Náttúrufræðingurinn - 1957, Blaðsíða 39

HAGNÝTINGSKELDÝRA
85
ar beint á veggina. Menn mega ekki halda, að það séu eingöngu
suðrænar tegundir, sem nothæfar eru í þessum tilgangi. í norðlæg-
um höfum eru ýmsar tegundir, sem komið gætu til greina; má
benda þar á sumar kóngategundirnar, t. d. finnakóng og péturs-
kóng. Svo miklir ferðalangar erum við íslendingar nú orðnir, að
litlum vandkvæðum er bundið fyrir okkur að taka heim með okk-
ur eitthvað af hinum suðrænu skrauttegundum til þess að prýða
með híbýlin. Jafnframt væri hægt að skapa meira samræmi, ef
gripum, gerðum úr ýmsum tegundum skelja, væri komið fyrir inni
á milli hinna einstöku skeltegunda. Það er háleit list fólgin í gerð
skeljanna, einkum snigilhúsanna, og þarf enginn að bera kinnroða
fyrir því að setja þau við liliðina á listaverkum snillinganna, enda
þótt list þessi hafi ekki verið metin til peninga.
Malajar og Súdannegrar nota vissar tegundir skelja til að gera
útlit sitt glæsilegra, svo sem í ennisdjásn, armbönd, sem bönd um
fótleggi og í hálsmen. Stundum fylgja ákveðnir töfrar þessari skreyt-
ingu.
Ég hef nú skýrt frá því markverðasta af því, hvernig skeldýrin
eru nytjuð, og hve mikið af verðmætum þau geta í té látið. Þau eru
því ekki eins lítilsigld og margur vill vera láta. Ég tel, að við ís-
lendingar höfum ekki gefið þessum dýrum nægilegan gaum. Við
eigum okkar nytjaskeldýr eins og nytjafiska eða nytjajurtir. Ég
vona, að ekki líði á löngu, áður en við skiljum það fyllilega og
kunnum að hagnýta okkur það.
Áskell Löve:
Varhugaverðar framfarir
Síðan tæknibyltingin mikla hófst, hafa framfarir orðið stórstíg-
ari með ári hverju víðast hvar í heiminum, og þótt sumir hafi
dregist aftur úr á sumum sviðum vegna fátæktar, hefur velmeg-
unin aukizt svo jafnt og þétt hina síðustu áratugi alls staðar, að
eftirbátarnir eru farnir að draga töluvert á hina, sem á undan fóru
áður. Á þetta kannski ekki sízt við um íslendinga, sem eflaust lifa