
á leið Ijósgeislanna. Takmörkin verða yfirleitt ekki sléttur flötur,
heldur streymir hvort loftið inn í annað og blandast smám saman.
Af þessari hreyfingu sýnast þeir hlutir á iði, sem sjást í gegnum
blöndu af mjög misheitu lofti. Algengasta tíbrá, sem við sjáum, staf-
ar af því, að í sterku sólskini hitnar jörðin og neðsta loftlagið meira
en loftið uppi yfir. í Heklugosinu mátti líka sjá sterka tíbrá yfir
heitum hraunum. — En tíbráin yfir Loddavötnum þessa nótt hlvtur
að Jiafa stafað af því, að þar var ískalt kolsýruloft að streyma saman
við miklu hlýrra andrúmsloft uppi yfir, og kemur þá ekki aðeins
til greina hitamismunurinn, heldur einnig mismunur í efnasam-
setningu tveggja loftlaga.
Ég taldi nærri víst, að kolsýrutjörn lægi ylir Loddavötnum Jjessa
kyrru nótt, og þótti mér tíbráin benda til þess. Fróðlegra hefði nú
samt verið að ganga úr skugga um Jxið. En Jdó að ég ætti skammt
eftir til vatnanna, nennti ég þangað ekki, því að ég var orðinn mjög
lúinn eftir göngu allan daginn og auk Jress meiddur á hné og hálf-
haltur. Morguninn eftir kom samt sönnunin: Ær og lamb fundust
nýdauð hvort í sinni laut við Loddavötn.
Kolsýra i vatni
Sama kvöld sem ég kom úr kolsýruleitinni fyrir austan Heklu,
komu þeir Árni Stefánsson, Sigurður Þórarinsson og Trausti Einars-
son að Næfurholti. Þeir fóru snemma morguns daginn eftir (þ. e. 24.
júlí) inn að Loddavötnum (en ég svaf fram undir hádegi). Þar fundn
þeir hræin af kindunum, sem fyrr var getið, en kolsýrutjörnin, sem