Náttúrufræðingurinn - 1953, Page 9

HVERSU MÖRG ERU HEICLUGOSIN?
71
Eldvörp innan við Rauðöldur, e. t. v. frá gosinu 1554, eru að hverfa undir nýtt
Hekluhraun. -— Small craters NE of Raudöldur. These craters probably erupted
in 1554 and are now hidden by the new Hekla lava. — Ljósm. S. Þórarinsson
23. V. 1947.
lýsingu, Qualiscunque descriptio Islandiae, sem skrifuð er um 1593,
hrekur höfundurinn, Sigurður Stefánsson Skálholtsrektor, þá skoðun
útlendra fræðimanna, að eldur brenni stöðugt í Heklu og skrifar í
því sambandi: „varla er nokkur af þessari kynslóð á íslandi, er séð
hafi reyk úr Heklu, hvað þá heldur verið heyrnar- eða sjónarvottur
að hamförum hennar.“ (Nam hac ætate uix inuenietur in Islandia,
qui Heklæ fumum, nedum furores ipsos, uiderit uel audierit").1
tJtgefandi Qualiscunque, þýzki fræðimaðurinn Fritz Burg, skrifar,
að þetta sé þó í öllu falli fjarstæða hjá Sigurði, þar sem Hekla hafi
gosið 1578, og hann bætir við, að svo undarlega bregði við, að Arn-
grímur lærði gerir sömu skyssu í bók sinni Brevis commentarius,
sem skrifuð er 1592,2 en Arngrímur tekur það tvívegis fram í þeirri
hók, að Hekla hafi síðast gosið 1558 og á þar eflaust við sama gos
og það, er Jón Egilsson segir hafa verið 1554.3 Burg treystir Thor-
1) Qualiscunque descriptio Islandiae, Ed. F. Burg, bls. 11.
2) Ibid., bls. XXII.
3) Bibl. Amamagnæana, Vol. IX, bls. 20, 231.