Náttúrufræðingurinn - 1957, Blaðsíða 18

64
NÁTTÚRUFRFÆÐINGURINN
arleysingum. Jökulsárlón er furðu djúpt, og í því finnst æ meira
dýpi við jökulsporðinn, eftir því sem hann styttist, svo að botnin-
um hallar bersýnilega inn undir jökulinn. Þetta hafa Kvískerja-
bræður mælt mörgum sinnum. Árið 1951 hafði þegar mælzt 35 m
dýpi og 1956 60 m, en nú í þessari ferð fundum við 76 m dýpi við
jökulsporðinn.
Þegar Páll Arason var kominn með liði sínu austur að Skafta-
felli, tók ég mig út úr hópnum, spandi þó með mér einn af sam-
ferðamönnunum, Jón Bjarnason ritstjóra, og héldum við tveir
áfram rakleiðis austur að Kvískerjum. Þar fékk ég til liðs við okkur
Sigurð Björnsson, en án hans drengilegu fyrirgreiðslu og aðstoðar
hefði raunar orðið lítið úr því, sem til stóð.
Daginn eftir, sem var laugard. 20. apríl, ók Sigurður okkur í
Kvískerjabílnum austur að Jökulsá á Breiðamerkursandi, og dvöld-
umst við þar nokkrar klukkustundir, lengst af á bát úti á lóninu
við jökulsporðinn. Þetta var um lágfjöru, en smástreymt, tungl
hálft og minnkandi.
Við lónið var um 60 cm hátt fjöruborð og hið sama meðfram
Jökulsá, enda er hún hallalaus með öllu, og varð naumast greint, í
hvora áttina vatnið rann. Aðeins hinn skamma spöl ofan sjálfan
fjöruhaliann féll hún í stríðum streng út í brimgarðinn. Fjöruborð-
ið við ána og lónið mun hafa verið eftir síðustu stórstraumsflóð,
tæpri viku fyrir komu okkar. Meðfram ánni að endilöngu lágu
hrannir af rotnandi loðnu í fjöruborðinu og neðan við það, en ekki
fundum við neinar rytjur af fiskum við lónið. Aftur á móti var þar
bóluþang á reki, og korkflá af veiðarfæri lá rekin upp á jaka fast
við jökulsporðinn. Bæði í lóninu og ánni var vatnið tært að kalla,
svo að sá til botns á lþ£ metra dýpi, en svo mikið saltbragð var að
því, að flestum myndi þykja ódrekkandi.
Borgarís, ættaður úr jökulsporðinum, var á dreif um allt lónið,
ýmist á floti eða strandaður, og nokkrir litlir jakar af sama tæi
frammi í ánni. En stærstir og þéttastir voru jakarnir næst jökul-
sporðinum, sem þarna er mjög sundursprunginn, svo að ekki er
alls staðar glöggt að sjá, hvar jökullinn endar og jakaflotinn tekur
við. Sigurður reri með okkur á ferjubátnum svo langt inn á milli
jakanna sem okkur þótti ráðlegt án þess að eiga á hættu að lokast
inni eða verða fyrir barðinu á veltandi borgarís. Þar festum við
bátinn við aurstrýtu á lágum fljótandi jaka, sem ég ætla, að verið