Náttúrufræðingurinn - 1973, Qupperneq 113

N ÁTT Ú RU FRÆÐINGURINN
101
eyjarnar kortlagðar að nafninu til og voru þá á sínum stað. Þá fengu
þær nafnið Islas de los Galapagos eða Skjaldbökueyjar.
Næstu 100 árin koma eyjamar ekki við sögu, svo að orð sé á gerandi.
Það er fyrst í lok 17. aldar, að ýmsir sæfarar taka að venja komur sínar
til eyjanna. Og sjóræningjar fengu þar ágæta griðastaði. Sumir þessara
sæfara, jafnvel þeir, sem borið hafa ræningjanafn, hafa látið eftir sig
skrif um þessar merkilegu eyjar, eins og t. d. Woods Rogers og William
Dampier. Urðu hinar sögulegu ferðir hins síðartalda tilefni til þess, að
hin alþekkta saga um Róbinson Krúsó var samin. En flestir báru eyj-
unum illa söguna, töldu jafnvel, að ekki væri til ömurlegri staður en þær
á allri jarðarkringlunni.
Ekki leið á löngu áður en sagnir mynduðust um það, að á Skjald-
bökueyjum væru faldir fjársjóðir, bæði frá dögum Inkanna og frá
endurtekinni dvöl ræningja á eyjunum, enda fundust þar tvívegis pen-
ingar, sem einhver sjóræninginn hefur orðið að skilja eftir í flaustri.
Þegar sjóræningjarnir voru úr sögunni, fóru hvalveiðimenn að venja
komur sínar til eyjanna. Þar útbjuggu þeir e. k. póststöð, sem í raun-
inni var ekki annað en hár staur, og á hann negldur sterkur trékassi. I
þennan kassa létu sjófarendur bréf, er þeir skrifuðu til heimalands síns.
Þeir sem á eftir komu, gerðu slíkt hið sama, en tóku um leið úr kassan-
um Jrau bréf, sem þeir töldu sig geta komið til réttra aðila. Mun þetta
frumlega „pósthús“ hafa verið fyrsta byggingin á eyjunum, ef mér
leyfist að nota svo virðulegt orð yfir staur með kassa.
Árið 1831 tók Ekvador yfirráð eyjanna í sínar hendur og gerði þá
tilraun til að stofna þar nýlendu. Menn hófu þar kvikfjárrækt og
framleiddu sykur. Einnig var unninn brennisteinn úr jörðu og mcnn
notfærðu sér fugladritið, sem er þar i ríkum mæli til áburðar. En ckki
leið á löngu áður en öll framleiðslan fór að ganga saman. Fólkið undi
illa á eyjunum og allt eftirlit var slælegt. En alltaf voru samt einhverjir
í þcsisum afskekktu heimkynnum. Um aldamótin síðustu fer aftur að
lifna yfir framleiðslunni og nýir landnemar taka sér þar búsetu.
Árið 1925 hófst nýr kapituli í sögu eyjanna. Norskur vísindaleiðang-
ur kom þá Jrangað og dvaldi þar við alls konar rannsóknir um hálfs
árs skeið. Flciri visindamenn frá Skandinavíu komu svo Jrangað á næst-
unni ásamt norskum innflytjendum. Ætluðu Norðmenn sér að setja
þama á stofn myndarlega nýlcndu, en þeim líkaði ekki lífið, og fluttu
flestir á brott. Þessi tilraun varð þó til þess að örva menn til að taka
bólfestu á eyjunum. Ibúunum fjölgaði að vísu hægt, en þó vom þeir