Náttúrufræðingurinn - 1973, Side 46
38
N ÁTTÚRUFRÆÐl N G U RI N N
undinni (eða undirtegundinni) viðkomandi nafn, og þar að auki það
ártal, er gefur til kynna fyrstu notkun á prenti. Höfundarnafn og ártal
eru aðskilin með kommu, en hvorki skal vera punktur né komma milli
höfundamafns og tegundarheitis (eða undirtegundarheitis). Tökum
sem dæmi Buccinum undatum Linné, 1758. Tegund þessi er nefnd
beitukóngur á íslenzku og tilheyrir sæsniglum.
Vegna stöðugrar endurskoðunar á flokkuninni, sem óhjákvæmilega
á sér stað, vcgna þess að nútíma flokkunarfræði reynir svo sem unnt er
að taka tillit til innbyrðis skyldleika, getur hæglega farið svo, að tegund
færist til milli ættkvísla. Skal þá settur svigi umhverfis höfundarnafn og
ártal, t. d. Arctica islandica (Linné, 1767), en Linné taldi kúfskelina
upphaflega tilheyra ættkvíslinni Venus og gaf henni nafnið Venus
islandica. Fari nú svo, að tegund sé flutt yfir í ættkvísl þar sem tegund
með sama tegundarheiti er fyrir, þá heldur sú þeirra, sem fyrr hafði
fengið tegundarheitið sínu nafni óbreyttu, en hin verður að fá nýtt nafn.
Nafn höfundar ætti aldrei að stytta þannig, að valdið geti misskilningi.
Sama er að segja um sjálf dýranöfnin.
Æskilegt er, að latnesk nöfn tegunda séu prentuð með lctri frábrugðnu
því, sem notað er í meðfylgjandi texta. Oftast era þau skáletruð. Hins
vegar eru höfundamöfn og ártöl prentuð með sams konar letri og
textinn. Nöfn á stærri flokkunarfræðilegum einingum: ætt (endar á
-idae), ættbálki, flokki og fylkingu, ætti einnig að prenta með sams
konar letri og textann.
I vísindalegu verki ætti að minnsta kosti einu sinni að rita óstytt
höfundamafn ásamt ártali með nafni á tegund, sem verið er að fjalla
um. Óþarfi er að gera þetta í hvert skipti, sem nafn tegundar-
innar er skrifað í sömu ritsmíð, því að það yrði alltof þunglamalegt. í
flokkunarfræðilegu vcrki, þar sem einstakar tegundir eru teknar til
rannsóknar, ætti að minnsta kosti einu sinni að hafa nákvæma tilvitnun
í það rit þar sem viðkomandi tegund var upphaflega lýst og gefið nafn.
Til þess að nafn, sem gefið er ákveðinni tegund, lifandi eða útdauðri,
sé nægilega traust, er nauðsynlegt að festa það með svokölluðu týpu-
eintaki. Venjulega er notað það cintak, sem var til grundvallar fyrstu
lýsingu á tegundinni á prenti (holotypus). Skal eintak þetta að sjálf-
sögðu vandlega geymt, svo að ekki týnist.
Þá má finna ýmislegt í nafngiftareglunum um skilyrði, sem uppfylla
þarf, svo að nýtt nafn sé gilt, t. d. varðandi birtingu þess í fyrsta sinn.
Skal það gert á prenti og má viðkomandi rit ekki hafa alltof takmark-